Κίνητρα και αντικίνητρα

Εδώ και περίπου δύο χρόνια εφαρμόζονται ορισμένα, ομολογουμένως, γενναία φορολογικά κίνητρα, τα οποία έχουν ως στόχο να πείσουν τους νέους μας που έχουν φύγει τα χρόνια της κρίσης στο εξωτερικό ως οικονομικοί μετανάστες να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Ποιος δεν θα ήθελε να απαλλάσσεται από τη φορολογία το 50% του εισοδήματός του για επτά χρόνια και ταυτόχρονα να μην εφαρμόζεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για κατοικία και επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης, δηλαδή να μην εφαρμόζονται τα τεκμήρια που κάθε χρόνο πιάνονται στην «τσιμπίδα» τους 2.000.000 συμπολίτες μας.

Οι παραπάνω απαλλαγές ισχύουν για όσους επιλέξουν να μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, με μία βασική προϋπόθεση: Να εργαστούν σε ελληνική επιχείρηση ή να ασκήσουν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια. Κάποιος θα μπορούσε να πει «καλά, με τέτοιο ισχυρό κίνητρο γιατί δεν επιστρέφουν στη χώρα μας οι χιλιάδες που στα χρόνια της κρίσης έγιναν οικονομικοί μετανάστες και η Ελλάδα υπέστη ένα από τα μεγαλύτερα brain drain της σύγχρονης ιστορίας της;».

Πριν δώσουμε απάντηση στο ερώτημα αυτό ας δούμε ορισμένα στοιχεία που είναι αντιπροσωπευτικά του σοβαρού αυτού ζητήματος. Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ, την περίοδο 2008-17 έφυγαν από τη χώρα 467.765 έλληνες πολίτες, με την καθαρή μετανάστευση (εκροές – εισροές) να ανέρχεται σε 192.493 άτομα. Μάλιστα οι εκροές προέρχονται από το πιο παραγωγικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας καθώς η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων που μετανάστευσαν (86,3%) ήταν εργάσιμης ηλικίας 15-64 ετών (πτυχιούχοι στην πλειοψηφία τους), ενώ περίπου ένας στους δύο (51,4%) προέρχεται από την «κρίσιμη» ηλιακή κατηγορία 25-44. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, μέχρι στιγμής έχουν κάνει χρήση του κινήτρου της μειωμένης φορολογίας για να επιστρέψουν στην Ελλάδα περίπου 4.500 πολίτες και εκκρεμούν άλλες 1.000 αιτήσεις. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο αριθμός αυτός σε σύγκριση με το σύνολο των οικονομικών μεταναστών είναι αρκετά μικρός.

Μήπως τελικά το brain drain διατηρείται παρά τα όποια φορολογικά κίνητρα γιατί οι οικονομικοί μετανάστες έχουν πολύ υψηλότερους μισθούς από την Ελλάδα, καλύτερες συνθήκες εργασίας, καλύτερη περίθαλψη, καλύτερη παιδεία για τα παιδιά τους και γενικότερα περισσότερες ευκαιρίες ανέλιξης με αξιοκρατία χωρίς γραφειοκρατικά και άλλα εμπόδια; Ρητορικό το ερώτημα.