Τράπεζες: Γιατί θα αναγκαστούν να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων το 2024

Ουσιαστικά αμετάβλητο για έξι συνεχείς μήνες παραμένει το μερίδιο των προθεσμιακών καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες, στηρίζοντας από τις αρχές του έτους το επιτοκιακό εισόδημα των ελληνικών τραπεζών.

Πρόκειται για έναν από τους καταλύτες ενίσχυσης της οργανικής τους κερδοφορίας την εφετινή χρήση, που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων τους και την επόμενη διετία.

Τρ. Πειραιώς: Συντηρητική η Moody’s με την Ελλάδα

Μπορεί τα πιστωτικά ιδρύματα να έχουν αυξήσει τις αποδόσεις που προσφέρουν στους πελάτες τους τελευταίους μήνες, ωστόσο η μεταφορά καταθέσεων σε λογαριασμούς προθεσμίας είναι εξαιρετικά αργή.

Στο πλαίσιο αυτό, ενώ στην πλειονότητα των δανείων, με εξαίρεση τις ενήμερες χορηγήσεις στις στεγαστική πίστη από τον περασμένο Μάιο, τα έσοδα από τόκους ενισχύονται ανάλογα των αναπροσαρμογών στους ευρωπαϊκούς δείκτες euribor, τα έξοδα αυξάνονται σε υποπολλαπλάσιο βαθμό.

Τα στοιχεία της ΤτΕ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, από το σύνολο των αποταμιεύσεων μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών, σε προϊόντα προσυμφωνημένης διάρκειας στο τέλος Οκτωβρίου ήταν τοποθετημένο μόλις το 24%.

Μάλιστα σε σύγκριση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα το μερίδιό τους υποχώρησε ελαφρώς από το 25%.

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι στο Ταμιευτήριο και τους τρεχούμενους λογαριασμούς τα επιτόκια βρίσκονται ελάχιστες μονάδες πάνω από το 0%.

Οι διαφορές είναι πολύ μεγάλες. Με βάση τα τελευταία στατιστικά δεδομένα (Σεπτέμβριος 2023), το μέσο σταθμισμένο κόστος για τις τράπεζες στις καταθέσεις μίας ημέρας διαμορφώνεται σε 0,03% στα νοικοκυριά και σε 0,17% στις επιχειρήσεις.

Στον αντίποδα στις προθεσμιακές καταθέσεις οι μέσες αποδόσεις φτάνουν το 1,54% και 2,69% αντίστοιχα.

Πιάνουν οροφή

Με τον τρόπο αυτό οι ελληνικές τράπεζες έχουν πετύχει την αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους κατά 60% σε σχέση με πέρυσι.

Στο πρόσφατο συνέδριο των Morgan Stanley και ΕΧΑΕ στο Λονδίνο οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων ερωτήθηκαν για την πορεία του οργανικού τους αποτελέσματος τα επόμενα τρίμηνα.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις που δόθηκαν, το επιτοκιακό εισόδημα θα κορυφωθεί στις αρχές του 2024, καθώς στο πλέον πιθανό σενάριο τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ θα παραμείνουν σταθερά τουλάχιστον έως και το καλοκαίρι.

Ως εκ τούτου, οι προς τα πάνω αναπροσαρμογές στα δάνεια θα σταματήσουν, ενώ επιβάρυνση θα υπάρξει από την αύξηση του κόστους των καταθέσεων, καθώς εκτιμάται ότι τόσο το μερίδιό τους, όσο και τα επιτόκια αναμένεται να ενισχυθούν.

Αυξήσεις αναμένει η ΕΚΤ

Στο θέμα αναφέρθηκαν με δημόσιες τοποθετήσεις τους τόσο ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουίς ντε Γκίντος, όσο και ο επικεφαλής του εποπτικού της βραχίονα (SSM) Αντρέ Ενρία.

Σύμφωνα με τον πρώτο, αυτήν τη στιγμή, οι αυξήσεις στο κόστος χρήματος, δεν αντανακλώνται στα καταθετικά επιτόκια.

Ωστόσο όπως εξήγησε, «αυτό είναι ένα μέρος του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Κι αυτό διότι αν οι καταθέσεις γίνουν πιο ελκυστικές οι καταναλωτές θα δαπανούν λιγότερα χρήματα, περιορίζοντας τη ζήτηση, κάτι που έχουμε ως στόχο για να μειώσουμε τον πληθωρισμό».

Το εργαλείο

Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε πως η ΕΚΤ λαμβάνει μέτρα για την απόσυρση ρευστότητας, μέσω της οποίας θα αναγκαστούν τα πιστωτικά ιδρύματα να προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις στους πελάτες τους.

Ανάλογου μήκους κύματος ήταν και οι δηλώσεις του κ. Ενρία, ο οποίος εκτίμησε πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα αρχίσουν σταδιακά να αυξάνουν τα επιτόκιαταθέσεων.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τράπεζες δεν μείωσαν τις αποδόσεις όταν η ΕΚΤ ακολουθούσε χαλαρή νομισματική πολιτική.

«Ως εκ τούτου και τώρα θα πρέπει να υπάρξει μία περίοδος προσαρμογής πριν οι μεταβολές στα επιτόκια φανούν στους λογαριασμούς των καταθετών» συμπλήρωσε σχετικά.

Κατά τον κ. Ενρία η διαδικασία αυτή θα επιταχυνθεί το επόμενο διάστημα, καθώς μειώνονται τα πλεονάζοντα αποθεματικά των τραπεζών μετά τις μαζικές αποπληρωμές των δανείων που έλαβαν μέσω των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO).