Trafigura: Σεφ και ιδιοκτήτης σαντουιτσάδικου στο επίκεντρο της απάτης με το νικέλιο

Σε δικαστική διαμάχη με επτά εταιρείες τις οποίες κατηγορεί ότι την εξαπάτησαν για να αγοράσει περισσότερα από 1.000 εμπορευματοκιβώτια με ανύπαρκτο νικέλιο έχει εμπλακεί η Trafigura.

Νικέλιο: Μήνυση στην Trafigura για το χαμένο… φορτίο – Φως στην απάτη των εκατοντάδων εκατ. ευρώ

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, ο εμπορικός όμιλος με έδρα τη Σιγκαπούρη κατέβαλε στις εν λόγω εταιρείες 535 εκατ. δολάρια για τα επίμαχα φορτία, ποσό που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 7% των καθαρών κερδών-ρεκόρ των 7 δισ. δολαρίων της, το 2022. Ως εκ τούτου, το περιστατικό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια της Trafigura, συμπεριλαμβανομένου του πώς της διέφυγαν οι πολλαπλές «κόκκινες σημαίες» αναφορικά με τους αντισυμβαλλομένους της. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με το βρετανικό έντυπο, η Trafigura διέθετε ελάχιστα στοιχεία για τους ιδιοκτήτες τριών από τις επτά εταιρείες, οι οποίες ωστόσο έλαβαν περισσότερες από τις μισές αμφισβητούμενες πληρωμές.

Το σκάνδαλο

Σύμφωνα με τους FT, η Trafigura λέει ότι αποκάλυψε τη «συστηματική» απάτη στα τέλη του περασμένου έτους, όταν επιθεώρησε ένα σύνολο εμπορευματοκιβωτίων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που είχε αγοράσει από την Spring Metal, στο λιμάνι του Ρότερνταμ.

Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι ο άνθρωπος πίσω από τις επτά εταιρείες ήταν ο έμπορος μετάλλων Prateek Gupta με έδρα το Ντουμπάι, ο οποίος το 2022 κατηγορήθηκε από τις αρχές του Νέου Δελχί για εξαπάτηση της Κρατικής Τράπεζας της Ινδίας.

Τέσσερις από τις εταιρείες που μηνύει έχουν εμφανείς δεσμούς με τον Gupta μέσω μετοχών ή διευθυντικών θέσεων. Ο Gupta, ο οποίος αρνείται αδικήματα, και οι τέσσερις εταιρείες έχουν προσλάβει ένα από τα πιο προβεβλημένα δικηγορικά γραφεία του Λονδίνου, την Mishcon de Reya, για να ενεργήσει για λογαριασμό τους.

Η Trafigura ισχυρίζεται ότι ο Gupta έχει «de facto» τον έλεγχο των άλλων εταιρειών, Spring Metal, New Alloys Trading και Mine Craft Limited. Οι τρεις εταιρείες αναφέρονται στα δικαστικά αρχεία ως προσωπικοί διάδικοι, πράγμα που σημαίνει ότι θα εκπροσωπηθούν στο δικαστήριο.

Η Trafigura φαίνεται να είχε ελάχιστες γνώσεις σχετικά με τους σημερινούς ιδιοκτήτες τους και ισχυρίζεται ότι βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στον Gupta και σε ένα στέλεχος επιχειρήσεων που απασχολούσε για να χειριστεί τις συναλλαγές. Ο Gupta, από την πλευρά του, ισχυρίζεται η Trafigura στις δικαστικές καταθέσεις, είχε πρόσβαση ακόμη και στον λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Spring Metal.

Σε ένορκη βεβαίωση του πρώην επικεφαλής του τμήματος εμπορίας νικελίου της Trafigura, Σωκράτη Οικονόμου, τον Φεβρουάριο, η εταιρεία ανέφερε ότι «συνεχίζει να ερευνά» την ιδιοκτησιακή δομή της Mine Craft Limited με έδρα το Χονγκ Κονγκ.

Τα εταιρικά αρχεία που εξέτασαν οι FT δείχνουν ότι ο τελικός ιδιοκτήτης της είναι ένας άνδρας του οποίου η σελίδα στο Facebook που έχει πλέον διαγραφεί τον αναγνώριζε ως σεφ στο Palm Jumeirah, το λαμπερό αρχιπέλαγος σε σχήμα φοίνικα στο Ντουμπάι.

Trafigura και Gupta

Η σχέση της Trafigura με τον Gupta χρονολογείται από το 2014, σύμφωνα με τα δικαστικά αρχεία, με την εταιρεία να συνάπτει αργότερα συναλλαγές με τις επτά επίμαχες εταιρείες.

Αρχικά, η Trafigura απλώς αγόραζε μέταλλα από αυτές και τα πωλούσε στους πελάτες της. Αλλά μέχρι το 2022 το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών αποτελούνταν από συναλλαγές «επαναγοράς»: Η Trafigura αγόραζε φορτία μετάλλων από τις εταιρείες και στη συνέχεια τα πωλούσε πίσω είτε στις ίδιες οντότητες είτε σε άλλες που αυτές όριζαν.

Οι τιμές στις οποίες η Trafigura αγόραζε και πωλούσε τα φορτία ήταν «βαθμονομημένες έτσι ώστε να κερδίζει απόδοση ισοδύναμη με τον τόκο επί της αξίας του εν λόγω νικελίου», ενώ αυτό βρισκόταν σε διαμετακόμιση, ανέφερε η Trafigura στις δικαστικές καταθέσεις.

Για τις εταιρείες, το κόστος αυτό αποτελούσε στην πραγματικότητα τη βραχυπρόθεσμη ρύθμιση μιας μεθόδου δανεισμού που τους απέφερε μετρητά. Κατά καιρούς οι «περίοδοι ταξιδιού», ή το χρονικό διάστημα μέχρι οι εταιρείες να επιστρέψουν τα χρήματα, «μεγιστοποιούνταν σκόπιμα», ώστε οι εταιρείες να μπορούν να κρατήσουν τα χρήματα που κατέβαλε η Trafigura για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δήλωσε ο Οικονόμου.

Η χρηματοδότηση

Τις συναλλαγές της Trafigura χρηματοδοτούσε η Citibank, προσφέροντας διευκόλυνση επαναγοράς αξίας 850 εκατ. δολαρίων έως το 2020. Η ρύθμιση περιελάμβανε την προσωρινή αγορά των φορτίων από την αμερικανική επενδυτική τράπεζα, ενώ αυτά βρίσκονταν σε διαμετακόμιση, πριν τα πουλήσει πίσω στην Trafigura, δήλωσε ο Οικονόμου.

Η Trafigura συνήθως δεν επιθεωρούσε με φυσικό τρόπο τα φορτία, μέχρι που η Citi άρχισε να επιμένει σε ελέγχους τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τον Οικονόμου. Η εταιρεία δεν επέμενε πάντα στην παροχή εγγράφων από τον παραγωγό του μετάλλου, γνωστών ως «πιστοποιητικά ανάλυσης», πρόσθεσε.

Οι επτά εταιρείες «εντάχθηκαν ως αντισυμβαλλόμενοι συναλλαγών σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες KYC [know-your-customer] της Trafigura», σύμφωνα με την ένορκη βεβαίωση του Οικονόμου.

Όταν άρχισαν να συνεργάζονται με την Trafigura, η Mine Craft και η New Alloys ήταν θυγατρικές μιας εταιρείας εμπορίας μετάλλων των Εμιράτων. Μέχρι τη στιγμή των επίμαχων συναλλαγών με την Trafigura είχαν διαχωριστεί και λειτουργούσαν υπό ξεχωριστή ιδιοκτησία.

Η Spring Metal

Η Spring Metal, μία από τις αντισυμβαλλόμενες εταιρείες, ιδρύθηκε από τον Aman Chourasia το 2015 που τότε ήταν 20 ετών.

Το όραμά του, που περιγράφεται στον ιστότοπο της Spring Metal, ήταν να αποτελέσει «καθοριστική επιρροή στη βιομηχανία μετάλλων σε τοπικό και διεθνές επίπεδο». Το 2022 ενσωμάτωσε μια άλλη εταιρεία εμπορίας ηλεκτρονικών ειδών και παλαιών μετάλλων, η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως «παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της εμπορίας και της εφοδιαστικής».

Ο Chourasia όμως διαθέτει και ένα σαντουιτσάδικο στο Χονγκ Κονγκ το οποίο ονομάζεται Sandwich Hub και λανσάρει το σύνθημα «σάντουιτς που θα σε κάνουν να τελειώσεις».

Όταν οι Financial Times επισκέφθηκαν απροειδοποίητα το σαντουιτσάδικο του Chourasia ένα απόγευμα καθημερινής ημέρας, ο ιδιοκτήτης του χαλάρωνε σε ένα μικρό τραπέζι στο δρομάκι.
Αστειευόταν με το branding του καταστήματος, ενώ εμφανιζόταν θλιμένος για το γεγονός ότι ορισμένοι από τους πελάτες του είχαν μετακομίσει στη Σιγκαπούρη τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης φυγής από την πόλη. Δεν θέλησε πάντως να σχολιάσει επί τόπου την υπόθεση της Trafigura.

Αργότερα, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου δήλωσε ότι «αμφισβητούμε τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν από την Trafigura και θα υπερασπιστούμε πλήρως την αγωγή».

Ο πατέρας του Chourasia, Uday, ο οποίος στον ιστότοπο μιας πτωχευμένης πλέον εταιρείας εμπορευμάτων περιγράφει τον εαυτό του ως «μανιώδη έμπορο μετάλλων», απασχολούνταν από τον Gupta σε μια από τις εμπορικές εταιρείες του με έδρα το Ντουμπάι, σύμφωνα με έγγραφο που είδαν οι FT.

Σε γραπτό μήνυμα προς τους FT, ο Uday Chourasia αρνήθηκε ότι εργάζεται για τον Gupta, αλλά δεν απάντησε σε ερώτημα σχετικά με το αν είχε απασχοληθεί στο παρελθόν από αυτόν.

Η Mine Craft

Η Mine Craft ήρθε πέρσι σε συμφωνία με την Trafigura για επαναγορά Νικελίου με επιτόκιο 5,75%. Ανήκει σε μια εταιρεία της οποίας μοναδικός μέτοχος είναι ο Upadhyay Shovakhar, πολίτης του Νεπάλ στα μέσα της δεκαετίας του 40, σύμφωνα με τα εταιρικά αρχεία που εξέτασαν οι FT.

Ο λογαριασμός του Upadhyay στο Facebook τον αναγνώριζε ως σεφ στο Palm Jumeirah, το τεχνητό νησί στο οποίο ο Gupta έχει μια βίλα που περιλαμβάνεται σε απόφαση δέσμευσης που έλαβε η Trafigura τον Μάιο.