Ρωσία: Οι επιπτώσεις των κυρώσεων δύο χρόνια από την εισβολή στην Ουκρανία

Σήμερα 24 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται δύο χρόνια από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και η Δύση σηματοδοτεί την επέτειο αυτή με την υιοθέτηση νέων κυρώσεων κατά της Μόσχας, ήδη από χθες.

ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν νέους περιορισμούς για να αποδυναμώσουν την πολεμική μηχανή του Βλαντιμίρ Πούτιν, τα οποία συμπίπτει και με τη συμπλήρωση μίας εβδομάδας από τον θάνατο του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, στις φυλακές της Σιβηρίας.

Τρύπιες οι κυρώσεις της ΕΕ στην Ρωσία – Πώς ξεγλιστρά η Μόσχα διά… αντιπροσώπων

Ποιες είναι οι τελευταίες κυρώσεις στη Ρωσία;

Ανακοινώνοντας 500 νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας , ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ότι θα στοχοποιήσουν τη ρωσική πολεμική μηχανή. Εξαγωγικοί περιορισμοί θα επιβληθούν σε σχεδόν 100 επιχειρήσεις ή ιδιώτες. Με τα μέτρα επιδιώκεται να βρεθεί η Ρωσία αντιμέτωπη με συνέπειες για τον πόλεμο που διεξάγει, καθώς και για το θάνατο του αντιπολιτευόμενου ηγέτη Αλεξέι Ναβάλνι, ανέφερε ο Μπάιντεν. «Θα εξασφαλίσουν ότι ο Πούτιν θα πληρώσει ακόμη μεγαλύτερο τίμημα για την επίθεσή του στο εξωτερικό και για την καταπίεση στη χώρα του», ανέφερε ο Μπάιντεν για τις κυρώσεις.

Τα μέτρα έχουν στόχο άτομα που συνδέονται με τη φυλάκιση του Ναβάλνι καθώς και με τον οικονομικό τομέα της Ρωσίας, την αμυντική βιομηχανία και τα δίκτυα προμηθειών της σε πολλές ηπείρους, δήλωσε.

Το Ηνωμένο Βασίλειο πάγωσε τα περιουσιακά στοιχεία έξι ρώσων και τους απαγόρευσε να ταξιδέψουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, και παράλληλα επέβαλλε νέες  απαγορεύσεις στις εξαγωγές ρωσικών μετάλλων, διαμαντιών και ενέργειας .

Η ΕΕ έχει ανακοινώσει κυρώσεις σε 200 οργανισμούς και ανθρώπους που υποστηρίζει ότι βοηθούν τη Ρωσία να αποκτήσει όπλα ή παίρνουν παιδιά από την Ουκρανία από τα σπίτια τους.

Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν εταιρείες και άτομα που εμπλέκονται στη μεταφορά βορειοκορεατικών όπλων στη Ρωσία.

Ποιες άλλες κυρώσεις έχουν επιβληθεί στη Ρωσία;

Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ, μαζί με χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Ιαπωνία, έχουν επιβάλει περισσότερες από 16.500 κυρώσεις στη Ρωσία . Ο κύριος στόχος τους ήταν τα χρήματα της Ρωσίας.

Όπως αναφέρει το BBC, τα συναλλαγματικά αποθέματα αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων (276 δισεκατομμύρια λίρες) – περίπου το ήμισυ των συνολικών αποθεμάτων- έχουν «παγώσει».

Περίπου το 70% των περιουσιακών στοιχείων των ρωσικών τραπεζών δεσμεύτηκαν επίσης, λέει η ΕΕ, και ορισμένα αποκλείστηκαν από τη Swift , μια υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων υψηλής ταχύτητας για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Τα δυτικά έθνη έχουν επίσης απαγορεύσει:

• τις εξαγωγές τεχνολογίας που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Ρωσία για την κατασκευή όπλων
• τις εισαγωγές χρυσού και διαμαντιών από τη Ρωσία
• πτήσεις από τη Ρωσία

…και έχουν επιβάλλει κυρώσεις σε ολιγάρχες – τους πλούσιους επιχειρηματίες που συνδέονται με το Κρεμλίνο – και κατέσχεσαν τα γιοτ τους

Η βιομηχανία πετρελαίου της Ρωσίας ήταν ένας άλλος σημαντικός στόχος.

Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο απαγόρευσαν το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η ΕΕ έχει απαγορεύσει τις εισαγωγές αργού μέσω θαλάσσης.

Η G7 – ένας οργανισμός των επτά μεγαλύτερων «προηγμένων» οικονομιών του κόσμου – επέβαλε μέγιστη τιμή 60 δολαρίων το βαρέλι στο ρωσικό αργό πετρέλαιο, σε μια προσπάθεια να μειώσει τα κέρδη του.

Ποιες δυτικές εταιρείες έφυγαν από τη Ρωσία;

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του BBC, εκατοντάδες μεγάλες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των McDonald’s, Coca-Cola, Starbucks και Heineken, έχουν σταματήσει να πωλούν και να παράγουν προϊόντα στη Ρωσία.

Ωστόσο, ορισμένοι εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Η PepsiCo, για παράδειγμα, έχει κατηγορηθεί ότι συνεχίζει να πουλά προϊόντα διατροφής στη Ρωσία . Και το BBC ανακάλυψε ότι η αμερικανική εταιρεία καλλυντικών Avon κατασκεύαζε προϊόντα σε ένα εργοστάσιο κοντά στη Μόσχα.

Πώς η Ρωσία απέφυγε τις κυρώσεις;

Ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ισχυρίστηκε ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις δεν έχουν κάνει κακό στη Ρωσία, λέγοντας: «Έχουμε ανάπτυξη και έχουν παρακμή».

Η Ρωσία κατάφερε να πουλά πετρέλαιο στο εξωτερικό με τιμή υψηλότερο από το πλαφόν της G7 , σύμφωνα με το Ατλαντικό Συμβούλιο, μια δεξαμενή σκέψης των ΗΠΑ. Λέει ότι ένας «σκιώδης στόλος» περίπου 1.000 δεξαμενόπλοιων χρησιμοποιείται για τη μεταφορά του .

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αναφέρει ότι η Ρωσία εξακολουθεί να εξάγει 8,3 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα – έχοντας αυξήσει τις προμήθειες στην Ινδία και την Κίνα.

Η Ρωσία είναι επίσης σε θέση να εισάγει πολλά δυτικά προϊόντα που υπόκεινται σε κυρώσεις αγοράζοντας τα μέσω χωρών όπως η Γεωργία, η Λευκορωσία και το Καζακστάν, σύμφωνα με ερευνητές του King’s College του Λονδίνου.

Η Κίνα υπήρξε ζωτικός προμηθευτής εναλλακτικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας σε σχέση με εκείνα που παράγονται στη Δύση, λέει η Δρ Maria Snegovaya από το κέντρο σκέψης των ΗΠΑ, το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών.

«Η Κίνα της πουλά τσιπ και άλλα εξαρτήματα που χρειάζεται για να διατηρήσει τη στρατιωτική της παραγωγή», λέει. «Η Ρωσία δεν θα μπορούσε να το πετύχει χωρίς τη βοήθεια της Κίνας».

Τι αντίκτυπο είχαν οι κυρώσεις στην οικονομία της Ρωσίας;

Το 2022, το πρώτο έτος του πολέμου, η οικονομία της Ρωσίας συρρικνώθηκε κατά 2,1% , σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ωστόσο, εκτιμά ότι η οικονομία της Ρωσίας αναπτύχθηκε κατά 2,2% το 2023 και προβλέπει ανάπτυξη 1,1% το 2024.

Παρόλα αυτά, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ισχυρίζεται ότι οι κυρώσεις βλάπτουν τη Ρωσία, έχοντας περικόψει 5% από την οικονομική ανάπτυξη που θα μπορούσε να είχε τα τελευταία δύο χρόνια.

Αλλά η Δρ Snegovaya προτείνει: «Οι κυρώσεις δεν έχουν κάνει τη διεξαγωγή αυτού του πολέμου αρκετά δαπανηρή για τη Ρωσία, και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να συνεχίσει για αρκετό καιρό ακόμη».

Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ λέει επίσης ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις οδήγησαν περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους – πολλοί από τους οποίους είναι νέοι και υψηλού μορφωτικού επιπέδου – να εγκαταλείψουν τη Ρωσία.

Η κυβέρνηση της Ρωσίας έχει επίσης περικόψει τις δαπάνες για την υγεία για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου .

«Αυτό πλήττει κυρίως τους ανθρώπους σε αγροτικές περιοχές», λέει ο James Nixey της δεξαμενής σκέψης για τις εξωτερικές υποθέσεις Chatham House. «Η κυβέρνηση κάνει περικοπές εκεί και όχι στις μεγάλες πόλεις, όπου μπορεί να προκαλέσουν εξεγέρσεις».