Σούπερ μάρκετ: Πού βάζουν «σταυρό» προτίμησης οι καταναλωτές

Χωρίς ουσιαστική επίπτωση στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ κύλησε η προεκλογική περίοδος, ενώ πιθανόν η αγοραστική κίνηση να σημειώσει μια ήπια ανοδική τάση στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι τις δεύτερες κάλπες, αναφέρουν οικονομικοί αναλυτές, κάνοντας μια πρώτη αποτίμηση για τον πρώτο γύρο των εκλογών. Συμπληρώνουν ωστόσο ότι δεν φαίνεται ότι θα συμβούν συνταρακτικές αλλαγές στο πόσο και στο πως γεμίζουν το καλάθι τους οι καταναλωτές. Κι αυτό γιατί οι υψηλές τιμές συνεχίζουν να πιέζουν τη ζήτηση.

Στο παρελθόν κατά τις προεκλογικές περιόδους επικρατούσε μια αισιοδοξία ότι μετά τις κάλπες θα έρθουν καλύτερες μέρες και ως γνωστόν η θετική ψυχολογία βοηθάει την αγορά, λένε τα ίδια στελέχη στον ΟΤ.

«Οδηγός επιβίωσης» στα σουπερμάρκετ

Ωστόσο στην παρούσα συγκυρία, η ψυχολογία δεν είναι ο μόνος κινητήριος μοχλός της αγοράς, καθώς κυρίαρχο ρόλο έχει πλέον και η πραγματική αγοραστική δυνατότητα που έχουν τα νοικοκυριά.

Παρά το γεγονός ότι παρουσιάζεται μια ήπια αποκλιμάκωση στον ρυθμό ανόδου των τιμών στο ράφι, η ακρίβεια συνεχίζει να ροκανίζει το εισόδημα, με αποτέλεσμα τα είδη σε προσφορά, τα χύμα προϊόντα και τα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας να είναι οι «νικητές» και μάλιστα με διαφορά, ενώ το καλάθι του σούπερ μάρκετ εξακολουθεί να παραμένει μισογεμάτο.

Υποχωρεί ο όγκος πωλήσεων

Ενδεικτική είναι η πορεία των πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ τον Απρίλιο. Οι ακριβότερες τιμές αύξησαν τον τζίρο (αξία πωλήσεων), αλλά σε επίπεδο αριθμού τεμαχίων (όγκος πωλήσεων) το πρόσημο ήταν αρνητικό. Στο ίδιο τέμπο κινήθηκε η αγορά και την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου παρά την κινητικότητα που καταγράφηκε το τριήμερο της Πρωτομαγιάς, επισημαίνεται από τους αναλυτές.

Σημειώνεται ότι μεσοσταθμικά οι ανατιμήσεις τον Απρίλιο κινήθηκαν στο 7,5- 7,8%.

Υπενθυμίζεται ότι στα είδη διατροφής και τα μη αλκοολούχα ποτά οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11,4% τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Δηλαδή, ήταν σχεδόν τετραπλάσιες συγκριτικά με τον μέσο πληθωρισμό, ενώ πενταπλάσιες σε σχέση με τον γενικό δείκτη ήταν οι αυξήσεις που κατέγραψαν τα είδη άμεσης κατανάλωσης του νοικοκυριού (+16,3%).

Ειδικότερα, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά είχαν αύξηση στις τιμές τους κατά 19,1%, τα έλαια και τα λίπη κατά 16,2%, τα λοιπά τρόφιμα κατά 14,6%, το ψωμί και τα δημητριακά 13,8%, ο καφές το κακάο και το τσάι κατά 12,1%, τα κρέατα κατά 12%, η ζάχαρη, οι σοκολάτες και τα παγωτά κατά 11%, τα αλκοολούχα ποτά κατά 10,1%, τα μεταλλικά νερά και οι χυμοί κατά 8,4%, τα λαχανικά κατά 6,2% και τα ψάρια κατά 4,5%.

Η αγοραστική κίνηση του Απριλίου δεν διαφέρει πολύ από εκείνη που καταγράφηκε το πρώτο τρίμηνο εφέτος.

Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς Circana (πρώην IRI), τον Ιανουάριο η αξία πωλήσεων κατέγραψε αύξηση σε ποσοστό 7%, ενώ τον ίδιο μήνα ο όγκος πωλήσεων είχε υποχωρήσει κατά 2,5%.

Τον Φεβρουάριο η αξία πωλήσεων εκτινάχθηκε σημειώνοντας αύξηση κατά 16,7% με τον όγκο πωλήσεων να παρουσιάζει επίσης άνοδο (+5,3%).

Μια εντελώς διαφορετική εικόνα εμφάνισε ο Μάρτιος, καθώς η αύξηση της αξίας πωλήσεων ήταν της τάξης του 3,6%, ενώ η μείωση του όγκου πωλήσεων διευρύνθηκε αγγίζοντας το 5,4%.

Για τις επόμενες εβδομάδες, η εξαργύρωση του food pass στις αρχές Ιουνίου ενδεχομένως να διευκολύνει κάποιους καταναλωτές να προχωρήσουν λίγο πιο άνετα στις ούτως ή άλλως ανελαστικές δαπάνες του σούπερ μάρκετ, αλλά δεν προβλέπεται να αλλάξει θεαματικά το μοτίβο των αγορών.

Ιδιωτικής ετικέτας ένα στα τέσσερα προϊόντα

Οι διαβρωτικές επιπτώσεις του πληθωρισμού αποτυπώνονται και στην περαιτέρω ενίσχυση του μεριδίου των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.

Κατά το πρώτο τρίμηνο, με βάση τα στοιχεία της Circana στα οποία δεν περιλαμβάνεται η εκπτωτική αλυσίδα σούπερ μάρκετ Lidl, οι πωλήσεις σε αξία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αυξήθηκαν με ρυθμό ανάπτυξης 19% και το μερίδιό τους ανήλθε στο 17,7%. Δηλαδή «επέστρεψαν» στο 2012, στην «καρδιά» της οικονομικής κρίσης.

Αν λάβουμε υπόψη και τα μεγέθη της Lidl, τότε το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας από 23,8% που ήταν στο τέλος του 2022, έφτασε το πρώτο τρίμηνο του έτους 25,4% με βάση τα στοιχεία της NielsenIQ.