Τα επιδόματα για ειδικές κατηγορίες αναξιοπαθούντων πολιτών είναι αναγκαία κοινωνική πολιτική εφόσον έχουν μόνιμο χαρακτήρα και δεν αποτελούν προεκλογικά δολώματα. Φυσικά, τα επιδόματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τις γενικές οφειλόμενες παροχές προς την κοινωνία (παιδεία, υγεία, επικοινωνία, ασφάλεια, κτλ) που αφορούν το σύνολο των πολιτών – πεδίο στο οποίο η Ελλάδα πάσχει σοβαρά και τούτο κάνει επιτακτικότερες τις ειδικές παροχές για τους πιο αναγκασμένους.
Καλώς λοιπόν η κυβέρνηση καθιέρωσε το νοεμβριανό επίδομα των 250 ευρώ για τους χαμηλοσυνταξιούχους. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για το μέτρο της νοεμβριανής επιστροφής ποσού ενός ενοικίου τον χρόνο προς τους φοιτητές και ειδικές κατηγορίες νοικάρηδων, που ισοδυναμεί με επιδότηση ~8% του ενοικίου.
Η επιστροφή θα στηρίζεται στο ενοίκιο που δηλώνει στην εφορία ο εκμισθωτής του ακινήτου και δεδομένου ότι ο πανελλήνιος μέσος όρος του μηνιαίου ενοικίου είναι κατά την ΑΑΔΕ μόλις 255 ευρώ, κατανοούμε ότι δηλώνονται ελάχιστα ποσά ώστε ο ιδιοκτήτης να πληρώνει μικρό φόρο – και κυρίως προσπαθεί να μην ξεπεράσει τα 12.000 ευρώ έσοδα από ενοίκια που φορολογούνται με 15% γιατί τα επιπλέον φορολογούνται με 35% ή και 45%, ανάλογα με το ύψος τους.
Στην απλή περίπτωση νέας ενοικίασης διαμερίσματος που ήδη δηλωνόταν το ενοίκιο του, οι ιδιοκτήτες θα προσπαθήσουν να ιδιοποιηθούν το 8% ανεβάζοντας τις τιμές – και όπως γνωρίζουμε βρίσκονται σε ισχυρή διαπραγματευτική θέση αφού από το 2019 τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 50%. Ο νοικάρης θα πληρώσει 8% παραπάνω και η κυβέρνηση θα έχει υπερέσοδα 1,2% – 3,6% ανάλογα με την κλίμακα εισοδημάτων του ιδιοκτήτη.
Αν δεν δηλωνόταν η μίσθωση και υποθέσουμε ότι ο νέος μισθωτής το απαιτήσει για να λάβει την (ήδη ενσωματωμένη στο ενοίκιο) επιστροφή του, ο ιδιοκτήτης θα του ζητήσει επιπλέον τον φόρο που θα καταβάλει ο ίδιος στην ΑΑΔΕ, ας πούμε 15%. Ήτοι, ο ενοικιαστής θα πληρώσει 23% επιπλέον, αυτού που θα έδινε σήμερα, ο κ. Πιτσιλής θα έχει υπερέσοδα 15% και ο εκμισθωτής 8%.
Φυσικά, οι καταστάσεις θα είναι πιο πολύπλοκες και οι συμφωνίες δυσκολότερες. Οπωσδήποτε, οι επιβαρύνσεις θα είναι επαχθέστερες για τον νοικάρη και τα υπερέσοδα για την κυβέρνηση μεγαλύτερα αν ο ιδιοκτήτης ανήκει σε ανώτερη φορολογική κλίμακα ενοικίων. Το μόνο που δεν πρόκειται να συμβεί είναι να ωφεληθούν οι ενοικιαστές.
Συνοπτικά, το ίδιο συμβαίνει με τα περισσότερα υπερέσοδα: η μείωση της φοροδιαφυγής έχει ως αποτέλεσμα να πληρώνουν οι καταναλωτές τους φόρους που εισπράττει η κυβέρνηση από τους πωλητές που ως τότε δεν πλήρωναν. Και προφανώς πρόκειται για μία από τις αιτίες της φτώχιας και της ακρίβειας.
