Ψηφιακή μετάβαση: Αγώνας δρόμου για 70 έργα 1,5 δισ. – Ασφυκτικές οι προθεσμίες

Επιμονή, υπομονή και ραγδαία επιτάχυνση των ρυθμών απορρόφησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, περί τα 2,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2026, καλείται να επιδείξει η Ελλάδα για να μη χάσει το τραίνο της ψηφιακής μετάβασης, την στιγμή που η ψηφιοποίηση καθίσταται κάτι παραπάνω από απαραίτητη για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Αν συνυπολογίσουμε και τα κονδύλια του ΕΣΠΑ 2021 – 2027, δημόσιος και ιδιωτικός τομέας θα έχουν στη διάθεσή τους μέχρι το 2027, 3,5 δισ. ευρώ για την ψηφιακή τους «αναγέννηση».

Πληροφορική: Η ψηφιακή μάχη των 3,5 δισ. ευρώ – Ράλι εξαγορών και συγχωνεύσεων

Με τους σημερινούς ρυθμούς η χώρα μας δύσκολα θα προλάβει να υλοποιήσει προαπαιτούμενα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, με δεδομένα τα σφιχτά και διόλου ευέλικτα χρονοδιαγράμματα, σχετικές με τον τεχνολογικό της εκσυγχρονισμό εκτός αν πατήσει γκάζι.

Στο πλαίσιο αυτό, περισσότερα από 70 ψηφιακά έργα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης (αφορούν κεντρικό κράτος και αυτοδιοίκηση ενώ ορισμένα είναι ιδιαίτερα κρίσιμα όπως η περαιτέρω ψηφιοποίηση του δημοσίου, η ανάπτυξη συστήματος κυβερνοασφάλειας, υλοποίηση Κεντρικού Κόμβου Διαχείρισης & Ανάλυσης Πολυδιάστατων Δεδομένων Μεγάλου Όγκου) προϋπολογισμού πάνω από 1,5 δισ. ευρώ, θα δώσουν μάχη με τον χρόνο για να προλάβουν να ολοκληρωθούν εντός των αυστηρά καθορισμένων προθεσμιών (τέλη του 2025).

Δημόσιο και ανάδοχοι στον μαραθώνιο με ταχύτητες…. λαγού που καλούνται να τρέξουν πρέπει να υπερβούν πλήθος δυσκολιών όπως το δυσεύρετο εργατικό δυναμικό, τις σταθερά επίμονες ανατιμήσεις και τον γρίφο της συντήρησης των ψηφιακών έργων που θα υλοποιηθούν.

Ψηφιοποίηση επιχειρήσεων, δημοσίου, δικαιοσύνης, έξυπνες υποδομές, κυβερνοασφάλεια και… δορυφόροι

Πιο αναλυτικά, μέχρι το τέλος του 2025, βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα greece20.gov.gr, πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί η Ανάπτυξη Κεντρικού Πλαισίου Διακυβέρνησης και Ταξινόμησης Δεδομένων των Υποδομών Κυβερνητικών Υπολογιστικών Νεφών, ο Ψηφιακός μετασχηματισμός της επιχειρηματικότητας, η Πλατφόρμα Υποστήριξης του Ταμείου Ανάκαμψης για την παρακολούθηση των έργων προγραμμάτων και δράσεων, το Σχέδιο δράσης για την παροχή «πελατοκεντρικών» ψηφιακών υπηρεσιών από την πλευρά της δημόσιας διοίκησης ο Σχεδιασμός και η εφαρμογή μεθοδολογικής προσέγγισης για την εκτίμηση της μείωσης του κόστους & του χρόνου για τη Δημόσια Διοίκηση, τους πολίτες & επιχειρήσεις λόγω της εισαγωγής της πύλης «gov.gr» & της ένταξης σε αυτή ψηφιοποιημένων υπηρεσιών, τα Ανοικτά δεδομένα και η ενίσχυση της συμμετοχικότητας.

Ακόμα, τρέχουν ή θα τρέξουν δράσεις όπως η Ασφαλής αποθήκευση φυσικών αρχείων του δημόσιου και «ευρύτερου» δημόσιου τομέα, ο Σχεδιασμός, Υλοποίηση και θέση σε λειτουργία ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος Ενιαίου ψηφιακού Χάρτη Απαλλοτριώσεων και Διεκδικήσεων της χώρας (e-apallotriosis), η ετοιμότητα υποδομών για έξυπνα κτίρια, η Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, ο εκσυγχρονισμός των ΚΕΠ, η ψηφιοποίηση Αρχείων Δεδομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το νέο Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων, η εκπόνηση Μελετών Ταξινόμησης Δεδομένων των Πληροφοριακών Συστημάτων που φιλοξενούνται στο Κυβερνητικό Νέφος Δημοσίου Τομέα (G-Cloud), η υλοποίηση Κεντρικού Κόμβου Διαχείρισης & Ανάλυσης Πολυδιάστατων Δεδομένων Μεγάλου Όγκου (BigData), η εκπόνηση στρατηγικής και πολιτικών κυβερνοασφάλειας στο Δημόσιο, η δημιουργία Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας, Δράσεις επέκτασης και υποστήριξης του Εθνικού Δικτύου Τηλεπικοινωνιών – ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ και η ανάπτυξη δικτύου μικροδορυφόρων (το τελευταίο με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026).

Με τα χρονοδιαγράμματα να μην είναι σύμμαχος κυβέρνησης και επιχειρήσεων, η αγορά κρούει ήδη ηχηρά καμπανάκια κινδύνου, την ώρα που αρμόδιοι παράγοντες εκτιμούν πως η χώρα μας θα πρέπει να υπερβεί… εαυτόν για να απορροφήσει τους πόρους που της αναλογούν. Αξίζει να σημειωθεί αντίθεση με ό,τι ίσχυε με τα έργα του ΕΣΠΑ, δεν υπάρχει δυνατότητα αναβολής έργων ή διοχέτευσης κονδυλίων σε άλλες δράσεις, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, γεγονός που σημαίνει πως πόροι που δεν θα αξιοποιηθούν, θα χαθούν.

Μείζον θέμα το οποίο, αν και δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να «καίει» ιδιαίτερα τους αρμόδιους, θα βρούμε μπροστά μας τα επόμενα χρόνια αποτελεί και η συντήρηση των ψηφιακών συστημάτων του δημοσίου. Προφανώς δεν αρκεί η χώρα απλά να «χτίσει» τις πρέπουσες ψηφιακές υποδομές, χρειάζεται και το κατάλληλο λίφτινγκ για να συμβαδίζουν με την τεχνολογική πρόοδο. Σύμφωνα με την τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημοσθένη Αναγνωστόπουλου στο συνέδριου του ΣΕΠΕ, ο λογαριασμός της συντήρησης των ψηφιακών υποδομών ενδέχεται να υπερβαίνει τα 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο.

Οι επιχειρήσεις «μιλούν» ψηφιακά αλλά… χάνονται στη μετάφραση

Αναφορικά με τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του ιδιωτικού τομέα, αυτός ναι μεν προχωράει με τα δείγματα να είναι ενθαρρυντικά μέχρι στιγμής αλλά οι επιχειρήσεις είναι αναγκαίο να εισχωρήσουν… βαθύτερα στο νόημα της ψηφιακής μετάβασης.

Έρευνα της Grant Thornton, πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 400 και πλέον επιχειρήσεων διαφόρων κλάδων στην χώρα μας, με τζίρο άνω των 5 εκατ. ευρώ – μεσαίες δηλαδή αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις για τα δεδομένα της Ελλάδας, διαπίστωσε  ότι παρά τα ψηφιακά βήματα της τελευταίας τριετίας και τον καίριο ρόλο που έπαιξε ο κορονοϊός στην συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας του ψηφιακού μετασχηματισμού, η κατάσταση απέχει από το επιθυμητό.

Οι επιχειρήσεις προχωρούν με όλο και γρηγορότερα βήματα στην ψηφιακή τους αναβάθμιση αλλά ακόμα δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν και να αξιοποιήσουν πλήρως τη δυναμική του ψηφιακού μετασχηματισμού, προκειμένου να μπουν από θέση ισχύος στην επόμενη μέρα η οποία αναδύεται για το επιχειρείν.

Βάσει της έρευνας, μπορεί τα 2/3 των επιχειρήσεων να χρησιμοποιούν σε υψηλό βαθμό τα ψηφιακά συστήματα, ωστόσο μόνο 1 στις 2 επιχειρήσεις τα χρησιμοποιούν με απτά επιχειρηματικά οφέλη, περιορίζοντας την αξιοποίηση των πληροφοριακών τους συστημάτων σε συγκεκριμένα τμήματα της εκάστοτε επιχείρησης. Για την ακρίβεια, όπως σημειώνεται στη σχετική έρευνα, μόλις 4 στις 10 επιχειρήσεις έχουν αυτοματοποιηθεί και ψηφιοποιήσει τις διαδικασίες σε ένα ικανοποιητικό εύρος επιχειρησιακών λειτουργιών. Αντίστοιχα, η ψηφιοποίηση συμβάλει πάρα πολύ στην λήψη καλύτερων αποφάσεων μόνο σε 2 από τις 10 επιχειρήσεις, στη μείωση των εξόδων και στην αύξηση της παραγωγικότητας μόνο στο 15% των επιχειρήσεων ενώ στην αύξηση των πωλήσεων και της ανταγωνιστικότητα μόλις στο 18% των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα , δείγμα της κατ’ επίφαση ψηφιοποίησης αποτελoύν τα Data Analytics, καθώς 3 στις 4 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι τα χρησιμοποιούν, αλλά 6 στις 10 ανέφεραν ότι δεν τα χρησιμοποιούν για σαφείς στόχους, ενώ 2 στις 10 δηλώνουν ότι συλλέγουν μεγάλο όγκο δεδομένων από συγκεκριμένες πηγές, αγνοώντας ορισμένες βασικές, όπως λ.χ. τα δημογραφικά δεδομένα ή τα δεδομένα πλοήγησης.