Ένα τέλος στις χρόνιες διαμάχες μεταξύ Δημοσίου και πολιτών για ιδιωτικά ακίνητα επιχειρεί να βάλει νέα ρύθμιση η οποία περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Τη νομοθετική πρωτοβουλία είχε προαναγγείλει τον περασμένο Φεβρουάριο ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Κωστής Χατζηδάκης.
Η ανάγκη της παρέμβασης προέκυψε διότι έχουν αυξηθεί οι περιπτώσεις που ιδιώτες βρίσκονται …συνιδιοκτήτες με το Δημόσιο, το οποίο εγείρει αξιώσεις επί ακινήτων ή ακόμη και ολόκληρων περιοχών με βάση έγγραφα που ανάγονται ακόμη και στην εποχή της Τουρκοκρατίας, σε διάφορες περιοχές της χώρας από την Αττική έως τη Χαλκιδική και από την Ήπειρο έως τα νησιά του Αιγαίου.
Ανάχωμα σε νέο «τσουνάμι» αγωγών
Μάλιστα, καθώς το Κτηματολόγιο σταδιακά ολοκληρώνεται και λήγουν και οι προθεσμίες άσκησης αγωγών διόρθωσης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, οι διεκδικήσεις του Δημοσίου θα πολλαπλασιάζονται και θα οδηγούν σε πολυετείς δικαστικές περιπέτειες τους πολίτες. Στόχος της ρύθμισης είναι να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα σε ένα νέο «τσουνάμι» αγωγών. Άλλωστε, στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγωγές του Δημοσίου απορρίπτονται ως αβάσιμες καθώς ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει πως δεν αρκούν τα έγγραφα της εποχής της Τουρκοκρατίας αλλά – προκειμένου να γίνει δεκτή η αγωγή– χρειάζεται τίτλος ή πραγματική νομή ή κατοχή εκ μέρους του Δημοσίου.
Εξωδικαστική επίλυση διαφορών
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται να δοθεί τέλος στις αντιδικίες του κράτους με ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη την Ελλάδα. Δηλαδή παρέχεται η δυνατότητα εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, όταν εναγόμενοι είναι το Ελληνικό Δημόσιο, Δήμοι και Περιφέρειες (ΟΤΑ) ή Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, δεν συντρέχει λόγος προσφυγής στη δικαστική επίλυση διαφορών, αφενός διότι δεν υπάρχει λόγος αντιδικίας και αφετέρου για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων και την αποφυγή ταλαιπωρίας του πολίτη η οποία μπορεί να φτάσει ακόμη και τη δεκαετία έως ότου να τελεσιδικήσει, συχνά με αναίτια δέσμευση της περιουσίας του.
Τί προβλέπει η ρύθμιση
Ειδικότερα, όταν ο ενάγων είναι το Ελληνικό Δημόσιο, ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ η προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπει ότι οι αρμόδιοι λειτουργοί του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που τους εκπροσωπούν θα πρέπει να συμμετέχουν στην Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία μέσω τηλεδιάσκεψης (εκτός εάν εγγράφως δηλώσουν στον Διαμεσολαβητή ότι επιθυμούν τη συμμετοχή τους με φυσική παρουσία). Έως τη διενέργεια της αρχικής συνεδρίας, η οποία θα γνωστοποιείται στο Ελληνικό Δημόσιο τουλάχιστον 30 ημέρες πριν, θα παρέχεται στους αρμόδιους λειτουργούς έγγραφο των αρμόδιων υπηρεσιών σχετικά με την προβολή ή μη δικαιωμάτων του Δημοσίου επί του δικαιώματος που προσβάλλεται με την ανακριβή πρώτη εγγραφή.
Σε περίπτωση μη παροχής του συγκεκριμένου εγγράφου θα παράγεται τεκμήριο περί μη προβολής δικαιωμάτων του Δημοσίου ενώ για τον υπάλληλο της αρμόδιας Υπηρεσίας θα συνιστά ειδικό παράπτωμα, για το οποίο θα επιβάλλονται πειθαρχικές ποινές. Όπως επισημαίνεται και στην αιτιολογική έκθεση, η μη προβολή δικαιωμάτων, αποδεδειγμένη είτε με έγγραφο είτε με το τεκμήριο, και η υπογραφή του σχετικού πρακτικού επιτυχούς περάτωσης αποτελεί εκτελεστό τίτλο και θα μεταγράφεται αρμοδίως στο Κτηματολόγιο επιλύοντας τη διαφορά. Η ισχύς της ρύθμισης προβλέπεται να ξεκινήσει από τις 16 Σεπτεμβρίου 2025.
