Ένας πίνακας σε σχήμα πλέγματος με ένα σύνολο από κόκκινα, κίτρινα και μπλε τετράγωνα του Ολλανδού μοντερνιστή Πιέτ Μοντριάν πουλήθηκε για 47,6 εκατομμύρια δολάρια τη Δευτέρα. Η πώληση ξεκίνησε μια εβδομαδιαία σειρά δημοπρασιών στη Νέα Υόρκη που θα δοκιμάσουν το σθένος της αγοράς τέχνης εν μέσω απρόβλεπτων οικονομικών συνθηκών και δασμών στα πάντα.
Το έργο του 1922, «Σύνθεση με μεγάλο κόκκινο επίπεδο, μπλε γκρι, κίτρινο, μαύρο και μπλε», αναμενόταν από τον οίκο Christie’s να πουληθεί για τιμή μεταξύ 40 και 50 εκατομμυρίων δολαρίων, αλλά εμφανίστηκε μόνο ένας πλειοδότης και πουλήθηκε γρήγορα για 41 εκατομμύρια δολάρια, ή 47,6 εκατομμύρια δολάρια με τις αμοιβές του οίκου δημοπρασιών.
Το έργο εξακολουθεί να κατατάσσεται ως η τρίτη υψηλότερη τιμή που πληρώθηκε ποτέ για τον καλλιτέχνη, αλλά το ρεκόρ παραμένει τα 51 εκατομμύρια δολάρια που πληρώθηκαν πριν από τρία χρόνια για τη «Σύνθεση Νο. II» του Μοντριάν. Και τα δύο παραδείγματα διαθέτουν ένα μεγάλο κόκκινο τετράγωνο, το οποίο όπως είπε στην Wall Street Journal ο Άλεξ Ρότερ, πρόεδρος του Christie’s. «Το κόκκινο πάντα βοηθάει, όσο απλό κι αν είναι, επειδή είναι ένα χρώμα που αρέσει στον κόσμο».
Επίσης στην δημοπρασία, το έργο του Κλοντ Μονέ «Λεύκες στις όχθες του Έπτε, Σούρουπο» πουλήθηκε για 43 εκατομμύρια δολάρια, πάνω από τη χαμηλή εκτίμηση των 30 εκατομμυρίων δολαρίων.
Κλοντ Μονέ «Λεύκες στις όχθες του Έπτε, Σούρουπο»
Ανωδικός Μονέ, καθοδικός Μοντριάν
Η ισχυρή απόδοση του Μονέ θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει την μοναδική απήχηση του έργου, αλλά οι παρατηρητές της αγοράς θα λάβουν επίσης υπόψη την περιορισμένη προσφορά για τον πίνακα του Μοντριάν, καθώς θα εξετάζουν προσεκτικά τη σειρά πωλήσεων της εβδομάδας στους κορυφαίους οίκους δημοπρασιών παγκοσμίως – Christie’s, Sotheby’s και Phillips – και θα επανεκτιμήσουν την πορεία της αγοράς τέχνης μετά από μια διετή πτώση. Μέχρι την Παρασκευή, οι οίκοι στοχεύουν να πουλήσουν έργα τέχνης άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια συνδυασμένη εκτίμηση που υστερεί σε σχέση με το σύνολο των 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον περασμένο Μάιο και τα 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια το προηγούμενο έτος.
Η εμπιστοσύνη των συλλεκτών φάνηκε να ενισχύεται το περασμένο φθινόπωρο, αλλά αυτό συνέβη πριν από την πρόσφατη οικονομική αστάθεια στις ευρύτερες χρηματοπιστωτικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων των δασμών που πρότεινε ο Πρόεδρος Τραμπ. Ιστορικά, τα έργα τέχνης εξαιρούνταν σε μεγάλο βαθμό από τους περισσότερους τελωνειακούς δασμούς των ΗΠΑ, αλλά οι νέοι δασμοί του Τραμπ επιβάλλουν δασμό 10% σε όλες τις εισαγωγές και παραμένει ασαφές πώς αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τους οίκους δημοπρασιών. Οι γκαλερί λένε ότι αντιμετωπίζουν υψηλότερα σχετικά τέλη σε κιβώτια και αποστολή.
Προχωρώντας στις πωλήσεις, ο Ρότερ είπε ότι η ομάδα του αγωνίστηκε σκληρά, εν μέρει για να καθησυχάσει τους συλλέκτες που προτιμούν κομμάτια που ήδη διαθέτουν ιστορικό ιδιοκτησίας υψηλού κύρους και μπορεί να έχουν μείνει αθέατα για δεκαετίες.
Ο πίνακας του Μοντριάν πουλήθηκε από τη Λουίζ Ρίτζιο, χήρα του ιδρυτή της Barnes & Noble, Λέοναρντ Ρίτζιο. Μετά τον θάνατό του τον περασμένο Αύγουστο, η χήρα του Ρίτζιο αποφάσισε να πουλήσει τα 39 μοντέρνα αριστουργήματα που είχαν συλλέξει. Άλλα έργα σε την συλλογή αξίας 272 εκατομμυρίων δολαρίων περιλάμβαναν έναν πίνακα του Πικάσο του 1937, αξίας 28 εκατομμυρίων δολαρίων, με τίτλο «Γυναίκα με κόμμωση Arlesienne σε πράσινο φόντο» (Lee Miller). Το πολύχρωμο πορτρέτο εκτιμήθηκε ότι θα πουληθεί για τουλάχιστον 20 εκατομμύρια δολάρια.
«No. 4 (Two Dominants) [Orange, Plum, Black]» του Μαρκ Ρόθκο
Αλλαγή γούστων βλέπει ο Christie’s
Η πώληση της Ρίτζιο δοκίμασε και την αγορά του Ρενέ Μαγκρίτ, πουλώντας μια έκδοση 19 επί 23 ιντσών της πιο γνωστής σειράς σουρεαλιστικών σπιτιών του Βέλγου καλλιτέχνη, «Η Αυτοκρατορία του Φωτός», για περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια. Το ζευγάρι το αγόρασε μόλις πριν από δύο χρόνια, αλλά το περασμένο φθινόπωρο ο δισεκατομμυριούχος Κεν Γκρίφιν πλήρωσε το ρεκόρ των 121,2 εκατομμυρίων δολαρίων για μια μεγαλύτερη έκδοση. Η μικρότερη έκδοση των Ρίτζιο έλαβε μόνο μία προσφορά και πωλήθηκε για 34,9 εκατομμύρια δολάρια.
Η βραδινή δημοπρασία έργων του 20ού αιώνα του οίκου Christie’s περιελάμβανε επίσης κομμάτια από το σπίτι του βαρόνου του πετρελαίου Σιντ Μπας και της εκλιπούσας συζύγου του, Αν. Το αστέρι αυτής της συλλογής ήταν το «No. 4 (Two Dominants) [Orange, Plum, Black]» του Μαρκ Ρόθκο, το οποίο πουλήθηκε για 37,8 εκατομμύρια δολάρια έναντι εκτίμησης για 35 εκατομμύρια δολάρια. Μια άλλη επιτυχία: το καλειδοσκοπικό «Dancer» του Τζίνο Σεβερίνι, το οποίο αναμενόταν να πουληθεί για έως και 2,5 εκατομμύρια δολάρια, αλλά εκτοξεύτηκε στα 3,2 εκατομμύρια δολάρια.
Ο Ρότερ πιστεύει ότι η επιτυχία του Severini, έργα του οποίου σπάνια δημοπρατούνται στη Νέα Υόρκη – θα μπορούσε να υποδηλώνει μια μεγαλύτερη αλλαγή γούστου μεταξύ των συλλεκτών που φαίνεται να ενδιαφέρονται λιγότερο για τη συγκέντρωση μιας λίστας με δημοφιλείς καλλιτέχνες υπέρ έργων που αντανακλούν τον ιδιόρρυθμο ατομικισμό τους. «Οι συλλέκτες θέλουν να εντρυφήσουν στην αίσθηση της ανακάλυψης», είπε. «Θέλουν το ασυνήθιστο».
Ο οίκος Sotheby’s διοργανώνει τη δική του δημοπρασία μοντέρνας τέχνης την Τρίτη, με κυριότερο έργο ένα γλυπτό του Αλμπέρτο Τζιακομέτι, που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 70 εκατομμύρια δολάρια.
