Κροατία: Χρειάζεται περισσότερους εργαζόμενους για να καλύψει τη ζήτηση

Η είσοδος της Κροατίας στο ευρώ και η ζώνη ελεύθερων ταξιδιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης λειτουργούν καλά για τα πολυσύχναστα εστιατόρια και τα καταστήματα αναμνηστικών στην Παλιά Πόλη του Ντουμπρόβνικ. Οι δουλειές σπάνια ήταν καλύτερες, καθώς περισσότεροι επισκέπτες βρίσκουν ευκολότερη την πρόσβαση στη χώρα και ξοδεύουν χρήματα. Οι αξιωματούχοι προβλέπουν ήδη ρεκόρ εσόδων από τον τουρισμό.

Αλλά η επιτυχία έχει φέρει έναν νέο πονοκέφαλο στα σημεία των παραλιών κατά μήκος της ακτής της Αδριατικής Θάλασσας και στην πρωτεύουσα Ζάγκρεμπ, ο οποίος μπορεί να φαίνεται οικείος σε μέρη της Δυτικής Ευρώπης: Πώς θα βρεθούν αρκετοί εργαζόμενοι για να συμβαδίσουν με τη ζήτηση, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.

Είναι δύσκολο να υποτιμήσει κανείς τη σημασία του τουρισμού για την Κροατία. Η βιομηχανία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο της οικονομίας, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και παρόμοια με περιοχές με έντονο τουριστικό ενδιαφέρον όπως η Μάλτα.

Αφού βασίστηκε σε ντόπιους εργαζόμενους για τα περισσότερα από τα 32 χρόνια της ως ανεξάρτητη χώρα, οι στατιστικές για τις άδειες εργασίας δείχνουν ότι όλο και περισσότεροι εργοδότες πρέπει να αναζητήσουν πιο μακριά για να καλύψουν τα κενά.

«Η Κροατία από μόνη της δεν μπορεί να εξασφαλίσει αρκετό εργατικό δυναμικό για να διατηρήσει τον τουρισμό ως κύρια βιομηχανία της και βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου χρειάζεται σαφώς την έλευση εργατικού δυναμικού από το εξωτερικό», δήλωσε ο Boris Vujcic, διοικητής της κεντρικής τράπεζας. «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτή η τάση θα αλλάξει».

Ευρωζώνη: Με την ένταξη της Κροατίας «ολοκληρώθηκε» η ζώνη του ευρώ;

Η μετάβαση

Η έκρηξη τροφοδοτείται από τη μετάβαση της Κροατίας στο ενιαίο νόμισμα την 1η Ιανουαρίου και την ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν. Αυτό έχει καταργήσει τις συνοριακές διέλεύσεις με γείτονες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβενία, και το 95% των τουριστών έρχεται οδικώς στην Κροατία.

Τα τοπικά καταστήματα και εστιατόρια επεκτείνονται, εξυπηρετώντας κυρίως Ευρωπαίους ταξιδιώτες που θέλουν απλώς να δειπνήσουν και να διασκεδάσουν στον μετα-πανδημικό κόσμο. Αυτό απαιτεί προσωπικό σε μια χώρα της οποίας το ποσοστό ανεργίας έφτασε φέτος στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1982 και της οποίας ο τοπικός πληθυσμός μειώνεται.

Ο Zlatko Borovac, ο οποίος διευθύνει το πολυσύχναστο Peskarija Lokanda που βρίσκεται απέναντι από το λιμάνι του Ντουμπρόβνικ και τέσσερα άλλα εστιατόρια, δήλωσε ότι η πλειοψηφία του προσωπικού του, που αριθμεί περίπου 180 άτομα, προέρχεται πλέον από το εξωτερικό, κυρίως από γειτονικές βαλκανικές χώρες.

Ενώ το 2015 εκδόθηκαν μόνο 2.700 άδειες σε εργαζομένους από χώρες εκτός ΕΕ, η κυβέρνηση αναμένει ότι ο αριθμός τους θα ανέλθει φέτος στις 180.000. Αυτό θα ανεβάσει το μερίδιο των ξένων εργαζομένων στο συνολικό εργατικό δυναμικό σε πάνω από 10%, σύμφωνα με τον Ζάρκο Κάτιτς, υφυπουργό στο υπουργείο Εσωτερικών.

Αλλαγή νόμων

Η κυβέρνηση αναμένεται να τροποποιήσει τους νόμους πριν από το τέλος του έτους για να διευκολύνει την εργασία στην Κροατία. Καθώς πάνω από το 40% του συνόλου των ξένων εργαζομένων προέρχεται από μέρη όπως οι Φιλιππίνες και η Ινδία, οι άδειες μπορεί να είναι τριετείς αντί για ένα έτος και οι εργαζόμενοι θα μπορούν να παραμείνουν στην Κροατία στο μεσοδιάστημσ.

Η Κροατία αντιμετωπίζει επίσης την πρόκληση της ενσωμάτωσης των αλλοδαπών εργαζομένων τώρα που η χώρα τους ενθαρρύνει να παραμείνουν περισσότερο, σύμφωνα με την Iris Goldner Lang, καθηγήτρια του δικαίου της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ και κάτοχο της έδρας της UNESCO για την ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων, τη μετανάστευση και τον διαπολιτισμικό διάλογο. “Ως κοινωνία βρισκόμαστε τώρα αντιμέτωποι με την πρόκληση του πώς θα βρούμε έναν τρόπο να προστατεύσουμε γρήγορα έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων”, δήλωσε η ίδια.

Ο Emerson Lopez Ragasa έχει άδεια εργασίας ενός έτους και βρήκε δουλειά σε ένα αρτοποιείο Pan Pek στο Ζάγκρεμπ, όπου μπορεί να εργάζεται όλο το χρόνο και όχι μόνο την τουριστική περίοδο. Η πρώτη του δουλειά ήταν ως βοηθός σεφ σε ένα ξενοδοχείο στο νησί Korcula.

Ο 24χρονος μεγάλωσε στη Μανίλα, έφυγε πρώτα από τις Φιλιππίνες για να εργαστεί στη Ντόχα και στη συνέχεια μετακόμισε στα Βαλκάνια μετά από συμβουλή ενός φίλου. Δεν έχει άμεσα σχέδια να φύγει. “Ονειρεύομαι να μπορέσω μια μέρα να φέρω τους γονείς μου εδώ”, είπε, “σε αυτό το όμορφο μέρος”.