Η επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος θέτει επώδυνα διλήμματα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που επιφέρει στο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο χωρίς τη λήψη μέτρων θα οδηγηθεί – αργά αλλά σταθερά – σε κατάρρευση.
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και οι εκθέσεις διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ καταγράφουν τη δυσοίωνη εικόνα της επιδείνωσης των στοιχείων του δημογραφικού προβλήματος.
Καμπανάκι ΠΟΥ: Το 2024 οι ηλικιωμένοι περισσότεροι από τους νέους
Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων είναι σύνθετη: ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η χώρα μας θα υποχρεωθεί σε αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά σχεδόν 1,5 χρόνο έως το 2035 και κατά συνολικά 2,8 χρόνια έως το 2050. Αντιστοίχως, ελληνικές μελέτες πανεπιστημιακών παραθέτουν το δίλημμα ανάμεσα στο οποίο θα κληθεί να επιλέξει το πολιτικό σύστημα της χώρας: Μέτρα σοκ ή χρηματοδότηση του συστήματος με πρόσθετους πόρους ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
Το δίλλημα αύξηση ορίων ή κατάρρευση, παραμένει, υπό το βάρος των διαρκώς επιδεινούμενων στοιχείων του δημογραφικού προβλήματος. Κι αυτό ανεξαρτήτως των επιμέρους μέτρων που ενδέχεται να ληφθούν, προκειμένου να βελτιωθούν παραμετρικά προβλήματα του ασφαλιστικού.
Η επιδείνωση αυτή συνίσταται αφενός στην αναμενόμενη αύξηση του προσδόκιμου ζωής, και αφετέρου στην μείωση του πληθυσμού που είναι σε εργασιακή ηλικία (20-64 ετών) που στην Ελλάδα θα φτάσει έως και το 35%.!
Η έκθεση του ΟΟΣΑ επαναλαμβάνει ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα. Έως το 2050 θα διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων που αντιστοιχεί σε κάθε 100 εργαζόμενους. Δηλαδή, ενώ το 1990 η αναλογία ήταν 22,9 άτομα άνω των 65 ετών ανά 100 εργαζόμενους, το 2020 η αναλογία βρέθηκε στο 37,8 και το 2050 θα φτάσει στο 75.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία – εάν δεν επιλυθεί το οξύτατο εθνικό δημογραφικό πρόβλημα – κατά το έτος 2070, κάθε ένα άτομο ηλικίας άνω των 65 ετών θα αντιστοιχεί σε ένα – ίσως και λιγότερο – άτομο σε ηλικία εργασίας, δηλαδή οικονομικά ενεργό.
Οι επανειλημμένες μειώσεις των συντάξεων και οι αυξήσεις των ορίων συνταξιοδότησης, καθίστανται ανενεργές – σε βάθος χρόνου –, εάν δεν βρεθούν λύσεις στο οξυμένο δημογραφικό πρόβλημα.
Η σημερινή επίσημη εικόνα της σχέσης απασχολούμενων συνταξιούχων δείχνει ότι σε κάθε συνταξιούχο αντιστοιχούν 1,5 εργαζόμενοι, ενώ πριν δεκαπέντε χρόνια η σχέση αυτή ήταν κοντά στο ένας συνταξιούχος προς δύο εργαζόμενοι, όταν το ασφαλιστικό σύστημα είχε δομηθεί με την παραδοχή ότι για κάθε τέσσερις εργαζόμενους θα υπάρχει ένας συνταξιούχος.
Οι ελληνικές μελέτες
Μέτρα σοκ ή χρηματοδότηση του συστήματος με πρόσθετους πόρους ύψους 0,5% του ΑΕΠ; Αυτές είναι οι δύο εναλλακτικές λύσεις για το ασφαλιστικό σε βάθος 40 έως 50 ετών, εξαιτίας του οξυμένου δημογραφικού προβλήματος.
Καθοριστικό ρόλο στην – έτι περαιτέρω – επιδείνωση του ασφαλιστικού προβλήματος διαδραματίζουν, η μείωση των γεννήσεων, ο διπλασιασμός των ηλικιωμένων και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, που επιδεινώνουν περαιτέρω τα στοιχεία της ήδη απασφαλισμένης δημογραφικής βόμβας και θέτουν, εν αμφιβόλω, το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος και τη δυνατότητα παροχής εγγυημένων συντάξεων.
Σύμφωνα με μελέτη των πανεπιστημιακών κ. Σ. Ρομπόλη (ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου) και του αναλογιστή κ. Β. Μπέτση (διδάκτορα στο ίδιο πανεπιστήμιο) που προβάλει τα σημερινά στοιχεία στο έτος 2070, κατά το έτος αυτό « το εργατικό δυναμικό θα μειωθεί σε σχέση με το 2020 κατά 29%, ενώ οι συνταξιούχοι θα αυξηθούν κατά 13% σε σχέση με το 2020».
Ο πληθυσμός της χώρας
Ο πληθυσμός της χώρας μας εκτός από μειωμένος, εμφανίζεται και εξαιρετικά γηρασμένος. Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων από 34,6 το 2019 υπολογίζεται σε 59,9 το 2070. «Το γεγονός αυτό επηρεάζει σημαντικά, μεταξύ των άλλων, τομείς όπως είναι η υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική ασφάλιση», εκτιμούν οι δύο ερευνητές.
Η μελέτη για το δημογραφικό των δύο ερευνητών εκτιμά ότι το προσδόκιμο ζωής θα αυξάνεται – συνεχώς – μέχρι το 2065. Θεωρεί όλες τις άλλες οικονομικές και δημογραφικές παραμέτρους σταθερές. Στην περίπτωση αυτή το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, εκτιμάται ότι θα επιβαρυνθεί, μόνο εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, κατά 49,4 δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου για την χρηματοδότηση της επιβάρυνσης του συστήματος, εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να βρεθούν επιπλέον πρόσθετοι πόροι ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
Διαφορετικά απαιτούνται εφιαλτικά μέτρα όπως η μείωση των συντάξεων κατά 30%, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 73 έτη έως το 2060 η αύξηση των εισφορών για την κύρια σύνταξη από 20% που είναι σήμερα σε 27% και στην επικουρική από 6% σε 8,1%.
Latest News
Πότε πληρώνονται οι συντάξεις με την αύξηση – Σε ποιους δικαιούχους και πότε θα δοθεί έκτακτη ενίσχυση
Η υπουργός Εργασίας υπογράμμισε ότι οι συντάξεις αυτές θα περιλαμβάνουν την αύξηση του 2,4% που έχει επιβληθεί οριζοντίως
Ποιοι συνταξιούχοι θα πάρουν αύξηση στο τέλος Δεκεμβρίου
Οι συνταξιούχοι που θα λάβουν για πρώτη φορά σύνταξη εντός του 2025 δε θα δουν την αύξηση του 2,4%
Αναδρομικά: Πότε θα τα λάβουν 400.000 συνταξιούχοι - Οι δικαιούχοι
Παρατείνεται η αγωνία των συνταξιούχων για τα αναδρομικά – Καμία κυβερνητική δέσμευση για επέκταση της απόφασης σε όσους δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη
Με αλλαγές οι φορολογικές δηλώσεις του 2025 - Ποιοι θα «κερδίσουν» έκπτωση φόρου
Ανατροπές στις φορολογικές δηλώσεις - Τι αλλάζει στο χρονοδιάγραμμα, τις εκπτώσεις φόρου, τις δηλώσεις συζύγων
ΑΑΔΕ: Παρατείνεται ο χρόνος υποβολής συμφωνητικών ανάληψης τεχνικών έργων
Οι φορολογούμενοι έχουν περιθώριο ως 28/2/2024
Και η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία της ΑΑΔΕ - Πώς θα περιοριστεί κι άλλο η φοροδιαφυγή
Στο Invest in Greece Forum ο Πιτσιλής αναφέρθηκε στις υπηρεσίες που παρέχει η ΑΑΔΕ στους πολίτες
Ακίνητα: Αντίστροφη μέτρηση για διορθώσεις στο Ε9 και λιγότερο ΕΝΦΙΑ
Ποιοι θα πρέπει να υποβάλουν νέα δήλωση για την ακίνητη περιουσία τους - Ποιοι εξαιρούνται. Έως 31 Ιανουαρίου 2025 η υποβολή αρχικών και τροποποιητικών δηλώσεων ακίνητης περιουσίας.
ΕΦΚΑ: Με κατασχέσεις απειλούνται 2,4 εκατ. οφειλέτες
Στα ύψη έχουν εκτοξευτεί τα ληξιπρόθεσμα χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία - Τι αποκαλύπτουν τα επίσημα στοιχεία
Απασχόληση: Ο πιο ανταγωνιστικός κλάδος εργασίας στην Ελλάδα
Σταθερά σε διψήφιο ποσοστό παραμένει η προσδοκία για απασχόληση στην Ελλάδα, το α’ τρίμηνο του 2025, παρά την υποχώρηση των προθέσεων προσλήψεων. Ποιος είναι ο πιο ανταγωνιστικός κλάδος.
Προς παράταση το πόθεν έσχες; - Τι λένε κυβερνητικές πηγές στον ΟΤ
Οι εν λόγω φορολογούμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν τον Πόθεν Έσχες έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2022 και το 2023