Ανεβάζοντας ακόμα περισσότεροι τους τόνους της εμπορικής αντιπαράθεσης με τις Βρυξέλλες, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι «δεν επιδιώκει μια συμφωνία» με την ΕΕ, λίγες ώρες αφότου ανακοίνωσε τα σχέδιά του για την επιβολή δασμών 50% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές από την 1η Ιουνίου.
Η ΕΕ αντέδρασε αργότερα την Παρασκευή, λέγοντας ότι θα «υπερασπιστεί τα συμφέροντά μας». «Το εμπόριο ΕΕ-ΗΠΑ είναι απαράμιλλο και πρέπει να καθοδηγείται από αμοιβαίο σεβασμό, όχι από απειλές», δήλωσε ο επίτροπος εμπορίου της Ένωσης, Μάρος Σέφκοβιτς, στο X μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τους Αμερικανούς ομολόγους του.
Ο Σέφκσοβιτς πρόσθεσε ότι δεσμεύεται «να εξασφαλίσει μια συμφωνία που να λειτουργεί και για τους δύο».
Τα σχόλια του Τραμπ κλιμάκωσαν την αντιπαράθεση με την ΕΕ μόλις δύο εβδομάδες αφότου οι ΗΠΑ συμφώνησαν με την Κίνα να μειώσουν τους δασμούς σε μια συμφωνία που καθησύχασε τους παγκόσμιους επενδυτές.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο αν χρησιμοποιεί την απειλή για νέους δασμούς για να αναγκάσει την ΕΕ σε μια συμφωνία, ο Τραμπ απάντησε: «Εννοώ, έχουμε ορίσει τη συμφωνία. Είναι στο 50%».
Πρόσθεσε ότι «δεν γνώριζε» αν η ΕΕ μπορούσε να κάνει κάτι για να αποφύγει τον νέο φόρο, πρόσθεσε ωστόσο, ότι θα εξέταζε το ενδεχόμενο μιας «μικρής καθυστέρησης» εάν οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεσμευτούν να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ.
«Θα δούμε τι θα συμβεί. Αλλά αυτή τη στιγμή συμβαίνει την 1η Ιουνίου, και έτσι έχουν τα πράγματα.»
Το πλήγμα στις αγορές
Οι τελευταίες απειλές του Τραμπ για δασμολογικούς περιορισμούς οδήγησαν τις τιμές των μετοχών και το δολάριο σε χαμηλότερα επίπεδα και έβαλαν τέλος σε εβδομάδες σχετικής ηρεμίας στις αγορές, αφότου ο ίδιος αποχώρησε από έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, ο οποίος, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, θα ενισχύσει περαιτέρω τις πληθωριστικές πιέσεις και θα πλήξει την ανάπτυξη.
Ένας δασμός 50% στην ΕΕ θα ήταν υπερδιπλάσιος από τον δασμολογικό συντελεστή που ανακοίνωσε για την ένωση την αυτοαποκαλούμενη «ημέρα της απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου και θα μπορούσε να μειώσει το γερμανικό ΑΕΠ κατά 1,7% σε διάστημα τριών ετών, σύμφωνα με την Capital Economics.
Αλλά ο Σκοτ Μπέσεντ, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, υπονόησε ότι οι απειλές είχαν ως στόχο να ασκήσουν πίεση στις Βρυξέλλες να συμφωνήσουν σε μια νέα εμπορική συμφωνία, σε αντίθεση με τα σχόλια του Τραμπ ότι η Ουάσιγκτον δεν επιδιώκει μια συμφωνία.
«Νομίζω ότι αυτό αποτελεί απάντηση απλώς στον ρυθμό της ΕΕ», δήλωσε ο Μπέσεντ στο Fox News. «Ελπίζω ότι αυτό θα άναβε φωτιά κάτω από την ΕΕ».
Σε μια άλλη συνέντευξη με το Bloomberg TV, είπε ότι αναμένει από τις ΗΠΑ να σφραγίσουν «αρκετές μεγάλες συμφωνίες» τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Μούδιασμα στην G7
Οι απειλές για δασμούς της Παρασκευής από τον Τραμπ άφησαν άναυδους Ευρωπαίους αξιωματούχους, μετά από εγκάρδιες συνομιλίες με τις ΗΠΑ στη σύνοδο κορυφής των υπουργών Οικονομικών της G7 αυτή την εβδομάδα στα καναδικά Βραχώδη Όρη.
Οι ΗΠΑ «μας φέρονται ξανά σαν φίλους», δήλωσε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι χρηματιστηριακές αγορές αντέδρασαν επίσης σε μια ξεχωριστή απειλή του Τραμπ να πλήξει την Apple με νέους δασμούς, εκτός εάν συμφωνούσε να κατασκευάζει τα iPhone της στις ΗΠΑ. Ο S&P 500 έκλεισε με πτώση 0,7% την Παρασκευή, έχοντας ανακάμψει από μια πιο απότομη πτώση στο άνοιγμα. Ο Stoxx Europe 600 έκλεισε με πτώση 0,9%.
Ο Austan Goolsbee, πρόεδρος της Fed του Σικάγο και ψηφοφόρος υπέρ των αμερικανικών επιτοκίων, δήλωσε στο CNBC την Παρασκευή ότι ο δασμός 50% στην ΕΕ και ένας ακόμη φόρος 25% στην Apple «θα ήταν πραγματικά τρομακτικοί για την αλυσίδα εφοδιασμού» και ότι είχε ανεβάσει τον πήχη για τις μειώσεις των επιτοκίων στις ΗΠΑ «λίγο ψηλότερα».
Η κίνηση αυτή «υπονομεύει την άποψη ότι οι αγορές θα συγκρατήσουν τον Τραμπ», δήλωσε ο Άντριου Πιζ, επικεφαλής επενδυτικός στρατηγικός αναλυτής στην Russell Investments.
Η αντίδραση της ΕΕ
Οι ΗΠΑ επέβαλαν «αμοιβαίο» συντελεστή 20% στα περισσότερα προϊόντα της ΕΕ τον Απρίλιο, αλλά τον μείωσαν στο μισό μέχρι τις 8 Ιουλίου για να δοθεί χρόνος για συνομιλίες. Διατήρησαν τα επίπεδα του 25% για τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και υπόσχονται παρόμοια δράση για τα φαρμακευτικά προϊόντα, τους ημιαγωγούς και άλλα αγαθά.
Το μπλοκ πρέπει τώρα να επιλέξει αν θα αντιδράσει με ατι-δασμούς ή αν θα αποδεχτεί τις απαιτήσεις των ΗΠΑ για παραχωρήσεις.
Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, τα κράτη μέλη ενέκριναν ένα πακέτο 21 δισεκατομμυρίων ευρώ με δασμούς έως και 50% από τις 14 Ιουλίου σε αμερικανικά προϊόντα όπως το καλαμπόκι, το σιτάρι, οι μοτοσικλέτες και τα ρούχα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξάγει επίσης διαβουλεύσεις σχετικά με έναν κατάλογο άλλων στόχων ύψους 95 δισεκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών της Boeing, αυτοκινήτων και ουίσκι μπέρμπον.
Οι εξαγωγείς και οι μετοχές που συνδέονται με την υγεία της ευρωπαϊκής οικονομίας επλήγησαν σοβαρά από τις απειλές του Τραμπ, με την αυτοκινητοβιομηχανία Stellantis να υποχωρεί κατά 4,6% και την Deutsche Bank να χάνει κατά 4,2%.
«Αυτή είναι μια υπενθύμιση ότι η εμπορική αβεβαιότητα δεν έχει τελειώσει με κανέναν τρόπο», δήλωσε ο Kasper Elmgreen, επικεφαλής επενδύσεων για τίτλους σταθερού εισοδήματος και μετοχές στη Nordea Asset Management. «Κάθε μέρα που δεν έχουμε συμφωνία, διατρέχουμε τον κίνδυνο σοβαρής οικονομικής ζημίας».