Aγορές: Τι οδηγεί το παγκόσμιο ξεπούλημα των μετοχών [γράφημα]

Η σκιά της ύφεσης πάνω από την αμερικανική οικονομία είναι το φιτίλι που πυροδότησε το παγκόσμιο ξεπούλημα μετοχών. Οι επενδυτές είχαν χτίσει τις θέσεις τους πάνω στο αφήγημα της ήπιας προσγείωσης της αμερικανικής οικονομίας ή αλλιώς στο σενάριο της Χρυσομαλλούσας. Ωστόσο μια μέρα μετά την απόφαση της Federal Reserve να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια στο υψηλό των 23 ετών τα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν, ενίσχυσαν τους φόβους ότι η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δέχεται αυξανόμενες πιέσεις από το υψηλό κόστος δανεισμού.

Η Ιαπωνία βρέθηκε στο επίκεντρο της καταιγίδας στα τέλη του καλοκαιριού και κατέγραψε το μεγαλύτερο ξεπούλημα από το κραχ της «Μαύρης Δευτέρας» του 1987.

Wall Street: Η «μεγαλύτερη φούσκα» στην ανθρώπινη ιστορία ετοιμάζεται να σκάσει- Η πρόβλεψη ενός μαύρου κύκνου

Ο δείκτης Nikkei  σημείωσε βουτιά 12,4%, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά των sell-off. Ο χρηματιστηριακός δείκτης Nikkei 225 έκλεισε στις 31.458,42   έχοντας απολέσει 4.451,28 μονάδες διαγράφοντας τα πρόσφατα υψηλά όλων των εποχών, καθώς είχε ξεπεράσει τις 42.000.

Οι πωλήσεις επεκτάθηκαν στις ευρωπαϊκές αγορές και οδήγησαν τη Wall Street να ξεκινήσει στο κόκκινο. Ο Dow Jones καταγράφει απώλειες που ξεπερνούν τις 1.000 μονάδες και ο Nasdaq να υποχωρεί κατά 4,17%.

Η Goldman Sachs εκτιμά ότι υπάρχει μία στις τέσσερις πιθανότητες οι ΗΠΑ να περιέλθουν σε ύφεση το επόμενο έτος

Η σκιά της ύφεσης

Τα στελέχη των επιχειρήσεων, όπως αναφέρουν στην ανάλυση τους οι Financial Times,  κατά την διάρκεια της ανακοίνωσης των εταιρικών αποτελεσμάτων έδωσαν σήμα ότι οι καταναλωτές αρχίζουν να περιορίζουν της δαπάνες. Ο καταναλωτής είναι πρωταγωνιστής της ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες αφορούν τα δύο τρίτα του ΑΕΠ.

Γεν: Πως η άνοδος του θα επηρεάσει τις αμερικανικές μετοχές

«Μπαίνοντας σε αυτό το έτος, οι προσδοκίες των επενδυτών ήταν για ένα αποτέλεσμα ‘Goldilocks’» σημειώνουν οι στρατηγικοί αναλυτές της JPMorgan για τις μετοχές, προσθέτοντας ότι αυτή η αφήγηση τώρα «δοκιμάζεται σοβαρά».

Η Goldman Sachs εκτιμά ότι υπάρχει μία στις τέσσερις πιθανότητες οι ΗΠΑ να περιέλθουν σε ύφεση το επόμενο έτος, σε σύγκριση με την προηγούμενη πρόβλεψή της για πιθανότητες 15%. Τα σημάδια της επικείμενης οικονομικής δυσπραγίας δεν περιορίζονται στις ΗΠΑ: οι έρευνες για τις επιχειρήσεις της ευρωζώνης δείχνουν ότι το μπλοκ έχει πληγεί από τις γεωπολιτικές εντάσεις, την ασθενέστερη παγκόσμια ανάπτυξη και την εύθραυστη καταναλωτική εμπιστοσύνη. Η δραστηριότητα στον κυρίαρχο εργοστασιακό τομέα της Κίνας υποχώρησε επίσης τους τρεις μήνες έως τον Ιούλιο. Οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο μήνα σε στελέχη του μεταποιητικού τομέα «συνάδουν με μια ανακοπή στην παγκόσμια αύξηση της εργοστασιακής παραγωγής» εξηγεί ο παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan Chase, Μπρους Κάσμαν.

Οι παγκόσμιες αγορές μετοχών μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν σε άνοδο, καθοδηγούμενες από τις ελπίδες για ένα οικονομικό σενάριο Goldilocks και από μια βιασύνη στις αμερικανικές μετοχές τεχνολογίας που τροφοδοτούνταν από τον ενθουσιασμό για την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης. Ο δείκτης S&P 500 της Wall Street, το σημαντικότερο βαρόμετρο μετοχών παγκοσμίως, σημείωσε ράλι σχεδόν 20% από την αρχή του έτους και έφθασε σε ρεκόρ κλεισίματος στις 16 Ιουλίου. Οι υποχωρήσεις τείνουν να είναι ταχύτερες από το ανέβασμα: ο S&P 500 έχει υποχωρήσει σχεδόν 6% από την κορυφή του Ιουλίου.

Ο δείκτης μεταβλητότητας VIX, γνωστός ως ο «δείκτης φόβου» , ξεπέρασε το 60 σήμερα με άνοδο 165,8%

Ο δείκτης φόβου

Η άνοδος των μετοχών φέτος οδήγησε σε υψηλές αποτιμήσεις, ένας παράγοντας που αποτελεί συνεχή ανησυχία για τους επενδυτές. Ο S&P 500 διαπραγματευόταν την περασμένη εβδομάδα 20,8 φορές τις μελλοντικές εκτιμήσεις για τα κέρδη 12 μηνών, από 21,7 που είχαν φτάσει στα μέσα Ιουλίου, σύμφωνα με την LSEG Datastream. Ο μακροπρόθεσμος μέσος όρος του δείκτη είναι 15,7 φορές τα μελλοντικά κέρδη.

Ο δείκτης μεταβλητότητας Cboe Volatility Index, ή VIX, γνωστός ως ο «δείκτης φόβου» , ξεπέρασε το 60 σήμερα με άνοδο 165,8%, από περίπου 23 την Παρασκευή και περίπου 17 πριν από μία εβδομάδα. Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειώσει ο VIX από τον Μάρτιο του 2020, λίγο μετά τις έκτακτες ενέργειες της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πανδημίας

Η μεταβλητότητα έρχεται επίσης στις αρχές Αυγούστου, μια εποχή κατά την οποία οι ανώτεροι επενδυτές και έμποροι ετοιμάζονται για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Γενικά, αυτή η κατάσταση «χαμηλής ρευστότητας» προσφέρεται για επιδεινούμενες κινήσεις.

Οι Magnificent 7

Πολλοί επενδυτές ανησυχούν για την υπέρμετρη επιρροή που ασκούν στις αγορές μόλις μια μικρή χούφτα μετοχών τεχνολογίας – οι “Magnificent Seven” της Αμερικής. Η Apple, η Microsoft, η Alphabet, η Amazon, η Tesla, η Meta και η Nvidia αντιπροσώπευαν το 52% των ετήσιων αποδόσεων του S&P 500 έως τα τέλη Ιουλίου, σύμφωνα με τον Howard Silverblatt, ανώτερο αναλυτή της S&P Dow Jones Indices. Οι μετοχές αυτές δέχονται τώρα πιέσεις, με την άλλοτε θετική επιρροή τους στις αγορές να μεταμορφώνεται σε κεντρικό παράγοντα του ξεπουλήματος. Ο βαρύς τεχνολογικός δείκτης Nasdaqέχει υποχωρήσει περισσότερο από 10% από το ανώτατο σημείο του Ιουλίου. Η απαισιοδοξία επιδεινώθηκε από την είδηση αυτό το Σαββατοκύριακο ότι η Berkshire Hathaway του Warren Buffett μείωσε κατά το ήμισυ τη συμμετοχή της στην Apple, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μετατόπισης από τις μετοχές που οδήγησε τον δισεκατομμυριούχο επενδυτή να πουλήσει μετοχές αξίας 76 δισ. δολαρίων. Άλλες ανησυχίες με επίκεντρο την τεχνολογία έχουν επίσης εμφανιστεί. Η Intel, μία από τις πιο γνωστές κατασκευάστριες εταιρείες τσιπ των ΗΠΑ, σημείωσε πτώση περίπου 30% την περασμένη εβδομάδα, αφού παρουσίασε σχέδια για την περικοπή 15.000 θέσεων εργασίας στο πλαίσιο ενός σαρωτικού σχεδίου ανάκαμψης.

Τεχνητή Νοημοσύνη: Καμπανάκι από επιδραστικό επενδυτή- Τι λέει για την αγορά

Άλλες μετοχές τσιπ υποχώρησαν ως αποτέλεσμα. Η ανησυχία ότι η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης θα οδηγήσει σε τεράστια ζήτηση για εξειδικευμένα τσιπ και διακομιστές είναι υπερβολική επιβάρυνε επίσης το κλίμα. Η εταιρεία κατασκευής τσιπ Nvidia, η οποία έγινε για λίγο η πολυτιμότερη εταιρεία στον κόσμο φέτος, έχει υποχωρήσει κατά 21% από τα υψηλά επίπεδα του Ιουνίου.

Η γερακίσια στροφή της Τράπεζας της Ιαπωνίας

Η Ιαπωνία έχει περιπλέξει περαιτέρω την κατάσταση με τη συνεχή απομάκρυνση από την πολιτική αρνητικών επιτοκίων, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο και επιταχύνθηκε την περασμένη εβδομάδα. Αυτό προκάλεσε αναταραχή στην αγορά συναλλάγματος που εξαπλώθηκε και αλλού.

Οι ιαπωνικές μετοχές έχουν εξαλείψει όλα τα κέρδη τους για το έτος μετά την πτώση της Δευτέρας, δεχόμενες ισχυρό πλήγμα από τη ραγδαία άνοδο του γεν μετά την αύξηση του βασικού επιτοκίου της Τράπεζας της Ιαπωνίας την περασμένη εβδομάδα στο 0,25%, το υψηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση στα τέλη του 2008.

Η πιο «γερακίσια» στάση στην Ιαπωνία ήρθε σε αντίθεση με τις προσδοκίες για μια ήπια στροφή στη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ. Αυτό προκάλεσε τη διάλυση των λεγόμενων “carry trades”, στα οποία οι επενδυτές δανείζονται σε μια χώρα με χαμηλά επιτόκια για να επενδύσουν σε μια χώρα με υψηλά επιτόκια. Αυτή η αλληλεπίδραση οδήγησε το γεν σε ράλι άνω του 12% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ μια σεισμική κίνηση στις αγορές συναλλάγματος. Ένα ισχυρότερο νόμισμα είναι ένας μεγάλος αντίξοος άνεμος για τους βαριά εξαγωγικούς δείκτες αναφοράς των μετοχών της χώρας.

Η ενεργά διαπραγματεύσιμη χρηματιστηριακή αγορά της Ιαπωνίας, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένη στην παγκόσμια οικονομία, είναι επίσης ένα προφανές μέρος για να αρχίσει να αφαιρείται ο κίνδυνος από το τραπέζι όταν τα μεγάλα παγκόσμια κεφάλαια μεταπηδούν σε κατάσταση πανικού. Παρά την πρόσφατη ανοδική ρητορική «η Ιαπωνία επέστρεψε» και τα ιστορικά υψηλά όλων των εποχών που σημείωσαν οι μετοχές του Τόκιο τον Ιούλιο, η ιστορία αυτή είχε πάντα μόνο εύθραυστη στήριξη. Τα εγχώρια ιδρύματα και οι ιδιώτες δεν αγόραζαν ποτέ στην αγορά με ισχυρή πεποίθηση, πράγμα που σημαίνει ότι το βαρύ φορτίο του πρόσφατου ράλι οδηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από ξένους. Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι επενδυτικοί «τουρίστες» μπορούν να αποσυρθούν από την αγορά με εξαιρετική ταχύτητα  και το έχουν κάνει.

Ο ρόλος της Fed

H απόφαση της  Federal Reserve να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια την περασμένη Τετάρτη ήταν ευρέως αναμενόμενη από αγορές και αναλυτές. Αλλά η αδύναμη έκθεση για τις θέσεις εργασίας του Ιουλίου, η οποία έδειξε βραδύτερες προσλήψεις και αύξηση του ποσοστού ανεργίας, διέδωσε ξαφνικά τον πανικό ότι η Fed ίσως άφησε πολύ καιρό να αρχίσει να μειώνει το κόστος δανεισμού, αυξάνοντας τους κινδύνους ύφεσης στις ΗΠΑ. Ο επικεφαλής της  Τζερόμ Πάουελ μπορεί να τεθεί σε δοκιμασία αν οι αγορές αρχίσουν να βρίσκονται σε αναταραχή για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι αγορές τιμολογούν τώρα μειώσεις της Fed κατά 1,25 % ή πέντε μειώσεις κατά ένα τέταρτο της μονάδας μέχρι το τέλος του έτους. Οι έμποροι ποντάρουν επίσης στην πιθανότητα η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να αναγκαστεί να αντιδράσει πριν από την επόμενη συνεδρίασή της τον Σεπτέμβριο με μια απρογραμμάτιστη έκτακτη μείωση.

«Βλέπουμε μια πιθανότητα μείωσης κατά 0,50% τον Σεπτέμβριο, αλλά θέλουμε επιβεβαίωση από άλλα στοιχεία» εξηγεί ο Steven Englander της Standard Chartered. «Εάν άλλα στοιχεία επιβεβαιώσουν ότι η μείωση είναι τόσο απότομη όσο υποδηλώνουν τα στοιχεία για τα εργασιακά του Ιουλίου, είναι πιθανή μια σειρά απότομων μειώσεων».