Κίνα: Η νεολαία γυρνάει την πλάτη στο εξαντλητικό ωράριο

Το όλο και πιο εξαντλητικό ωράριο στις Big Tech της Κίνας έχει δημιουργήσει τεράστιο κύμα δυσαρέσκειας στους εργαζομένους οι οποίοι κοιτάζουν προς την έξοδο προκειμένου να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.

Πρόσφατα, η Κου Τζινγκ, επικεφαλής επικοινωνίας της Baidu έκανε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να υπερασπιστεί την εξαντλητική κουλτούρα της εταιρείας. Η καταιγίδα που ξέσπασε ανέδειξε την αυξανόμενη δυσαρέσκεια μεταξύ των νεαρών εργαζομένων στην Κίνα.

Κίνα – εργασία: Οι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας πλήττονται από την «κατάρα των 35»

Σε ένα βίντεο, το οποίο γρήγορα έγινε viral, η κ. Κου είπε ότι δεν ήταν δική της ευθύνη αν οι σχέσεις ή η υγεία της ομάδας της επηρεάζονταν από τη δουλειά τους, δηλώνοντας κυνικά: «Δεν είμαι η μητέρα τους».

Σε ένα άλλο πρόσθεσε ότι μια γυναίκα που επιλέγει να περνά χρόνο με τον «σύζυγο και τα παιδιά της» δεν πρέπει να περιμένει προαγωγή ή αύξηση. Ισχυρίστηκε ότι δεν μετάνιωσε που ξέχασε τα γενέθλια του μεγαλύτερου γιου της ούτε σε ποια τάξη ήταν ο μικρότερος γιος της στο σχολείο επειδή «επέλεξε να γίνει γυναίκα καριέρας». «Κρατήστε το τηλέφωνό σας ανοιχτό 24 ώρες το 24ωρο, πάντα έτοιμοι να απαντήσετε», ήταν η συμβουλή της σε όσους είναι… αρκετά τυχεροί να την έχουν προϊσταμένη.

Η αντίδραση ήρθε γρήγορα. Στις 9 Μαΐου η κ. Κου δημοσίευσε μια συγγνώμη, υποσχόμενη να «βελτιώσει τον τρόπο που επικοινωνεί» και «να νοιαστεί περισσότερο για τους συναδέλφους της». Την επομένη παραιτήθηκε. Ο Ρόμπιν Λιν, διευθύνων σύμβουλος της Baidu, αναγκάστηκε να τα συμμαζέψει, λέγοντας ότι τα σχόλια δεν αντικατοπτρίζουν τις αξίες της εταιρείας. Πολλοί Κινέζοι χρήστες του Διαδικτύου διαφώνησαν.

Κου Τζινγκ

Η αίγλη που χάθηκε

Κάποιος σημείωσε ότι η κ. Κου απλώς αποκάλυπτε τα τεκταινόμενα. Τέτοιες συμπεριφορές είναι ευρέως διαδεδομένες μεταξύ των τεχνολογικών κολοσσών της χώρας. Παλιότερα, μια θέση σε μια από αυτές τις εταιρείες θεωρούνταν πολύ επιθυμητή και σήμαινε κύρος, μεγάλο μισθό, γενναιόδωρα προνόμια και προσοδοφόρα δικαιώματα αγοράς μετοχών. Ακόμη και οι εξαιρετικά εξαντλητικές ώρες δεν πτοούσαν τους αιτούντες.

Οι συμπεριφορές άρχισαν να αλλάζουν σιγά σιγά το 2019 όταν ο Τζακ Μα, συνιδρυτής της Alibaba, «ευλογούσε» αυτό που αποκάλεσε την εβδομάδα εργασίας «996»—από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ, έξι ημέρες την εβδομάδα. Αυτό πυροδότησε ένα κύμα διαδικτυακής σύγκρουσης. Πριν καιρό οι εργαζόμενοι άρχισαν να μιλούν για βάρδιες «007»—24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα.

Θάνατοι εργαζομένων

Οι θάνατοι ορισμένων νεαρών Κινέζων εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας επέτειναν την διαμάχη. Το 2020, ένας 22χρονος εργάτης στην εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, πέθανε ενώ επέστρεφε σπίτι από το γραφείο τις πρώτες πρωινές ώρες. Το 2022 ένας 25χρονος ελεγκτής περιεχομένου στο Bilibili, μια εφαρμογή που μοιάζει με το YouTube, πέθανε ενώ εργαζόταν τις αργίες του Σεληνιακού Νέου Έτους. Αργότερα τον ίδιο μήνα, ένας 28χρονος μηχανικός στο ByteDance, πέθανε ξαφνικά μετά από άσκηση. Η Bilibili αρνήθηκε ότι ο υπάλληλός της εργαζόταν υπερωρίες την εβδομάδα πριν από τον θάνατό του, αλλά υποσχέθηκε να προσλάβει επιπλέον 1.000 ελεγκτές περιεχομένου. Μια εσωτερική έρευνα του προσωπικού της εταιρείας αμέσως μετά το περιστατικό έδειξε ότι πάνω από το 70% αποχωρούσε από την εργασία μετά τις 21:00, με σχεδόν το 40% να μένει μετά τις 22:00.

Πιο πρόσφατα, η επιβράδυνση της οικονομίας οδήγησε πολλούς τεχνολογικούς γίγαντες να μειώσουν το κόστος. Τα προνόμια εξαφανίστηκαν ενώ οι αυξήσεις μισθών και οι προαγωγές έχουν σταματήσει. Αρκετές εταιρείες έχουν κάνει σαρωτικές απολύσεις. Οι εργαζόμενοι με δικαιώματα προαίρεσης μετοχών σε ορισμένες εταιρείες έχουν δει την αξία τους να εξανεμίζεται. Μια ρυθμιστική καταστολή από την κυβέρνηση της Κίνας σε ορισμένες εταιρείες τεχνολογίας δεν βοήθησε.

Κερδίζει δημοτικότητα μια θέση στο δημόσιο

Όλα αυτά έχουν διαβρώσει την ελκυστικότητα της εργασίας για τις πιο δυναμικές εταιρείες της Κίνας. Σχεδόν οι μισοί από τους πτυχιούχους πανεπιστημίου φιλοδοξούν τώρα να εργαστούν σε κρατικές επιχειρήσεις, από 36% το 2020, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας προσλήψεων Zhaopin. Οι κρατικές επιχειρήσεις έχουν τη φήμη ότι είναι αργές και γραφειοκρατικές. Αλλά προσφέρουν ισόβια απασχόληση. Περισσότεροι από τους μισούς από τους ερωτηθέντες στην έρευνα ανέφεραν τη σταθερότητα ως τον πιο σημαντικό παράγοντα κατά την επιλογή εργασίας. Αυτό είναι κάτι που οι τεχνολογικοί γίγαντες της χώρας παλεύουν να προσφέρουν.

Ο βαθμός στον οποίο η τοξική κουλτούρα πολλών από αυτές τις εταιρείες ενοχλεί την κεντρική κυβέρνηση της Κίνας είναι ασαφής. Το 2021 το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έκρινε ότι το πρόγραμμα «996» ήταν παράνομο. Τα σχόλια της κας Κου, ωστόσο, υποδηλώνουν ότι τέτοια ωράρια είναι ευρέως διαδεδομένα στον τομέα της τεχνολογίας. Το μήνυμά της φαίνεται επίσης συνεπές με τη σκέψη του Σι Τζινπίνγκ, ηγέτη της Κίνας, που κάλεσε τη νεολαία της να «καταπιεί την πίκρα». Αντίθετα, ένας αυξανόμενος αριθμός εργαζομένων επιλέγει την απάθεια παρά τη φιλοδοξία για καριέρα.