ΕΚΤ: Προς νέα μείωση επιτοκίων σήμερα – Η εικόνα στην Ελλάδα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια για έβδομη φορά σήμερα μετά και τους δασμούς του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που συγκλόνισαν τις αγορές τις τελευταίες εβδομάδες.

Το επιτόκιο καταθέσεων θα μειωθεί στο 2,25% από 2,5% την Πέμπτη, σύμφωνα με σχεδόν ομόφωνη έρευνα αναλυτών του Bloomberg. Μόνο ένας από τους 62 ερωτηθέντες προβλέπει παύση, ενώ ένας άλλος εκτιμά ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη κίνηση.

Η αποκάλυψη των τεράστιων αμερικανικών εμπορικών δασμών έδωσε απότομο τέλος στις συζητήσεις ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ αυτή την εβδομάδα θα μπορούσε να φέρει μια παύση στη νομισματική χαλάρωση που ξεκίνησε τον περασμένο Ιούνιο.

Πέραν της Πέμπτης, οι επενδυτές βλέπουν τουλάχιστον δύο ακόμη μειώσεις μέχρι το τέλος του έτους, καθώς ένα ισχυρότερο ευρώ συμβάλλει στη συγκράτηση των πιέσεων στις τιμές και αυξάνεται ο κίνδυνος να κατευθυνθούν στην Ευρώπη κινεζικά προϊόντα χαμηλού κόστους.

Με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις να βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ είναι απίθανο να προσφέρει σαφείς ενδείξεις για το πού θα κινηθούν τα επιτόκια στη συνέχεια.

Οι καταθέσεις στην Ελλάδα

Οι Έλληνες καταθέτες δεν γεύθηκαν τα υψηλά επιτόκια ούτε του καιρούς των υψηλών επιτοκίων πόσο μάλλον τώρα που βρισκόμαστε στο καθοδικό κύκλο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΤ για τις καταθέσεις με συμφωνημένη διάρκεια ενός έτος μόνο στην Σλοβενία, στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στην Πορτογαλία οι αποδόσεις είναι κάτω του 2%, όταν στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, το 2%+ είναι πλέον ο κανόνας.

Για παράδειγμα, στην Ελλάδα το επιτόκιο βρίσκεται στο 1,50%, όταν στη Γερμανία βρίσκονται στο 2,22%, στη Μάλτα στο 2,53% και στην Ιταλία στο 2,82%. Προφανώς και ο Έλληνας καταθέτης είναι αυτός που παίρνει λιγότερους τόκους στις καταθέσεις. Για μία κατάθεση για παράδειγμα των 100.000 ευρώ, ο Έλληνας καταθέτης θα λάβει τόκους 1500 ευρώ, όταν ο Μαλτέζος καταθέτης θα λάβει 2530 ευρώ.

Η εικόνα των δανείων

Από την άλλη, τα δάνεια συνεχίζουν να παίζουν σε άλλο ταμπλό. Ενώ στη Πορτογαλία ένα νέο στεγαστικό προσφέρεται με 3,13 %, εδώ ξεκινάμε από 3,63%, ο μέσος όρος της Ευρώπης πάλι στο 3,3%με τη Μάλτα να έχει το μικρότερο επιτόκιο στο 1,84%. Και αν είσαι μικρομεσαία επιχείρηση που ζητά κεφάλαιο κίνησης; Mάλλον τα πράγματα χειροτερεύουν, καθώς το επιτόκιο που προσφέρεται είναι στο 4,59% στην Ελλάδα, όταν στην Ισπανία είναι στο 3,89%,στη Γαλλία στο 3,84% και στη Μάλτα στο 3,5% ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε, στο 3,97%. Για να χρησιμοποιήσουμε πάλι ως παράδειγμα τον Μαλτέζο επιχειρηματία και τον Έλληνα, ο Μαλτέζος για ένα δάνειο 100.000 θα έπρεπε να πληρώσει σε τόκους 3500€ όταν ο Έλληνας θα πλήρωνε 4590 ευρώ.

Η ΕΚΤ λοιπόν αναμένεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο στο 2,25%. Στην πράξη, όμως, η απόσταση ανάμεσα στο κόστος δανεισμού από την κεντρική τράπεζα και το επιτόκιο που τελικά πληρώνει ο Έλληνας πολίτης όπως φαίνεται και παραπάνω είναι πολύ μεγαλύτερο και αντίστροφα όταν πρόκειται για καταθέσεις.

Τα πάνω-κάτω έφεραν οι δασμοί

Οι αξιωματούχοι διατήρησαν τις επιλογές τους ανοιχτές μετά τη μείωση των επιτοκίων του Μαρτίου, καθώς τα σχέδια για πιο έντονες δημόσιες δαπάνες στη Γερμανία και σε άλλες χώρες υποστήριξαν τις εκκλήσεις για προσοχή. Ένας απολογισμός της συνεδρίασης αποκάλυψε ότι μια μείωση ή μια παύση ήταν υπό εξέταση για αυτή την εβδομάδα, όπως σημειώνει το Bloomberg.

Ωστόσο, η «Ημέρα Απελευθέρωσης» του Τραμπ ανέτρεψε τις προοπτικές, οδηγώντας σε πιο σθεναρή υποστήριξη της πρόσθετης χαλάρωσης από τον διοικητή της Τράπεζας της Γαλλίας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, τον Όλι Ρεν της Φινλανδίας και τον Γκεντιμίνας Σίμκους της Λιθουανίας, μεταξύ άλλων.

Μια μειοψηφία παρόλα αυτά προέτρεψε σε επιφυλακτικότητα. Ο Ρόμπερτ Χόλτσμαν της Αυστρίας δήλωσε ότι δεν βλέπει λόγους για μείωση, ενώ παραδέχθηκε ότι είναι «πάντα ανοιχτός σε καλά επιχειρήματα». Αν και το 2% παραμένει το πιθανότερο επίπεδο για το επιτόκιο καταθέσεων, το ασταθές σκηνικό παράγει ποικίλες απόψεις για το θέμα. Η τελευταία έρευνα του Bloomberg δίνει ένα εύρος από 1,25% έως 2,25%, με περισσότερους από το ένα πέμπτο των οικονομολόγων να προβλέπουν ακόμη και μια πρώτη αύξηση πριν από το 2026.

Ο ενθουσιασμός ότι εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ γερμανικών δαπανών για υποδομές, παράλληλα με μια ευρύτερη ευρωπαϊκή εκστρατεία επανεξοπλισμού, θα αναζωογονούσαν την παραπαίουσα οικονομία της ηπείρου έχει επισκιαστεί από την κατήφεια ότι οι δασμοί θα εξανεμίσουν μεγάλο μέρος των φετινών ελπίδων για ανάπτυξη.

Ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας Κλάας Νοτ υπογράμμισε την πολυπλοκότητα της κατάστασης, λέγοντας ότι ο αντίκτυπος μπορεί να διαφέρει με την πάροδο του χρόνου και ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι «πραγματικά σε εγρήγορση».

Όσον αφορά τα δημοσιονομικά σχέδια της Γερμανίας, ένα βασικό ερώτημα είναι πόσο γρήγορα μπορούν να δαπανηθούν τα χρήματα και πώς αυτό θα επηρεάσει τον πληθωρισμό. Μια ομάδα κορυφαίων Γερμανών οικονομολόγων μόλις μείωσε τις προβλέψεις της για το τρέχον έτος, με θετικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη να αναμένονται μόνο το 2026.

Ένα ερώτημα που απασχολεί τους αξιωματούχους είναι αν η πολιτική τους στάση συνεχίζει να περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα. Τον περασμένο μήνα τους είδαν να τροποποιούν τη γλώσσα στη δήλωση που έκαναν μετά τη συνεδρίαση για να δηλώσουν ότι τα επιτόκια έχουν γίνει «σημαντικά λιγότερο περιοριστικά».

Αυτό άφησε ανοιχτή την πόρτα για περισσότερη χαλάρωση, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι έχει ήδη καλυφθεί πολύ έδαφος. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόκειται να μειώσει τα επιτόκια για έβδομη φορά μετά τους δασμούς του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ που ταρακούνησαν τις αγορές και συσκότισαν τις οικονομικές προοπτικές.