Γαλλία: Το διάγγελμα Μακρόν και το στοίχημα της επόμενης ημέρας

Μήνυμα ενότητας απέστειλε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απευθυνόμενος στον γαλλικό λαό, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ, στον απόηχο της υπερψήφισης της πρότασης δυσπιστίας. Ο Μακρόν υπογράμμισε ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί, τονίζοντας ότι τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανακοινώσει τον νέο πρωθυπουργό.

«Όπου η χώρα είναι ευάλωτη πρέπει να ξαναχτιστεί», είπε ο Μακρόν στο διάγγελμά του. «Όπου υπάρχει κακή συμπεριφορά, πρέπει να επαναφέρουμε τη σοφία, και όπου υπάρχει πίεση και απελπισία, πρέπει να φέρουμε ελπίδα». «Το κάναμε και θα συνεχίσουμε να το δείχνουμε στον κόσμο», προσθέτει.

Ο Μακρόν ξεκίνησε την ομιλία του ευχαριστώντας Μπαρνιέ για την «αφοσίωση» και την «απροθυμία του να τα παρατήσει», προσθέτοντας ότι ήταν πάντα πρόθυμος να αντιμετωπίσει προκλήσεις που δεν έχουν κάνει άλλοι. Στη συνέχεια, είπε ότι η απόφασή του να προκηρύξει πρόωρες εκλογές τον Ιούλιο οδήγησε στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Γαλλία, να έχει μια εθνική συνέλευση χωρίς πλειοψηφία.

Λεπέν: Οι όροι της για τη στήριξη του νέου πρωθυπουργού – Αισιοδοξία για τον προϋπολογισμό

Αναφερόμενος στην πρόταση δυσπιστίας τη χαρακτήρισε ως μία κίνηση «πρωτοφανή» εδώ και 60 χρόνια, με την «ακροδεξιά και την άκρα αριστερά να ενώνονται σε ένα αντιδημοκρατικό μέτωπο».

Είπε μάλιστα, ότι ξέρει πως κάποιοι θέλουν να του «κουνήσουν το δάχτυλο» και ότι αποδέχεται πάντα τις ευθύνες του – αλλά ποτέ τις ευθύνες άλλων.

Ο Γάλλος πρόεδρος κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι επέλεξε το «χάος», λέγοντας ότι «δεν θέλουν να οικοδομήσουν, θέλουν να διαλύσουν»: «Δεν σκέφτονται εσάς τους ψηφοφόρους» και θέλουν να προκαλέσουν τις επόμενες προεδρικές εκλογές, ανέφερε, εξηγώντας πάντως ότι η Γαλλία δεν μπορεί να έχει νέες βουλευτικές εκλογές για τους επόμενους 10 μήνες, μετά τις πρόωρες κάλπες τον Ιούλιο.

Η ανατροπή της κυβέρνησης Μπαρνιέ μπορεί να θεωρηθεί ως η κορύφωση μηνών πολιτικών αναταράξεων στη Γαλλία, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στα αριστερά και στην ακροδεξιά να σχηματίζουν μια ανίερη συμμαχία

Απαντώντας σε όσους ζητούν την  παραίτησή του,  είπε ότι η θητεία του είναι πενταετής και ότι θα την εξαντλήσει, προσθέτοντας ότι έχει αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων της Covid και της κρίσης κόστους ζωής.

«Σήμερα ξεκινά μια νέα εποχή», λέει. «Πρέπει να συνεργαστούμε για τη Γαλλία».

Το μεγάλο διακύβευμα, είπε, θα είναι ο προϋπολογισμός για το 2025. Στη συνέχεια, στις αρχές του επόμενου έτους, η κυβέρνηση θα ετοιμάσει νέο προϋπολογισμό. Υπογράμμισε ωστόσο, ότι δεν μπορεί να διεκδικήσει την επανεκλογή του το 2027, δηλώνοντας ότι δεν υποκινείται από φιλοδοξίες, αλλά από «τα συμφέροντα του έθνους μας».

Η νέα κυβέρνηση

Στο διάγγελμά του  ο γάλλος πρόεδρος ανέφερε ότι θα ονομάσει τον επόμενο πρωθυπουργό «τις επόμενες ημέρες» καθώς η χώρα δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει στάσιμη«στατική».

Και υπενθύμισε στον γαλλικό λαό  την επαναλειτουργία του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων που καταστράφηκε από πυρκαγιά πριν από μερικά χρόνια, και για την επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων του καλοκαιριού στη γαλλική πρωτεύουσα.

Η Γαλλία ξέρει να κάνει «σπουδαία πράγματα», είπε προτρέποντας όλους στη χώρα να κάνουν «το ίδιο τώρα».

Ο Γάλλος πρόεδρος έκλεισε το διάγγελμά του με τη γνωστή ρήση: “Vive la République, vive la France ! («Ζήτω η δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία»).

Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα

Η ανατροπή της κυβέρνησης Μπαρνιέ μπορεί να θεωρηθεί ως η κορύφωση μηνών πολιτικών αναταράξεων στη Γαλλία, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στα αριστερά και στην ακροδεξιά να σχηματίζουν μια ανίερη συμμαχία για να ανατρέψουν την κυβέρνηση σε ψήφο μομφής.

Αντί να σηματοδοτήσει το τέλος των προβλημάτων του Παρισιού, ωστόσο, το τέλος της βραχύβιας πρωθυπουργίας του Μπαρνιέ φαίνεται ότι εγκαινιάζει μια νέα περίοδο πολιτικής αναταραχής και αβεβαιότητας στο Παρίσι, λένε αναλυτές και οικονομολόγοι.

Ο Μπαρνιέ παραιτήθηκε το πρωί της Πέμπτης, ώρες μετά την ψηφοφορία κατά την οποία 331 βουλευτές από την αριστερή συμμαχία NFP) και το ακροδεξιό RN υποστήριξαν την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησής του.

Η εκδίωξη του πρωθυπουργού ήταν το αποκορύφωμα μιας πολιτικής κρίσης που ξεκίνησε όταν ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε νωρίτερα φέτος να προκηρύξει πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές σε μια προσπάθεια, κατά ειρωνικό τρόπο, να ενισχύσει τη βάση της κεντρώας συμμαχίας του στην Εθνοσυνέλευση.

Στο τέλος, η κίνηση απέτυχε και ο Μακρόν πήρε ακριβώς αυτό που δεν ήθελε από τις εκλογές που διεξήχθησαν τον Ιούνιο και τον Ιούλιο: μια πολύ μειωμένη βάση εξουσίας και μια Εθνοσυνέλευση διχασμένη.

Ο νέος πρωθυπουργός

Ο επόμενος υποψήφιος για την πρωθυπουργία πιθανότατα θα αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα που είχε ο Μπαρνιέ.

«Η Γαλλία εισέρχεται σε μια νέα εποχή πολιτικής αστάθειας», δήλωσε η Charlotte de Montpellier, ανώτερη οικονομολόγος της Γαλλίας και της Ελβετίας στην ING, σε σημείωμα αργά την Τετάρτη.

«Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει να διορίσει νέο πρωθυπουργό, ο οποίος θα πρέπει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Με την Εθνοσυνέλευση εξαιρετικά πολωμένη και χωρισμένη σε τρία κύρια στρατόπεδα –αριστερά, κεντροδεξιά και ακροδεξιά– η εύρεση ενός νέου πρωθυπουργού που δεν θα αντιμετωπίσει άμεσα πρόταση δυσπιστίας θα είναι μια πολύ δύσκολη αποστολή», είπε. «Είναι λοιπόν πιθανό η Γαλλία να παραμείνει χωρίς κυβέρνηση για αρκετές εβδομάδες, αν όχι μήνες», πρόσθεσε.

Ποιος θα μπορούσε να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός;

Υπάρχουν εικασίες ότι ο Μακρόν θα μπορούσε να προτείνει τον σύμμαχό του, τον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιέν Λεκορνού για τη θέση ή τον βετεράνο κεντρώο ηγέτη Φρανσουά Μπαϊρού, τον πρόεδρο του γαλλικού κόμματος Mouvement Démocrate. Άλλα ονόματα που έχουν αναφερθεί ως πιθανοί υποψήφιοι είναι ο υπουργός Εσωτερικών Μπρούνο Ρετάιγ και ο πρώην πρωθυπουργός Μπερνάρ Καζνέβ.

Οι αναλυτές υποθέτουν ότι ο Μακρόν θα επιλέξει διάδοχο του Μπαρνιέ εντός ημερών, αλλά σημειώνουν ότι η πρωθυπουργία του υποψηφίου θα μπορούσε ουσιαστικά να είναι ένα ενδιάμεσο χάσμα μέχρι τις νέες κοινοβουλευτικές εκλογές τον ερχόμενο Ιούλιο, ένα χρόνο μετά την τελευταία ψηφοφορία.

Το νέο βασικό σενάριο του Eurasia Group ήταν ότι οι νέες κοινοβουλευτικές εκλογές είναι αναπόφευκτες το επόμενο έτος, τοποθετώντας την πιθανότητα στο 75%.

Ως έχει, οι αναλυτές πιστεύουν ότι είναι πιθανό τα μεγάλα πολιτικά μπλοκ της Γαλλίας να συμφωνήσουν έναν προσωρινό προϋπολογισμό, ο οποίος απλώς μεταφέρει τον προϋπολογισμό του 2024 στο επόμενο έτος.

Οι διαβεβαιώσεις της Λεπέν

Μιλώντας νωρίτερα στην τηλεόραση του Bloomberg, η ηγέτης της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δήλωσε ο προϋπολογισμός θα μπορούσε να εγκριθεί σε «μερικές εβδομάδες» εφόσον ο επόμενος πρωθυπουργός είναι έτοιμος να μειώσει το έλλειμμα πιο αργά.

Η Μαρίν Λεπέν είπε ότι το σχέδιο της απερχόμενης κυβέρνησης να φέρει το δημοσιονομικό έλλειμμα  στο 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2029 δεν είναι αξιόπιστο για τη χώρα και χρειάζεται μια «εύλογη τροχιά», βασισμένη στη δημιουργία πλούτου και στην εξοικονόμηση πόρων.

«Θέλουμε να απορροφήσουμε τα ελλείμματα, αλλά θέλουμε να το κάνουμε έξυπνα, χωρίς να στερήσουμε από τον εαυτό μας την ευκαιρία να επαναβιομηχανοποιηθούμε, να βοηθήσουμε τις εταιρείες», είπε η Λεπέν στη Francine Lacqua του Bloomberg σε συνέντευξή της. «Αυτό είναι ένα τόσο σημαντικό πρόβλημα για εμάς».

Ερωτηθείσα αν ο πρόεδρος Μακρόν πρέπει να παραιτηθεί, η κ. Λεπέν είπει ότι είναι μια «προσωπική απόφαση» και θα πρέπει να λαμβάνεται μόνο όταν οι πολιτικές ή θεσμικές κρίσεις «δεν μπορούν πλέον να έχουν άλλη λύση εκτός από την παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας».

Τόνισε επίσης ότι μια τέτοια κίνηση του Γάλλου προέδρου δεν θα ήταν «δραματική», πρόσθεσε όμως, ότι η χρονική στιγμή δεν είναι η κατάλληλη για την αποχώρησή του.

Αντίθετα, η προτεραιότητα είναι να βρεθεί ένα νέο εκλογικό σύστημα που θα μπορούσε να προσφέρει την πλειοψηφία στις πιθανές εκλογές που μπορεί να προκηρύξει ο Μακρόν από τον Ιούλιο, είπε.

Περί παραίτησης Μακρόν

«Όταν προκύπτει μια πολιτική κρίση ή μια θεσμική κρίση, δεν μπορεί να υπάρξει άλλη λύση από την παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας», είπε. «Αυτό δεν ισχύει προς το παρόν».

Αναφερόμενη στον νέο πρωθυπουργό, υποστήριξε ότι το πρόσωπο που θα επιλεγεί πρέπει να δείξει «σεβασμό» σε όλα τα πολιτικά κόμματα: «Στο τέλος, το όνομα δεν έχει σημασία για μένα – αυτό που έχει σημασία είναι η μέθοδος», ξεκαθάρισε.