Ελαιόλαδο: Η «χρυσή» πρωτιά της Ελλάδας [γράφημα]

Με μακρά παράδοση στην παραγωγή ελιάς και ελαιόλαδου η Ελλάδα συνεχίζει να διατηρεί μια «χρυσή» πρωτιά και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο. Και αυτή δεν είναι άλλη από την ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση, η οποία φτάνει τα 9,3 κιλά ανά κάτοικο.

Την ίδια στιγμή μεγάλοι καταναλωτές παραδοσιακών χωρών (Ιταλία και Ισπανία) παραμένουν στάσιμοι, ενώ χώρες όπως η Ιαπωνία και η Βραζιλία, οι οποίες καταναλώνουν μικρές ποσότητες ελαιόλαδου, παρουσιάζουν μεγαλύτερες δυνατότητες.

Η κατανάλωση ελαιόλαδου σε κύριες αγορές παραμένει πολύ κάτω από τα 2 κιλά ανά καλλιεργητικό έτος

Τα παραπάνω στοιχεία περιλαμβάνονται στην έκθεση του Μαρτίου 2025, που εξέδωσε το Διεθνές Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC) για την κατανάλωση ελαιολάδου την περίοδο 2022/2023, στην οποία αναφέρεται ότι σε ορισμένες από τις κύριες αγορές παραμένει πολύ κάτω από 2 κιλά ανά σεζόν.

Χαρακτηριστικό είναι, ότι σύμφωνα με την ανάλυση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου, η Ιαπωνία και η Βραζιλία καταναλώνει μόλις 0,4 κιλά ελαιόλαδο ανά άτομο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες φτάνουν το 1,1 κιλό και ο Καναδάς 1,2 κιλά. Να σημειωθεί ότι ο  συνολικός πληθυσμός αυτών των τεσσάρων χωρών ξεπερνά τα 710 εκατομμύρια άτομα.

Μια άλλη αγορά με ισχυρές δυνατότητες για εξέταση είναι η Κίνα, στην οποία η κατανάλωση είναι αμελητέα σε σχέση με το μέγεθος πληθυσμού. Ειδικότερα, η Κίνα με εκτιμώμενο πληθυσμό άνω των 1,4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων καταγράφει μέση κατανάλωση περίπου 53.000 τόνους.

Ταυτόχρονα, μεταξύ των χωρών που δεν είναι μέλη της IOC, η Συρία έχει την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση, που υπολογίζεται στα 2,6 κιλά.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία για την καλλιεργητική περίοδο 2022/23, μεταξύ των χωρών-μελών της IOC με κατά κεφαλήν κατανάλωση άνω των 3 κιλών. Σε αυτές τις χώρες ξεχωρίζει η Αλβανία με 8,7 κιλά και ακολουθούν το Μαρόκο (4 κιλά), ο Λίβανος (3,8 κιλά), η Παλαιστίνη (3,3 κιλά) και το Ισραήλ (3,2 κιλά).

Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι χώρες με την μεγαλύτερη κατανάλωση, πάνω από 3 κλιά είναι η Ελλάδα με 9,3 κιλά, η Ισπανία με 7,5 κιλά), η Ιταλία με 7,4 κιλά, η Κύπρος με 3,8 κιλά και η Πορτογαλία με 3,7 κιλά.

Τιμές και εισαγωγές σε ελαιόλαδο

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού έξτρα παρθένου ελαιολάδου, τα στοιχεία για την προτελευταία εβδομάδα του Μαρτίου δείχνουν ότι στη Χαέν (Ισπανία), οι τιμές ήταν 382,0 €/100 κιλά – 55% χαμηλότερες από ό,τι την ίδια εβδομάδα του προηγούμενου έτους. Στο Μπάρι (Ιταλία), οι τιμές έφτασαν τα 930 €/100 κιλά (-4%) και στα Χανιά (Ελλάδα) τα 425 €/100 κιλά (-49%).

Αντίστοιχα, οι εισαγωγές ελαιολάδου σε πολλές μεγάλες αγορές αυξήθηκαν κατά 1,7% μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Ιανουαρίου 2025, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο της καλλιεργητικής περιόδου 2023/24. Σημειώνεται μάλιστα αξιοσημείωτη ανάκαμψη στον όγκο των εισαγωγών από την Αυστραλία, τον Καναδά και την Κίνα.

Οι κύριες χώρες εξαγωγής ήταν η Ισπανία, η οποία αντιπροσώπευε το 27,1% του συνόλου, ακολουθούμενη από την Τυνησία (24,9%), την Ιταλία (19,0%), την Πορτογαλία (6,9%), την Τουρκία (9,5%) και την Αργεντινή (3,7%).

Πραγωγός, καταναλωτής και εξαγωγέας

Μεγαλύτερος παραγωγός, καταναλωτής και εξαγωγέας ελαιολάδου παραμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με διαχρονικά στοιχεία της Κομισιόν, η Ιταλία και η Ισπανία είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές ελαιολάδου στην ΕΕ, με ετήσια κατανάλωση περίπου 500 000 τόνων η καθεμία, ενώ η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση στην ΕΕ. Συνολικά, η ΕΕ αντιπροσωπεύει περίπου το 53 % της παγκόσμιας κατανάλωσης.

Να σημειωθεί ότι η ΕΕ παράγει περίπου το 67 % του ελαιολάδου παγκοσμίως. Περίπου 4 εκατομμύρια εκτάρια, κυρίως στις μεσογειακές χώρες της ΕΕ, προορίζονται για την καλλιέργεια ελαιοδέντρων, συνδυάζοντας ελαιώνες που καλλιεργούνται παραδοσιακά, εντατικά και υπερ-εντατικά.