Τουρκία: Ο Μεχμέτ Σιμσέκ ποντάρει κατά του πληθωρισμού με τριετές μνημόνιο στο δημόσιο τομέα

Με μνημόνιο τριετούς διάρκειας στις δαπάνες του Δημοσίου τομέα της Τουρκίας, ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ και δεξί χέρι του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί τώρα να βάλει φρένο στις αυξήσεις των τιμών.

Με τον πληθωρισμό να καλπάζει με ποσοστό που φτάνει το 70% σε ετήσια βάση, το οικονομικό επιτελείο στην Άγκυρα βάζει σε αυτή τη φάση φρένο στις αγορές νέων οχημάτων από το δημόσιο, στην κατασκευαστική δραστηριότητα για κρατικά κτίρια, παγώνει μισθούς διευθυντών και «παντρεύει» τον αριθμό των προσλήψεων με αυτόν των αποχωρήσεων.

Ο Σισμέκ ο οποίος έχει διατελέσει μεταξύ άλλων τραπεζίτης της Merrill Lynch  και διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Wall Street ποντάρει ότι με τέτοιες κινήσεις θα αναχαιτιστούν οι τιμές με ρίσκο πως αυτά θα πλήξουν τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Όπως όλα δείχνουν όμως η υιοθέτησή τους κρίνεται απαραίτητη λόγω των συνεχών ανατιμήσεων σε προϊόντα και σε υπηρεσίες.

Όπως σχολίαζαν αναλυτές, ένας από τους σκοπούς των περικοπών θα μπορούσε να είναι η αποστολή μηνύματος από την κυβέρνηση για αντιμετώπιση δαπανών που θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπερβολικές ή ακόμη και διεφθαρμένες, όπως η χρήση πολυτελών οχημάτων από κυβερνητικούς αξιωματούχους. Στόχος θα μπορούσε να είναι από τα μέτρα να τονωθεί, εκτός από την οικονομία, η εικόνα του κυβερνώντος κόμματος AKP του Ερντογάν, το οποίο υπέστη ήττες στις τοπικές εκλογές στα τέλη Μαρτίου.

Ο Σίμσεκ έχει επιβλέψει σημαντική στροφή σε πιο συμβατικές οικονομικές, δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές από τότε που επανεξελέγη ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πριν ένα χρόνο. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας το διάστημα αυτό έχει αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού σε στερλίνες στο 50%, από 8,5% που ήταν μόλις τον περασμένο Ιούνιο. Η Τουρκία προβλέπει δημοσιονομικό έλλειμμα στο 6,4% του ΑΕΠ φέτος, ή σε περίπου 2,7 τρισεκατομμύρια λίρες (84 δισεκατομμύρια δολάρια).

Τα μέτρα λιτότητας στο Δημόσιο

Ο Σιμσέκ παρουσίασε μεταξύ άλλων τα εξής μέτρα για το μνημόνιο στο Δημόσιο τομέα:

-Οι δημόσιες υπηρεσίες δεν θα μπορούν να αγοράζουν και να ενοικιάζουν λιμουζίνες και άλλα αυτοκίνητα για κρατική χρήση, με εξαίρεση οχήματα που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία των σωμάτων ασφαλείας και των υπηρεσιών υγείας και την άμυνα.

-Θα περιοριστεί η χρήση εισαγόμενων οχημάτων από κρατικές υπηρεσίες

-Θα παύσει η αγορά και κατασκευή νέων κρατικών κτιρίων για το διάστημα των τριών ετών

-Θα παύσουν οι διοργανώσεις κρατικών δραστηριοτήτων όπως ταξίδια, κοκτέιλ και δείπνα εκτός αν πρόκειται για διεθνείς συναντήσεις ή εθνικές εορτές

-Ο αριθμός των νέων προσλήψεων στο δημόσιο δεν θα πρέπει να ξεπερνά για τρία χρόνια των αριθμό όσων αποχωρούν με σύνταξη ή από άλλες αιτίες

-Τα κεφάλαια που κατανέμονται για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών από κρατικές υπηρεσίες και θεσμούς θα μειωθούν κατά 10% και αυτά για επενδύσεις κατά 15%. Εξαιρούνται οι περιοχές που επλήγησαν από το σεισμό του Φεβρουαρίου του 2023

-Θα παγώσουν οι μισθοί δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν διευθυντικές θέσεις. Δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για τους μισθούς δημοσίων υπαλλήλων σε κατώτερα κλιμάκια. Τον Απρίλιο ο υπουργός Εργασίας της Τουρκίας Βεντάτ Ισικάν είχε ανακοινώσει πάγωμα του κατώτατου μισθού, που συνήθως αυξάνεται λόγω πληθωρισμού κάθε Ιούλιο. Τον Ιανουάριο ο κατώτατος μισθός είχε αυξηθεί κατά σχεδόν 50% στις 17.000 λίρες Τουρκίας ή στα 528 δολάρια ΗΠΑ.

Ο πληθωρισμός

Η πρώτη προτεραιότητα είναι να μειωθεί ο πληθωρισμός στη χώρα από 70% σήμερα σε 38% έως το τέλος του 2024, σε 14% το 2025 και σε μονοψήφιο ποσοστό στο τέλος του 2026, ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας και δεξί χέρι του Ταγίπ Ερντογάν, Μεχμέτ Σιμσέκ μιλώντας από τις Βρυξέλλες σε εκδήλωση του ινστιτούτου Bruegel. Ο ίδιος υποσχέθηκε ακόμη ενίσχυση της θέσης της χώρας με δημοσιονομική εξυγίανση και μετασχηματισμός της οικονομίας με τη βοήθεια νέας βιομηχανικής πολιτικής.

«Θα προχωρήσουμε σε ολοκληρωμένη αναθεώρηση δαπανών. Ανακοινώσαμε μειώσεις δαπανών, ανακατεύθυνση επενδυτικών δαπανών σε πιο παραγωγικούς τομείς για να γίνει πιο ανταγωνιστική η Τουρκία. Θα προτείνουμε νέα μέτρα για επέκταση της φορολογικής βάσης, την αντιμετώπιση της σκιώδους οικονομίας» υποσχέθηκε ο Σισμέκ.