Ινδία: «Γηροκομείο» ιερών αγελάδων παράγει βιοκαύσιμα

Ξεκίνησε το περασμένο Σάββατο στο Παρίσι το Διεθνές Σαλόνι Αγροτικών Προϊόντων, που θα διαρκέσει έως την Κυριακή, 2 Μαρτίου. Αλλά η σύναξη αυτή του αγροτικού κόσμου της Ευρώπης – κατά κύριο λόγο – «φαίνεται πολύ μικρή στα μάτια των Ινδών», γράφει η Ελζά Μπαμπαρόν στον «Figaro». Πρόκειται βέβαια για τη χώρα όπου, πέρα από τις αχανείς καλλιεργούμενες εκτάσεις, χαρακτηρίζεται και από την ιερότητα των αγελάδων. Παρά το ότι θεωρείται ιερό ζώο, όμως, δουλεύει ακάματα στα χωράφια, ενώ συνεισφέρει στις τοπικές οικονομίες και με το γάλα της – όχι βεβαίως με το κρέας.

Η ρεπόρτερ της γαλλικής εφημερίδας αναφέρεται σε μια μικρή πόλη της Ινδίας, μόλις 20.000 κατοίκων, που βρίσκεται 120 χλμ. νότια του Νέου Δελχί. Μικρή η απόσταση, αλλά χρειάζεται κανείς ένα τρίωρο για να φτάσει εκεί οδικώς από την πρωτεύουσα. Η μικρή αυτή πόλη σε μια χώρα με πληθυσμό 1,4 δισεκατομμυρίων έχει γίνει γνωστή επειδή φιλοξενεί έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς ζώων στον κόσμο. Στη γύρω περιοχή, σχεδόν ένα εκατομμύριο αγελάδες δουλεύουν στα χωράφια, αναπαράγονται και παράγουν γάλα, γερνούν και πεθαίνουν, αφού απαγορεύεται να τις θανατώσει ανθρώπινο χέρι.

«Θεά»

«Η αγελάδα είναι κάτι παραπάνω από ιερή, είναι θεά! Μια θεά που έχει το δικαίωμα, όταν περάσουν τα χρόνια, να αποσυρθεί στο γηροκομείο της. Το «Γκαουσαλά» είναι καταφύγιο αγελάδων. Ένα από τα μεγαλύτερα στην περιοχή, καθώς στεγάζει περί τα 60.000 κεφάλια σε τεράστιες περιφραγμένες εκτάσεις. Υπάρχουν και άλλα ανάλογης δυναμικότητας φιλοξενίας, όμως το «Γκαουσαλά» ξεχωρίζει από απ’ αυτά επειδή ακριβώς δίπλα του οι Ινδοί εγκατέστησαν ένα χωνευτήρι μεθανίου.

Το χωνευτήρι αυτό παράγει βιοαέριο από τα απόβλητα των αγελάδων. Είναι ένα Το «Biogas Project» που ανήκει εξίσου στο γαλλικό πετρελαϊκό όμιλο TotalEnergies και στον τοπικό εταίρο της, τον γιγαντιαίο όμιλο Adani. Η ινδο-γαλλική κοινοπραξία δεν επέλεξε τυχαία την τοποθεσία για την εγκατάσταση αυτού του βιομηχανικού συγκροτήματος. Διότι η πρώτη ύλη παράγεται ακριβώς δίπλα. Το χωνευτήρι μεθανίου τροφοδοτείται από την κοπριά των αγελάδων του παρακείμενου «οίκο ευγηρίας», καθώς και από άχυρο ρυζιού, ένα υπόλειμμα των ορυζώνων της περιοχής που μέχρι τώρα καίγονταν στα χωράφια στο τέλος της συγκομιδής.

Τα υλικά αυτά μετατρέπονται πλέον σε αέριο αντί να καίγονται και να συμβάλλουν στη ρύπανση του περιβάλλοντος, που είναι ήδη πολύ επιβαρυμένο στην Ινδία. Σημειωτέον ότι ο αγροτικός πληθυσμός της Ινδίας παραδοσιακά χρησιμοποιεί την κοπριά από τις αγελάδες ως καύσιμο στις κουζίνες, αφού βέβαια την στέγνωνε.

Τώρα το βιοαέριο αντικαθιστά επιπλέον τον άνθρακα και το ξύλο, τα οποία χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά της κοπριάς αλλά σε τεράστιες ποσότητες στις τοπικές κουζίνες. Ως εκ τούτου περιορίζονται έτι περαιτέρω οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Πέραν του περιβαλλοντικού, υπάρχει και κοινωνικό όφελος από την δραστηριότητα αυτή. «Είναι ένας τρόπος για την καταπολέμηση της ερήμωσης της υπαίθρου. Δημιουργήσαμε 500 θέσεις εργασίας. Ισάριθμες οικογένειες δεν θα σκεφθούν πλέον να μεταναστεύσουν στην πόλη», σημειώνει στο ρεπορτάζ του «Figaro» ο Σανγκαράν Ρατνάμ, διευθύνων σύμβουλος της TotalEnergies India.

Κοινωνικά πολλαπλάσια

Έχει λοιπόν περιβαλλοντικά οφέλη η ρηξικέλευθη δραστηριότητα της κοινοπραξίας TotalEnergies και Adani, έχει και τα απαραίτητα επιχειρηματικά. Επιπλέον οι δύο εταιρείες διανέμουν στους τοπικούς γεωργούς δωρεάν χωνεμένη κοπριά που αντικαθιστά διάφορα χημικά λιπάσματα στις καλλιέργειές τους. Και με τα πλούσια οικονομικά πλεονάσματα χρηματοδοτούν έργα για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των ιερών βοοειδών, αλλά επίσης και τη λειτουργία ενός ιατρείου για τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής.

«Είναι ένα έργο ευθυγραμμισμένο με το πρόγραμμα ‘καθαρού μαγειρέματος’ που έχει φως στόχο την παροχή υγροποιημένου φυσικού αερίου ως εναλλακτικής λύσης προπαρασκευής φαγητού στις κουζίνες όπου θρέφονται 100 εκατ. άνθρωποι στην Ινδία και την Αφρική», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της TotalEnerghies India. Επιπλέον, περιορίζεται η υλοτομία στα δάση, τα οποία είναι καταβόθρες άνθρακα, τυγχάνουν μικρότερης εκμετάλλευσης, ενώ το βιοαέριο είναι ανανεώσιμο.

Ισχυροί συμβολισμοί

«Είναι προφανές ότι το βιοαέριο που παράγουν η TotalEnergies και η Adani δεν αρκεί για να πετύχει η ινδική κυβέρνηση τον στόχο που έχει θέσει, να αυξήσει το μερίδιο του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της χώρας από το 6% που είναι σήμερα στο 15% έως το 2030», γράφει η Ελζά Μπαμπαρόν στον «Figaro». Ωστόσο φαίνεται ότι θα επιταχύνει μια διαδικασία που έχει ήδη δρομολογηθεί, με θετικό περιβαλλοντικό ισοζύγιο ασφαλώς.

«Τα τελευταία είκοσι χρόνια η Ινδία έχει διπλασιάσει την κατανάλωση φυσικού αερίου», γράφει η Μπαρμπαρόν. Και εξηγεί ότι τα πρατήρια καυσίμων που διανέμουν συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG) πολλαπλασιάζονται κατά μήκος των δρόμων. Τα «τουκ-τουκ», τα χαρακτηριστικά τρίτροχα οχήματα με τους δίχρονους κινητήρες βενζίνης που έβγαζαν επί δεκαετίες από τις εξατμίσεις τους σύννεφα δηλητηριωδών καυσαερίων, χρησιμοποιούν πλέον στην πλειονότητά τους φυσικό αέριο.

Πέρυσι οι πωλήσεις αυτοκινήτων και φορτηγών που κινούνται με φυσικό αέριο αυξήθηκαν κατά 33%. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι το δίκτυο διανομής φυσικού αερίου για οικιακή χρήση από τα 14.000 χιλιόμετρα, που ήταν το 2018, σε σχεδόν 25.000 χιλιόμετρα το 2024. «Από 5.000 έως 6.000 σπίτια συνδέονται καθημερινά με το δίκτυο», δήλωσε ο Σαγκάρ Αντανί,  επικεφαλής του κλάδου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας της Adani.

Εντάξει, το φυσικό αέριο δεν είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Πρόκειται για υδρογονάνθρακα, με πολύ καλύτερη καύση όμως και σαφώς μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα από τους άλλους. Αλλά, όπως φαίνεται, πρόκειται για μια εναλλακτική που προωθεί με επιμέλεια η κυβέρνηση Μόντι. Κυρίως με τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), αλλά και με καινοτόμες εκμεταλλεύσεις, όπως αυτή δίπλα στο «γηροκομείο των ιερών αγελάδων».

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος για την περιβόητη «απεξάρτηση από τον άνθρακα» στη μεγάλη αυτή χώρα που συναγωνίζεται πλέον σε πληθυσμό την Κίνα. Και στο δρόμο αυτό το φυσικό αέριο θεωρείται (και) για την Ινδία ένα μεταβατικό καύσιμο. Για την ώρα το 75% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ινδία παράγεται με καύση άνθρακα, το 5% με φυσικό αέριο και το υπόλοιπο 20% από εναλλακτικές πηγές (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες).