Φατίχ Καραχάν: Έτοιμος για νέες αυξήσεις επιτοκίων ο νέος διοικητής της TCMB [γράφημα]

Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) υπό το νέο επικεφαλή Φατίχ Καραχάν, «υπόσχεται» στις αγορές ότι θα συνεχίσει να ακολουθεί αυστηρή δημοσιονομική πολιτική με στόχο να αντιμετωπίσει τις μεγάλες οικονομικές προκλήσεις για τη χώρα, μια από τις οποίες είναι οι πολύ υψηλές τιμές.

Ο Καραχάν έγινε ο έκτος επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας μέσα σε πέντε μόλις χρόνια μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση της Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν την περασμένη Παρασκευή. Η Ερκάν είχε προχωρήσει σε επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων κατά τη διάρκεια της –μικρής- θητείας της οδηγώντας το κόστος δανεισμού από το 8,5% στο 45%. Αυτό είχε γίνει με τις ευλογίες του προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος και την είχε επιλέξει για τη θέση αυτή.

Τουρκία: Όλο το παρασκήνιο της παραίτησης της Ερκάν – Ο ρόλος που έπαιξε το… φύλο και ο πατέρας της

Τώρα οι αγορές ήθελαν να δουν δείγμα γραφής και από τον Καραχάν κι εκείνος έδειξε ότι στην παρούσα φάση είναι περισσότερο «γεράκι», παρά «περιστέρι». Στην πρώτη του εμφάνιση στα ηνία της τράπεζας έδωσε σήμα ότι έχει σαν στόχο να μειώσει σημαντικά τον πληθωρισμό ο οποίος σήμερα «τρέχει» με σχεδόν 65%.

Η αντιμετώπιση των υψηλών τιμών θα γίνει «με αποφασιστικότητα», ήταν τα λόγια που χρησιμοποίησε ο ίδιος δίνοντας ουσιαστικά σήμα ότι μπορεί να πραγματοποιηθούν κι άλλες αυξήσεις επιτοκίων δανεισμού σε λίρες Τουρκίας, εάν η κατάσταση το απαιτήσει. Πλέον η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας θέτει ως στόχο να μειωθεί ο πληθωρισμός στο 36% έως τα τέλη του έτους.

Στροφή 180 μοιρών από το παρελθόν;

Αίσθηση έκανε επίσης το γεγονός πως ο ίδιος αλλά και ένας εκ των υποδιοικητών της TCMB, ο Σεβντέτ Ακτσάι, άσκησαν κριτική σε προηγούμενες πολιτικές της Άγκυρας οι οποίες επηρέασαν εκ του αποτελέσματος τελικά αρνητικά την πορεία της οικονομίας και ειδικά τις τιμές.

Ο Καραχάν προειδοποίησε ότι η μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Ερντογάν, που τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο, έχει επηρεάσει τους στόχους της κεντρικής τράπεζας. Όπως είπε, η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 49% ήταν μεταξύ των παραγόντων που οδήγησαν σε αύξηση σχεδόν 7% τις τιμές καταναλωτή μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Ιανουαρίου 2024.

Επεσήμανε ότι η σειρά απότομων αυξήσεων των επιτοκίων από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα μπορεί να είναι αρκετές για την επίτευξη των στόχων της για τον πληθωρισμό, αλλά ξεκαθάρισε πως «είμαστε έτοιμοι» (σ.σ. η κεντρική τράπεζα) για δράση εάν υπάρξει οποιαδήποτε επιδείνωση στις προοπτικές.

Έμμεση κριτική στην Άγκυρα

Ο Ακτσάι από την πλευρά του παραδέχτηκε ότι στο παρελθόν με την πολιτική χαμηλών επιτοκίων εν μέσω υψηλών τιμών που είχε ακολουθήσει η Άγκυρα, είχε «διαρραγεί ο δεσμός μεταξύ του επιτοκίου (χάραξης) πολιτικής (της κεντρικής τράπεζας) και του πληθωρισμού. Με βάση αυτό το δεδομένο λειτουργούμε», προσέθεσε.

Τα σχόλια του 63χρονου υποδιοικητή τράβηξαν το ενδιαφέρον επειδή έγιναν στην πρώτη επίσημη εμφάνιση του Καραχάν ως διοικητή. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις οι υποδιοικητές δεν παίρνουν το λόγο.

Η γρήγορη άνοδος στην TCMB

Ο Καραχάν ήταν μέχρι τώρα υποδιοικητής της κεντρικής τράπεζας και αποτελεί μέλος της ομάδας που έχει συστήσει ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ με στόχο να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα στην οικονομία της χώρας.

Αντικατέστησε άμεσα την Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν, η οποία τον περασμένο Ιούνιο είχε γίνει η πρώτη γυναίκα η οποία είχε αναλάβει τα ηνία της (TCMB). Η ίδια παραιτήθηκε απροσδόκητα την Παρασκευή αναφέροντας ότι είναι θύμα «εκστρατείας δολοφονίας χαρακτήρα» λόγω επιθέσεων εγχώριων μέσων σε μέλη της οικογένειάς της. Τέτοια δημοσιεύματα είχαν αναφέρει ότι ο πατέρας της, ο οποίος φερόταν να έχει άτυπο ρόλο στην κεντρική τράπεζα, είχε απομακρύνει άλλο στέλεχος της TCME για φερόμενους ως προσωπικούς λόγους.

Ο Καραχάν έχει γεννηθεί το 1982 και είναι πρώην οικονομολόγος στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης. Έχει διδακτορικό στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Δίδαξε επίσης ως επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Το 2022 είχε αναλάβει καθήκοντα επικεφαλή οικονομολόγου στην Amazon.