Πού το βρίσκουν άραγε τόσο κέφι οι έλληνες επιχειρηματίες, είναι πραγματικά απορίας άξιο. Εμπόδια παντού. Αν υπήρχε ένας δείκτης υλοποίησης επενδύσεων στην Ελλάδα, όπου θα υπολόγιζε τον ετήσιο αριθμό αυτών που γίνονται κάθε χρόνο και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στη χώρα μας σε σχέση με άλλες χώρες που δεν υπάρχουν αυτά τα εμπόδια, θα έπρεπε να αναγορευτούμε αυτόματα σε πανευρωπαϊκούς πρωταθλητές επενδύσεων. Κι όμως οι επιχειρηματίες μας αισιοδοξούν και συνεχίζουν να πιστεύουν στην οικονομία.
Στην έρευνα (MRB) που παρουσίασε χθες ο ΣΕΒ, το 66% των επιχειρήσεων αξιολογεί την πορεία της χώρας θετικά, με μια μικρή αύξηση της ανησυχίας. Εννιά στις 10 επιχειρήσεις θα αυξήσουν ή θα διατηρήσουν σταθερό το προσωπικό τους. Πάνω από τις μισές (52,4%) σχεδιάζουν να δώσουν αυξήσεις το 2025, όχι στον βρόντο αλλά επιβραβεύοντας τους καλύτερους εργαζομένους. Θα κάνει και επενδύσεις περίπου μία στις τέσσερις, αν και το ποσοστό αυτών που δηλώνουν ότι δεν θα κάνουν φέτος αυξήθηκε στο 49%.
Τα πιστεύουν όλα αυτά, αν και το κόστος ενέργειας τις πονάει σε ποσοστό 93,9% γιατί οι τιμές του ρεύματος συνεχίζουν να κινούνται σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα. Η φορολογία τους έχει μειωθεί μετά το 2019, αλλά η υπέρογκη προκαταβολή φόρου τιμωρεί τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις (86%) στερώντας τους πολύτιμη ρευστότητα. Οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές στην εργασία δεν τους επιτρέπουν να προσλάβουν και να ανταμείψουν τους πιο παραγωγικούς των εργαζομένων.
Αλλά υπάρχουν και άλλα προβλήματα, όπως αυτά με την επιστροφή πολλών ελέγχων των υπαγωγών σε προγράμματα, στο κράτος. Οπως είπε χθες ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος, υπάρχουν πολλές επενδύσεις αλλά λίγοι κρατικοί υπάλληλοι για να τις αξιολογήσουν. Με λίγα λόγια, καθυστέρηση και ταλαιπωρία.
Ακόμα και να τα καταφέρουν να αξιολογηθούν, είναι ζητούμενο να καταφέρουν να τις υλοποιήσουν. Είναι αποκαλυπτικά αυτά που είπε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Γιώργος Στασινός στο podcast «Βαβέλ» του «Οικονομικού Ταχυδρόμου». Εν έτει 2025, σε μεγάλο μέρος της χώρας δεν μπορούν να χτίσουν οι ενδιαφερόμενοι, ακόμα και αν πληρούν τις προϋποθέσεις.
Είναι απολαυστική η περιγραφή Στασινού: «Στα εντός σχεδίου περιμένουμε να νομοθετήσει η κυβέρνηση, με αποτέλεσμα μηδενικές νέες άδειες οικοδομής. Στα εκτός σχεδίου οι μισές πολεοδομίες βγάζουν άδειες και οι μισές δεν βγάζουν, με την ίδια νομοθεσία. Υπάρχει ειδικά μια πολεοδομία στην οποία ο ένας υπάλληλος βγάζει άδειες και ο άλλος δεν βγάζει. Αρα αν είσαι τυχερός και χρεωθεί ο φάκελος στον έναν, θα βγει άδεια. Αν είσαι άτυχος και χρεωθεί στον άλλον, δεν θα βγει».
Μπροστά σε αυτό το σκηνικό, επενδυτικά σχέδια αναθεωρούνται ή ακυρώνονται. Ξένες εταιρείες που έχουν επενδύσει χρόνο και χρήμα αναρωτιούνται αν υπάρχει ασφάλεια δικαίου στη χώρα που να προστατεύει τις επενδύσεις τους. Και κάποιοι –πολλοί– ηρωικοί επιχειρηματίες επιμένουν να κάνουν σχέδια για την Ελλάδα, να αναπτύσσουν τη δουλειά τους, να ρισκάρουν, να προσπαθούν να την κάνουν πιο εξωστρεφή, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η αλήθεια είναι ότι η χώρα με αυτούς και το… κέφι τους προχωράει.
