Στεγαστική κρίση: Τα θεματικά πάρκα χτίζουν σπίτια

Για τους επισκέπτες, τα Universal Studios Florida είναι μια φανταστική χώρα γεμάτη μάγους, Minions και διάφορους χαρακτήρες της NBC Universal. Αλλά τα προβλήματα όπως το αυξανόμενο κόστος στέγασης ταλανίζουν τους περίπου 28.000 άνδρες και γυναίκες που εργάζονται στο θεματικό πάρκο 3.200 στρεμμάτων στο Ορλάντο.

Η Κεντρική Φλόριντα έχει δει μερικές από τις ταχύτερες αυξήσεις ενοικίων της χώρας κατά την εποχή της πανδημίας. Ο μέσος ενοικιαστής στην περιοχή είδε το μηνιαίο ενοίκιό του να εκτινάσσεται κατά $600 μεταξύ των αρχών του 2020 και των αρχών του 2023. Σύμφωνα με τον Εθνικό Συνασπισμό Κατοικίας Χαμηλού Εισοδήματος, η μητροπολιτική περιοχή Orlando-Kissimmee-Sanford έχει μία από τις μεγαλύτερες ελλείψεις σε προσιτές κατοικίες στις ΗΠΑ.

ΗΠΑ: Πόσο εφικτή είναι η ιδέα της μετατροπής κτηρίων γραφείων σε κατοικίες;

Η τρομερή ανάγκη για στέγαση εργατικού δυναμικού ώθησε στην κατασκευή 1.000 κατοικιών που πρόκειται να ολοκληρωθούν το 2026, προσφέροντας προσιτή στέγη σε ενοικιαστές που εργάζονται στον κλάδο των υπηρεσιών σε μικρή απόσταση από την εργασία τους, σύμφωνα με το Bloomberg. Η Universal δώρισε 80 στρέμματα γης δίπλα στο συνεδριακό κέντρο Orange County.

Το έργο που ονομάστηκε Catchlight Crossings ξεκίνησε τον Νοέμβριο.

Βρετανία: Η στεγαστική κρίση του Λονδίνου πρόκειται να χειροτερέψει

Το 2022, η Walt Disney ανακοίνωσε ανάλογα σχέδια για δωρεά 320 στρεμμάτων για μια προτεινόμενη ανάπτυξη 1.450 σπιτιών λίγα μίλια νοτιοδυτικά, που, επίσης, πρόκειται να είναι έτοιμα το 2026.

Καθώς το κόστος στέγασης στην Κεντρική Φλόριντα έχει εκτιναχθεί στα ύψη, οι γίγαντες των θεματικών πάρκων έχουν αντιμετωπίσει επικρίσεις για χαμηλούς μισθούς. Τον Ιούνιο, η Universal αύξησε τον κατώτατο μισθό της κατά 2 δολάρια σε 17 δολάρια την ώρα, ενώ η Disney, η οποία απασχολεί 82.000 άτομα στη Φλόριντα, συμφώνησε να αυξήσει το κατώτατο ωρομίσθιο στα 18 δολάρια το 2024.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Living Wage Calculator (Υπολογιστή Βιώσιμου Μισθού) του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) χρειάζεται ωρομίσθιο τουλάχιστον 18,85 δολαρίων για να ζήσει ένας ενήλικας χωρίς παιδιά στο Orange County.

Ακόμη μικρότερα θεματικά πάρκα σε πιο προσιτές περιοχές έχουν γίνει κατασκευαστές κατοικιών σε μια προσπάθεια να μετριάσουν την κρίση στέγασης. Τον Μάιο, το Indiana’s Holiday World ξεκίνησε μια κατασκευή 7 εκατομμυρίων δολαρίων με την ονομασία Compass Commons, η οποία προορίζεται να παρέχει εποχική στέγαση για έως και 136 υπαλλήλους.

Τέτοιες συνεργασίες μεταξύ των εργοδοτών της βιομηχανίας ψυχαγωγίας, των κατασκευαστών κατοικιών και της τοπικής αυτοδιοίκησης αντανακλούν την ανάγκη για αντιμετώπιση της έλλειψης διαμερισμάτων που μαστίζει κυρίως τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα.

Το χαμένο μεσαίο στρώμα

Σε αντίθεση με την προσιτή στέγαση, η οποία πρέπει να πληροί αυστηρά ποσοστά ενοικίασης που να ταιριάζουν με συγκεκριμένα επίπεδα εισοδήματος για να πληρούν τις προϋποθέσεις για κρατική στήριξη και επιδοτήσεις, η στέγαση εργατικού δυναμικού είναι περισσότερο ένας γενικότερος όρος. Ορισμένοι το ορίζουν ως στέγαση που εξυπηρετεί όσους έχουν μεταξύ 80% και 120% του μέσου εισοδήματος της περιοχής.

Την τελευταία δεκαετία, και μέσω της πρόσφατης αύξησης της κατασκευής διαμερισμάτων στην εποχή της πανδημίας, οι κατασκευαστές αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό το χαμηλότερο άκρο της αγοράς, εστιάζοντας αντ’ αυτού στα διαμερίσματα πρώτης κατηγορίας.

Από το 2013, οι μισές ή περισσότερες από τις κατοικίες που παραδίδονταν κάθε χρόνο θεωρούνταν υψηλής ποιότητας ή πολυτελείας. Μόνο από τα μέσα του 2022 αυτό μετατοπίστηκε προς πιο προσιτά σπίτα.

Επιδιώκοντας χαμηλότερο κόστος παραγωγής και ενοίκια, κάποιοι μεγάλοι κατασκευαστές έχουν δημιουργήσει νέες υποκατηγορίες διαμερισμάτων για να προσελκύουν φτωχότερους ενοικιαστές.

Για να προωθήσουν περισσότερη κατασκευή αυτού του τύπου κατοικιών, νομοθέτες και των δύο κομμάτων εισήγαγαν πρόσφατα τον νόμο περί φορολογικής πίστωσης στέγασης εργατικού δυναμικού. Όπως και η πίστωση φόρου στέγασης χαμηλού εισοδήματος, η προτεινόμενη νομοθεσία θα παρέχει πίστωση φόρου σε επενδυτές που χτίζουν οικονομικά διαμερίσματα. Οι χορηγοί του νομοσχεδίου υποστηρίζουν ότι η πίστωση θα χρηματοδοτήσει περίπου 344.000 φθηνά ενοικιαζόμενα σπίτια.

Σε εθνικό επίπεδο, στις ΗΠΑ λείπουν περίπου 2,2 εκατομμύρια κατοικίες εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με μια μελέτη της Fannie Mae το 2022. Η οικονομία της κεντρικής Φλόριντα που βασίζεται στις υπηρεσίες την έχει αφήσει με ένα από τα υψηλότερα επίπεδα ανάγκης. Υπάρχουν περίπου 100.000 άνθρωποι που ζουν σε ακτίνα πέντε μιλίων από το Catchlight Crossings που θα πληρούν τις προϋποθέσεις για να νοικιάσουν εκεί.

Τα ενοίκια στο έργο θα κυμαίνονται από $400 έως $2.200, ανάλογα με τα εισοδηματικά κριτήρια (η μέση μονάδα δύο υπνοδωματίων στην περιοχή νοικιάζεται για μόλις $1.900 το μήνα). Το συγκρότημα θα περιλαμβάνει επίσης ιατρεία, καταστήματα λιανικής, κοινοτικούς χώρους, όπως πισίνες και γυμναστήρια, ποδηλατόδρομους και πεζόδρομους και ένα δωρεάν κέντρο εκπαίδευσης προσχολικής ηλικίας και ενηλίκων Bezos Academy χωρίς δίδακτρα.

Ο γίγαντας του θεματικού πάρκου κατέχει μερικές χιλιάδες στρέμματα στην περιοχή, επομένως αυτή ήταν μια σχετικά μικρή δωρεά. Έρχεται επίσης σε μια περίοδο άνθησης κερδών: η τουριστική βιομηχανία της Κεντρικής Φλόριντα δημιούργησε οικονομικό αντίκτυπο ρεκόρ 87,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022. Και δεδομένου ότι η Universal μεταβίβασε τη γη μέσω μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης, η δωρεά μπορεί να μειώσει το κόστος ανάπτυξης και να διασφαλίσει μακροχρόνια προσιτότητα καθώς πολλές προσιτές κατοικίες τείνουν να επανέλθουν σε τιμές αγοράς μετά από μια καθορισμένη περίοδο.

Τα έργα που χρηματοδοτούνται από εργοδότες όπως το Catchlight Crossings δεν μπορούν να επιβάλλουν ότι μόνο οι υπάλληλοί τους μπορούν να είναι ενοικιαστές – κάτι που θα παραβίαζε τους κανόνες δίκαιης στέγασης. Ωστόσο, για μια εταιρεία που αντιμετωπίζει πελάτες όπως η Universal, η εργασία για την κάλυψη του χάσματος στέγασης της περιοχής μπορεί να αποφέρει άμεσα οφέλη.

Ανάμεικτα αποτελέσματα εταιρικής στέγασης

Ωστόσο, μένει να φανεί οι ιδιωτικά χρηματοδοτούμενες προσπάθειες όπως οι επενδύσεις της Universal και της Disney μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή των ντόπιων ενοικιαστών.

Άλλες βιομηχανίες, κυρίως η τεχνολογία, έχουν διοχετεύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, ακόμη και δισεκατομμύρια, για τη χρηματοδότηση της κατασκευής κατοικιών εργατικού δυναμικού κοντά στα κεντρικά γραφεία τους. Η Amazon, η Google και η Meta Platforms έχουν προβεί όλες σε παραλλαγές αυτού του είδους ανάπτυξης, με ανάμεικτα αποτελέσματα.

Πολλές τέτοιες προσπάθειες απογειώθηκαν μετά από έντονες αντιδράσεις στον αντίκτυπο που είχαν οι τεχνολογικές θέσεις εργασίας στις τοπικές στεγαστικές αγορές και οι περισσότερες ήταν με τη μορφή δανείων, χρηματοδότησης και μισθώσεων, που μπορεί να είναι χρήσιμα αλλά δεν αλλάζουν το παιχνίδι. Οι πρόσφατες διακυμάνσεις στα επιτόκια και οι αυξήσεις στο κόστος στέγασης έχουν περιορίσει πολλά από αυτά τα προγράμματα. Άλλα αντιμετωπίζουν τις αντιδράσεις των ντόπιων κοινοτήτων.