Χάνουμε τον πλούτο

Στο παρελθόν υπήρχαν συχνά «οραματιστές» πολιτικοί που πρότειναν διάφορα μεγαλεπήβολα σχέδια που ποτέ δεν εφαρμόζονταν στην πράξη, όπως να γίνει η Αθήνα διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο ή ο Πειραιάς διεθνές ναυτιλιακό. Ήταν η εποχή που δεν είχαμε ούτε καν τις στοιχειώδεις υποδομές τηλεπικοινωνιών για να σταθούν τόσο μεγάλες επιχειρήσεις στη χώρα μας, αλλά νομίζαμε ότι με ένα «απλό χτύπημα στην πλάτη» οι επενδυτές θα συνέρρεαν χωρίς να έχουμε κάποιο συγκεκριμένο άλλο σχέδιο. Η ιστορία αυτή αναζωπυρώθηκε την προηγούμενη δεκαετία κατά τη διάρκεια του Brexit, όταν πολλές εταιρείες αναζήτησαν μια βάση για τις δραστηριότητές τους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολλοί εύποροι άνθρωποι αναζητούσαν μια εναλλακτική χώρα διαμονής. Εκ των υστέρων μαθαίνουμε ότι την βρήκαν και αυτή δεν ήταν σε κάποια ελληνική πόλη.

Από τις κερδισμένες ευρωπαϊκά μεγαλουπόλεις ήταν το κοντινό μας Μιλάνο, ένα δευτερεύον επιχειρηματικό κέντρο που τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί σε εξαιρετικά σημαντικό. Η οικονομική πρωτεύουσα της Ιταλίας κατάφερε να προσελκύσει δεκάδες πολύ εύπορους πολίτες, από διαχειριστές hedge funds έως πρώην διευθύνοντες συμβούλους και δισεκατομμυριούχους από τη Μέση Ανατολή. Το σχέδιο της Ιταλίας (αυτοί είχαν σχέδιο) να προσελκύσει πλούσιους ξένους από το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι γνωστό ως «svuota Londra» ή «άδειο Λονδίνο», και ήρθε να εκμεταλλευθεί την κατάργηση του προνομιακού φορολογικού καθεστώτος για τους «μη μόνιμους κατοίκους» της Μεγάλης Βρετανίας.

Οι Ιταλοί δίνουν τη δυνατότητα σε αυτούς τους πλούσιους να επιλέξουν να πληρώσουν έναν σταθερό φορολογικό συντελεστή 200.000 ευρώ για να αποφύγουν όλους τους υπόλοιπους ιταλικούς φόρους. Το 2017, όταν θεσπίστηκε το μέτρο, ο κατ’ αποκοπήν φόρος ήταν μόλις 100.000 ευρώ ετησίως και μόλις φέτος αυξήθηκε. Περιλαμβάνει μέσα σε αυτό το ποσό τον φόρο εισοδήματος στις ξένες επενδύσεις και τον φόρο περιουσίας. Ακόμα και αν ένας πλούσιος αλλοδαπός τελικά γίνει πλήρης φορολογικός κάτοικος Ιταλίας, αυτός και η οικογένειά του αντιμετωπίζουν συντελεστές έως 8% για φόρους κληρονομιάς, πολύ χαμηλότεροι από το 40% της Μεγάλης Βρετανίας. Το πακέτο περιλαμβάνει ειδική πρόνοια για συνταξιούχους με συντάξεις και εισοδήματα εκτός Ιταλίας, τα οποία φορολογούνται με συντελεστή μόλις 7%, για μια δεκαετία.

Το θέμα της μετεγκατάστασης εύπορων πολιτών γίνεται ξανά επίκαιρο, καθώς η κυβέρνηση των Εργατικών του Κιρ Στάρμερ κατήργησε τις φοροελαφρύνσεις κληρονομιάς για περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται από υπερπόντια κεφάλαια, αναμένοντας να εισπράξει πάνω από 4 δισεκατομμύρια λίρες τα επόμενα χρόνια.

Στην Ελλάδα το συγκεκριμένο θέμα βρίσκεται χαμηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης. Πρακτικά πολιτική για το θέμα υπάρχει μόνο για φυσικά πρόσωπα που θέλουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα (brain gain) και περιλαμβάνει απαλλαγή για επτά χρόνια από το 50% του φόρου εισοδήματος που αποκτούν στην Ελλάδα και απαλλαγή από τα τεκμήρια. Για τις υπόλοιπες κατηγορίες προφανώς νιώθουμε ότι η Ελλάδα «πουλάει» μόνη της και δεν χρειάζεται προσπάθεια…