H ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία κατάφερε να χαλαρώσει τους δυνητικά πολύ δαπανηρούς κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εκπομπές CO2, με τις «πράσινες» αξιώσεις της ΕΕ να δέχονται ένα σημαντικό πλήγμα υπό το βάρος των αμερικανικών δασμών και του κινεζικού ανταγωνισμού.
Η αρχική πρόταση προέβλεπε ότι οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων θα έπρεπε να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα κατά 15% έως το 2025, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021. Οι κατασκευαστές που δεν θα πετύχαιναν τον στόχο θα καλούνταν να πληρώσουν πρόστιμο ύψους 95 ευρώ για κάθε γραμμάριο CO2 που εκπέμπεται πάνω από το όριο, ανά χιλιόμετρο, για κάθε μη συμμορφούμενο όχημα που πωλείται. Η αυτοκινητοβιομηχανία προειδοποίησε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα ύψους 15 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι ακτιβιστές για το κλίμα υποστήριξαν ότι οι ανησυχίες της βιομηχανίας ήταν υπερβολικές και ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων θα μπορούσαν να πετύχουν τους στόχους. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέκυψε στις πιέσεις, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες διαμαρτυρήθηκαν ότι οι αυστηροί περιβαλλοντικοί κανονισμοί, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος της μετάβασης στα ηλεκτρικά οχήματα και την αυξανόμενη απειλή από τους Κινέζους ανταγωνιστές, καθιστούσαν αναγκαία τη λήψη μέτρων για τη διάσωση του κλάδου. Η οικονομική κατάσταση της βιομηχανίας επιδεινώθηκε περαιτέρω λόγω των δασμών στα αυτοκίνητα που επέβαλε ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Τον Απρίλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια τροποποίηση που θα υπολογίζει τις εκπομπές των αυτοκινητοβιομηχανιών κατά μέσο όρο σε τρία χρόνια, αντί να βασίζεται αποκλειστικά στο 2025. Η αλλαγή αυτή καθιστά τους στόχους πιο εύκολους για τις εταιρείες που υστερούν και δεν έχουν πουλήσει αρκετά ηλεκτρικά οχήματα. Το μέτρο εγκρίθηκε εύκολα, με 458 ευρωβουλευτές να ψηφίζουν υπέρ της αλλαγής, 101 κατά και 14 να απέχουν.
Τι γίνεται με την Tesla
Παρόλο που ορισμένοι ευρωβουλευτές εξέφρασαν παράπονα για την υποχώρηση, η αλλαγή ενδέχεται να πλήξει τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Tesla, Ίλον Μασκ. Ο κανονισμός για τις εκπομπές CO2 επιτρέπει στις αυτοκινητοβιομηχανίες να συνδυάζουν τις εκπομπές τους, πράγμα που σημαίνει ότι ένας κατασκευαστής που δεν πετυχαίνει τους στόχους του μπορεί να πληρώσει έναν άλλο κατασκευαστή που υπερβαίνει τους στόχους αυτούς. Αυτές οι συναλλαγές ήταν ιδιαίτερα επικερδείς για την Tesla. Ωστόσο, οι μειωμένες πωλήσεις της εταιρείας, που αποδίδονται στη στενή σχέση του Μασκ με τον Τραμπ, ενδέχεται να καταστήσουν αυτή τη διάταξη λιγότερο χρήσιμη.
«Σίγουρα δεν θέλουμε τα χρήματα να πηγαίνουν στους Κινέζους ή στον Ίλον Μασκ», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Πέτερ Λίζε, μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη. «Αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ — να μην κάνουμε τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο, που τρομοκρατεί τον υπόλοιπο κόσμο, ακόμη πιο πλούσιο».
Το μέτρο για τη μείωση των εκπομπών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας που αποσκοπεί στην απαγόρευση της πώλησης νέων αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης έως το 2035.
Ωστόσο, πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες, συντηρητικοί βουλευτές και εθνικές κυβερνήσεις επιθυμούν την ανατροπή ή την αποδυνάμωση της απαγόρευσης σε τέτοιο βαθμό που να καταστεί ουσιαστικά ανενεργή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη κάνει κάποιες παραχωρήσεις, συμφωνώντας να προχωρήσει η αναθεώρηση της νομοθεσίας στο τέλος του τρέχοντος έτους αντί για το 2026, αλλά οι πιέσεις για περαιτέρω αλλαγές συνεχίζονται.