Με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ να μην χάνει ευκαιρία, για να επιτεθεί προσωπικά στον Κεντρικό Τραπεζίτη, Τζερόμ Πάουελ για τη νομισματική πολιτική που ακολουθεί, ολοένα και περισσότεροι τραπεζίτες στις Ηνωμένες Πολιτείες, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις οικονομικές επιπτώσεις της δασμολογικής πολιτικής του Λευκού Οίκου.
Ο διοικητής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Μάικλ Μπαρ, και ο πρόεδρος της Fed της Νέας Υόρκης, Τζον Γουίλιαμς, προειδοποίησαν την Παρασκευή ότι οι δασμοί του προέδρου Τραμπ αναμένεται να οδηγήσουν σε υψηλότερο πληθωρισμό, αυξημένη ανεργία και επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης φέτος.
Όλοι οι αξιωματούχοι της Fed ψήφισαν ομόφωνα την Τετάρτη να διατηρήσουν το βασικό επιτόκιο της Fed στο εύρος 4,25% έως 4,5%
Τα σχόλια των δύο υπευθύνων χάραξης πολιτικής υπογραμμίζουν το δίλημμα για την κεντρική τράπεζα, καθώς προσπαθεί να ζυγίσει και τις δύο πλευρές της εντολής της – σταθερές τιμές και μέγιστη απασχόληση – σε μια εποχή που οι πραγματικές επιπτώσεις των εμπορικών πολιτικών του Λευκού Οίκου στην οικονομία είναι ακόμη άγνωστες.
Οι προειδοποιήσεις τους απηχούν τις θέσεις που εξέφρασε πρόσφατα ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, ο οποίος επανέλαβε την Τετάρτη ότι θα περιμένει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τον αντίκτυπο των δασμών του Τραμπ προτού αποφασίσει για την πορεία της νομισματικής πολιτικής στο μέλλον.
Όλοι οι αξιωματούχοι της Fed ψήφισαν ομόφωνα την Τετάρτη να διατηρήσουν το βασικό επιτόκιο της Fed στο εύρος 4,25% έως 4,5%, ένα επίπεδο που επιτεύχθηκε στο τέλος του 2024 μετά τη μείωση των επιτοκίων κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα το περασμένο φθινόπωρο.
Αυξημένη αβεβαιότητα
Αξιωματούχοι της Fed σημείωσαν στην ανακοίνωσή τους ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές έχει «αυξηθεί περαιτέρω» και ότι «οι κίνδυνοι υψηλότερης ανεργίας και πληθωρισμού έχουν αυξηθεί», ακόμη και καθώς η οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται με «σταθερό ρυθμό» παρά τις διακυμάνσεις στις καθαρές εξαγωγές που μείωσαν το ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Ο Λευκός Οίκος εντείνει την πίεση που ασκεί στην Fed να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων για να μετριάσει οποιαδήποτε μελλοντική οικονομική επιβράδυνση.
Ο ίδιος ο Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει από την Fed να χαλαρώσει την πολιτική της στάση και το έκανε ξανά στο Οβάλ Γραφείο την Πέμπτη, λέγοντας ότι ο Πάουελ δεν ήθελε να μειώσει τα επιτόκια επειδή «δεν είναι ερωτευμένος μαζί του». Επανέφερε επίσης τον ισχυρισμό του ότι ο Πάουελ έχει ιστορικό καθυστερήσεων στη νομισματική πολιτική.
«Ο ‘Πολύ Αργά’ Τζερόμ Πάουελ είναι ένας ΑΝΟΗΤΟΣ, που δεν έχει ιδέα», δήλωσε ο Τραμπ σε ξεχωριστή ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Πέμπτη.
Σε δύσκολη θέση
Σε ομιλία του στην Ισλανδία την Παρασκευή, ο Μπάρ δήλωσε ότι η Fed θα μπορούσε να βρεθεί σε δύσκολη θέση εάν ο πληθωρισμός αυξηθεί και η ανεργία επιδεινωθεί. Σημείωσε, ωστόσο, ότι είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε πώς οι δασμοί θα επηρεάσουν την οικονομία, επειδή τα τελικά επίπεδα δεν είναι ακόμη γνωστά. Όπως και οι συνάδελφοί του, πιστεύει ότι τα επιτόκια βρίσκονται σε καλό επίπεδο αυτή τη στιγμή για να αλλάξουν καθώς εξελίσσονται τα πράγματα.
Ο Μπαρ προβλέπει ότι οι υψηλότεροι δασμοί θα οδηγήσουν σε διατάραξη των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και στη δημιουργία μακροχρόνιου πληθωρισμού. Προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αλλάξουν από πού προμηθεύονται ανταλλακτικά για τα προϊόντα τους, κάτι που θα χρειαστεί χρόνο για να επανεπενδύσουν και να ανακατευθύνουν τα προϊόντα τους.
Προειδοποιεί ότι οι μεγάλες αλλαγές στα παγκόσμια εμπορικά δίκτυα θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αποτυχία ορισμένων μικρών επιχειρήσεων, καθώς, όπως λέει, έχουν λιγότερη πρόσβαση σε πιστώσεις και δεν διαθέτουν πολλαπλές πηγές προμηθειών.
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο στην Ισλανδία, ο Γουίλιαμς δήλωσε ότι οι ΗΠΑ βιώνουν μια μεγάλη στιγμή αβεβαιότητας και αλλαγής και ότι η αβεβαιότητα θα αποτελέσει καθοριστικό χαρακτηριστικό του οικονομικού τοπίου στο άμεσο μέλλον. Τόνισε τη σημασία της διατήρησης των πληθωριστικών προσδοκιών εν μέσω της αβεβαιότητας.
Ο Γουίλιαμς δήλωσε ότι προσωπικά αναμένει σημαντικά βραδύτερη ανάπτυξη φέτος. Και ενώ η γενική άποψη είναι για υψηλότερη ανεργία και πληθωρισμό, σημείωσε ότι η Fed δεν γνωρίζει τον ακριβή συνδυασμό αυτών και τον χρονικό ορίζοντα που μπορεί να διαδραματίσουν, επομένως είναι δύσκολο να καθοριστεί πολιτική προληπτικά.
«Όταν λάβουμε περισσότερες πληροφορίες, κάτι που θα γίνει, θα είμαστε σε θέση να κάνουμε μια καλύτερη αξιολόγηση», είπε ο Γουίλιαμς, «αλλά βρισκόμαστε ακόμα ακριβώς στο όριο μεταξύ των μη σοβαρών και των σκληρών δεδομένων».
Η εικόνα της οικονομίας
Μια επιθετική έξαρση δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα πλήττει την καταναλωτική εμπιστοσύνη, με τα νοικοκυριά να προετοιμάζονται για μια πιθανή απότομη αύξηση των τιμών καταναλωτή και μια αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας.
Αξιωματούχοι της Fed έχουν τονίσει σε πρόσφατα δημόσια σχόλιά τους ότι, ενώ η αβεβαιότητα είναι ασυνήθιστα υψηλή, η νομισματική πολιτική εξακολουθεί να βρίσκεται σε καλό σημείο για να εξισορροπήσει τους στόχους της για ενίσχυση της μέγιστης απασχόλησης και σταθερές τιμές.
«Τα αδιάσειστα δεδομένα εξακολουθούν να ισχύουν», δήλωσε η Σάρα Χάουζ, ανώτερη οικονομολόγος των ΗΠΑ για την Wells Fargo. «Νομίζω ότι θα ακούσουμε επίσης ότι η αβεβαιότητα είναι υψηλή σε αυτό το περιβάλλον και ότι είναι έτοιμοι να δράσουν – ή να μην δράσουν – όπως απαιτείται για να προσπαθήσουν να ανταποκριθούν και στις δύο πλευρές της εντολής τους»
Η Fed δεν δέχεται πιέσεις
Η πολιτική βρίσκεται σε καλό σημείο, η Fed δεν δέχεται πιέσεις να κινηθεί και δεν γνωρίζει πού κατευθύνεται η εμπορική πολιτική αλλά προς το παρόν «είναι μια αρκετά ξεκάθαρη απόφαση για εμάς να περιμένουμε και να δούμε και να παρακολουθούμε».
Αυτή είναι η φράση που ακούστηκε από τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την απόφαση της κεντρικής τράπεζας να διατηρήσει για τρίτη συνεχόμενη συνεδρίαση αμετάβλητα τα επιτόκια στο εύρος 4,25%-4,5%.
Ωστόσο η ανησυχία για ένα πιθανό πλήγμα στις θέσεις εργασίας και τον πληθωρισμό διαπερνούσε τις απαντήσεις του Πάουελ αν και είναι πολύ νωρίς για να είναι σίγουρος, δεδομένου ότι υπάρχει τόση αβεβαιότητα για το πως θα διαμορφωθούν οι δασμοί και οι εμπορικές σχέσεις.
