Ευρώπη: Τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία διχάζουν ΕΚΤ και Κομισιόν

Εντονη αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με τα σχέδια να χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας τα κέρδη από τα «παγωμένα» περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, που ανέρχονται σε πάνω από 200 δισεκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, και οι οποίες δεν κατονομάζονται, αξιωματούχοι του εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ διεφώνησαν έντονα με την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία προειδοποίησε ότι οι κινήσεις αυτές θα μπορούσαν να απειλήσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη ρευστότητα του κοινού νομίσματος της ευρωζώνης.

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες τον περασμένο μήνα, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να προχωρήσουν προσεκτικά προς ένα έκτακτο φορολογικό σχέδιο για τα κέρδη που παράγονται από τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λέει αρχικά, ότι θα υποβάλει τις σχετικές προτάσεις εντός του καλοκαιριού.

Πώς θα χρησιμοποιηθούν τα «παγωμένα» ρωσικά στοιχεία για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας

Ωστόσο, σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΚΤ η ημερομηνία αυτή μετατίθεται για μετά τις διακοπές της Κομισιόν, καθώς υπάρχει η διαφωνία της ΕΕ με την ΕΚΤ και τα κράτη μέλη επίσης διχάζονται μεταξύ των δύο θέσεων.

Η Κομισιόν από την πλευρά της αντέκρουσε τα όποια επιχειρήματα της ΕΚΤ, λέγοντας ότι οποιοσδήποτε κίνδυνος θα μπορούσε να προκύψει, αξιολογήθηκε όταν τα περιουσιακά στοιχεία μπλοκαρίστηκαν τον Φεβρουάριο του 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι μέχρι στιγμής καμία από αυτές τις ανησυχίες δεν έχει υλοποιηθεί.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν στο Bloomberg ότι οι επιλογές που προωθούνται δεν επηρεάζουν τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία ή τυχόν αξιώσεις της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας, ούτε αγγίζουν τον ρόλο της ΕΕ στη φύλαξη τίτλων.

Αυτές οι διαφωνίες κυριάρχησαν επίσης χθες Πέμπτη κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης στην οποία συμμετείχαν η Λαγκάρντ και ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις.

Ρωσία – κυρώσεις: Γιατί δεν είναι εύκολη η κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων που έχουν «παγώσει»

Κίνδυνος Fallout

Η επικεφαλής της ΕΚΤ είπε στη συνεδρίαση ότι ένας έκτακτος φόρος θα μπορούσε να υπονομεύσει το ευρώ και να οδηγήσει σε επανεξέταση των κατόχων αποθεματικών, αποκάλυψε μία εκ των πηγών.

Σημείωσε ότι το διακυβευόμενο ποσό ήταν πολύ μεγαλύτερο από τα λίγα δισεκατομμύρια που θα αποφέρει η κίνηση για την Ουκρανία. Και εν συνεχεία υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε απόφαση θα πρέπει να λάβει χώρα μόνο εάν συμμετέχει και η Ομάδα των Επτά.

Μάλιστα, η Λαγκάρντ φέρεται να κούνησε το κεφάλι της καθώς ο Ντομπρόβσκις εξέθεσε τα αντεπιχειρήματα της επιτροπής. Ορισμένα κράτη μέλη συμμερίστηκαν την επιφυλακτικότητα της Λαγκάρντ, ενώ άλλα σημείωσαν το θέμα είναι το πώς θα προχωρήσουν και όχι το εάν θα προχωρήσουν. Η ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει.

Σημαντικά κέρδη

Τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να αποφέρουν περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε έκτακτα κέρδη, αν και ορισμένες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι το ποσοστό θα μπορούσε να είναι ακόμη υψηλότερο.

Όπως γράφει το Bloomberg, πάνω από τα μισά περιουσιακά στοιχεία είναι σε μετρητά και καταθέσεις, ενώ ένα «σημαντικό ποσό» του υπολοίπου είναι σε τίτλους που θα μετατραπούν σε μετρητά καθώς λήγουν τα επόμενα δύο έως τρία χρόνια.

Πολλά από τα κεφάλαια βρίσκονται στο Βέλγιο στον κολοσσό διακανονισμού Euroclear Ltd., όπου μέχρι το πρώτο τρίμηνο του έτους είχαν δημιουργήσει κέρδη σχεδόν 750 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα τριμήνου της Euroclear αυτά τα κέρδη είναι ήδη φορολογητέα, και οι εκθέσεις της υποδηλώνουν ότι η Ρωσία δεν έχει απαιτήσεις επί των καθαρών κερδών καθώς ανήκουν στο γραφείο συμψηφισμού. Τα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου της Euroclear αναμένονται αργότερα αυτόν τον μήνα.

Σε μια προσπάθεια να γεφυρώσει τις διαφορές, η Γαλλία πρότεινε τη διερεύνηση μιας διαδικασίας δύο βημάτων σε μια ξεχωριστή συνάντηση νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, εστιάζοντας πρώτα στο πάγωμα των εσόδων και στη συνέχεια συζητώντας πώς να τα χρησιμοποιήσει, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.

Ένας εξ αυτών ισχυρίστηκε ότι η κίνηση —σε συνδυασμό με την επιφυλακτικότητα της ΕΚΤ— στοχεύει στην υποτίμηση της έκτακτης φορολογικής επιλογής.

Ένας άλλος όρος που έχουν θέσει τα κράτη μέλη στη διαδικασία είναι να επιδιώξουν τον συντονισμό με τα έθνη της G7.

Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 και η ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν το θέμα στο περιθώριο μιας ευρύτερης συνεδρίασης της Ομάδας των 20 στην Ινδία στις 16 Ιουλίου.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΕΕ θα ήθελε η G-7 να εκδώσει μια άτυπη δήλωση αυτό το καλοκαίρι, αλλά η τελική απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμη.

Νομικά ζητήματα

Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι υπάρχει πιθανότητα η ΕΕ να καταφέρει να χρησιμοποιήσει τα έσοδα από τα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας με νόμιμο τρόπο, αλλά υπάρχουν ευρύτερες ανησυχίες για το πόσο αυτό θα συνεισφέρει πραγματικά στην Ουκρανία.

«Αυτό μπορεί να λειτουργήσει νομικά, αν και [δεν] θα αλλάξει το παιχνίδι οικονομικά» δήλωσε επίσης στο CNBC ο Jacob Kirkegaard, ανώτερος συνεργάτης του Peterson Institute for International Economics.

Η Παγκόσμια Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Ηνωμένα Έθνη και η ουκρανική κυβέρνηση τον Μάρτιο δήλωσαν ότι το συνολικό κόστος της ανοικοδόμησης στην Ουκρανία ανέρχεται στα 441 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται και οι συνεχείς απώλειες ζωών και υποδομών αυξάνουν συνεχώς το λογαριασμό. Ένα παράδειγμα είναι η πρόσφατη καταστροφή του φράγματος Nova Kakhovka, η οποία έχει προκαλέσει περαιτέρω περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές βλάβες. Η Παγκόσμια Τράπεζα εξακολουθεί να αξιολογεί το πλήρες κόστος.

«Εάν πρέπει να γίνει οποιαδήποτε ενέργεια αυτού του είδους, θα πρέπει να ληφθεί παράλληλα με εταίρους όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία, η Ελβετία και άλλες χώρες», είπε ο Ahnlid.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέκριναν τον Μάιο τη μεταφορά στην Ουκρανία κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων από έναν Ρώσο ολιγάρχη που πλήττεται από κυρώσεις. Ο Γενικός Εισαγγελέας των ΗΠΑ Merrick Garland είπε τότε ότι ήταν η πρώτη μεταφορά κατασχεμένων ρωσικών κεφαλαίων, αλλά «δεν θα είναι η τελευταία», σύμφωνα με το Reuters.