ΟΟΣΑ: Ξεπερνά τα 100 τρισ. το παγκόσμιο χρέος – Μπαράζ νεών εκδόσεων φέτος

Ομόλογα ρεκόρ 17 τρισεκατομμυρίων δολαρίων πρόκειται να εκδώσουν φέτος οι κυβερνήσεις των πλούσιων χωρών, καθώς το υψηλότερο κόστος αναχρηματοδότησης των υφιστάμενων χρεών συνεχίζει να ωθεί τους τόκους τους υψηλότερα, ανακοίνωσε την Πέμπτη ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης – ΟΟΣΑ.

Η άνοδος των εκδόσεων έρχεται καθώς πολλές κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να πωλούν ομόλογα που απέκτησαν κατά τα χρόνια μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, όταν πάλευαν να αυξήσουν τον πληθωρισμό, αντί να τον περιορίσουν.

Νοικοκυριά και ξένοι επενδυτές έχουν παρέμβει για να ανταπεξέλθουν στη χαλάρωση, αλλά ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε ότι αυτοί οι αγοραστές είναι πιο πιθανό να απαιτήσουν υψηλότερες αποδόσεις καθώς εντείνονται οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι εμπορικές αβεβαιότητες.

Oι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν αυξανόμενο κόστος για την κάλυψη των πληρωμών τόκων, παρόλο που πολλές κεντρικές τράπεζες έχουν μειώσει τα βασικά τους επιτόκια

Σε ετήσια έκθεση για την έκδοση χρέους, ο ΟΟΣΑ είπε ότι οι κυβερνήσεις των πλούσιων χωρών είναι απίθανο να δυσκολεύονται να βρουν αγοραστές για τα ομόλογά τους με επιτόκια στα οποία μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά, αλλά αυτό μπορεί να μην ισχύει για φτωχότερες χώρες ή ορισμένες εταιρείες.

«Η επιμονή των υψηλών μακροπρόθεσμων επιτοκίων στις βασικές αγορές περιπλέκει το τοπίο ιδιαίτερα για τους δανειολήπτες των επιχειρήσεων και των αναδυόμενων αγορών», δήλωσε στην Wall Street Journal ο Κάρμινε Ντι Νόια, διευθυντής οικονομικών και επιχειρηματικών υποθέσεων στον ΟΟΣΑ.

Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η συνολική έκδοση ομολόγων από τις κυβερνήσεις-μέλη του αυξήθηκε στα 16 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2024 από 13 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023 και θα αυξηθεί περαιτέρω φέτος για να υπερβεί κατά πολύ τους όγκους που καταγράφηκαν πριν από την πανδημία Covid-19.

Πρωταθλήτριες στην έκδοση χρέους οι ΗΠΑ

Περίπου το 85% αυτής της έκδοσης θα καλύπτεται από τις κυβερνήσεις πέντε μόνο χωρών: των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, με τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο να αντιπροσωπεύει πάνω από τα δύο τρίτα του συνόλου.

Μεγάλο μέρος της έκδοσης που θα πραγματοποιηθεί αυτό και τα επόμενα χρόνια θα αναχρηματοδοτήσει ομόλογα που πωλήθηκαν σε επενδυτές τα χρόνια πριν από την άνοδο των επιτοκίων που ακολούθησε την πανδημία. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 45% των εκκρεμών ομολόγων που εκδόθηκαν από τις κυβερνήσεις-μέλη του θα λήξει μέχρι το 2027 και τα νέα ομόλογα που θα τα αντικαταστήσουν θα πληρώσουν σημαντικά υψηλότερα επιτόκια.

Ως αποτέλεσμα, οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν αυξανόμενο κόστος για την κάλυψη των πληρωμών τόκων, παρόλο που πολλές κεντρικές τράπεζες έχουν μειώσει τα βασικά τους επιτόκια καθώς ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει. Ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι οι πληρωμές τόκων του δημοσίου ως μερίδιο της οικονομικής παραγωγής αυξήθηκαν σε 3,3% το 2024 από 3% το 2023 και υπερέβησαν τις δαπάνες για την άμυνα.

«Ο δανεισμός πρέπει να αυξήσει την ανάπτυξη» έτσι ώστε οι κυβερνήσεις να μπορέσουν τελικά να «σταθεροποιήσουν και να μειώσουν ουσιαστικά τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ», είπε ο Ντε Νόια στους Financial Times.

Δυσκολία να βρεθούν αγοραστές λόγω μικρών αποδόσεων

Η δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις στο να βρουν αγοραστές για την αυξημένη έκδοση χρέους τους επιδεινώθηκε από τις πωλήσεις ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες άρχισαν να μειώνουν τις συμμετοχές τους καθώς προσπαθούσαν να δαμάσουν το κύμα πληθωρισμού που ακολούθησε την πανδημία. Σε χώρες που είναι μέλη του ΟΟΣΑ, οι κεντρικές τράπεζες που κατέχουν εγχώρια κρατικά ομόλογα μειώθηκαν από 29% του συνολικού ανεξόφλητου χρέους το 2021 σε 19% το 2024.

Η μετάβαση των κεντρικών τραπεζών από την αγορά κρατικών ομολόγων σε μεγάλα ποσά στη συρρίκνωση των χαρτοφυλακίων τους με την μη αντικατάσταση των εκδόσεων καθώς ωριμάζουν σημαίνει ότι έπρεπε να βρεθούν άλλοι αγοραστές να απορροφήσουν επιπλέον 3 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2024. Συγκριτικά, τα έτη από το 2015 έως το 2019, ο ΟΟΣΑ υπολόγισε ότι οι αγοραστές εκτός από τις κεντρικές τράπεζες δεν αύξησαν συνολικά τις κατοχές τους σε κρατικά ομόλογα.

Καθώς οι κεντρικές τράπεζες υποχώρησαν, τα νοικοκυριά αύξησαν τις αγορές τους, αντιπροσωπεύοντας το 11% του ανεξόφλητου χρέους το 2024 σε σύγκριση με 5% το 2021, ενώ οι ξένοι επενδυτές αύξησαν το μερίδιό τους στο 34% από 29% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ.

Ωστόσο, οι ξένες αγορές κρατικών ομολόγων ενδέχεται να διαταραχθούν από τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου σχετικά με το εμπόριο και την ασφάλεια.

«Η διαθεσιμότητα αρκετά μεγάλης και σταθερής εξωτερικής ζήτησης εξαρτάται από το επίπεδο και τη λειτουργία των διεθνών χρηματοοικονομικών ροών», προειδοποίησε ο ΟΟΣΑ. «Ωστόσο, οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι εμπορικές αβεβαιότητες μπορεί να οδηγήσουν σε γρήγορες αλλαγές στην αποστροφή κινδύνου που θα μπορούσαν με τη σειρά τους να διαταράξουν ορισμένες διεθνείς ροές χαρτοφυλακίου».