Πιέσεις στο Πεκίνο προκειμένου να δημιουργήσει ένα ειδικό κανάλι για την επιτάχυνση των αδειών εξαγωγής σπάνιων γαιών, ασκούν οι επιχειρήσεις της ΕΕ, καθώς οι αυστηροί έλεγχοι της Κίνας στις αποστολές των κρίσιμων ορυκτών απειλούν τις αλυσίδες εφοδιασμού παγκοσμίως.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financial Times, η πρόταση έγινε σε συνάντηση μεταξύ ευρωπαϊκών εταιρειών και αξιωματούχων του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας και έρχεται καθώς Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι τα εργοστάσιά τους κινδυνεύουν με κλείσιμο λόγω των κινεζικών μέτρων που αρχικά στόχευαν τις ΗΠΑ.
«Οι εταιρείες κατά τη διάρκεια της συνάντησης πρότειναν ένα καθαρό κανάλι — μια λευκή λίστα», δήλωσε ένα Ευρωπαίο στέλεχος που ενημερώθηκε για τη συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
«Το Υπουργείο Εμπορίου (Mofcom) έλαβε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες μας», είπε, προσθέτοντας ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι στη συνάντηση δήλωσαν ότι εργάζονται πάνω σε «καινοτόμα εργαλεία» για την επιτάχυνση της διαδικασίας.
Αξιωματούχοι και επιχειρήσεις συζήτησαν επίσης την πιθανότητα η κυβέρνηση να χορηγήσει πολλαπλές άδειες σε εταιρείες για εξαγωγές σπάνιων γαιών, ώστε να μην χρειάζεται να υποβάλλουν αίτηση για κάθε αποστολή, υπογράμμισε.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια προσφορά σπάνιων γαιών και το καθεστώς ελέγχου των εξαγωγών της — που εισήχθη τον Απρίλιο μετά την έναρξη του εμπορικού πολέμου της «ημέρας της απελευθέρωσης» του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ — δημιουργεί χάος στις αλυσίδες εφοδιασμού όχι μόνο στην Αμερική και την Ευρώπη, αλλά και σε μακρινές περιοχές όπως η Ινδία και η Ιαπωνία. Μια ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία, η Suzuki, έχει ήδη αναγκαστεί να αναστείλει την παραγωγή ενός αυτοκινήτου στην Ιαπωνία.
Ο Τραμπ κατηγόρησε το Πεκίνο ότι αθετεί την εκεχειρία στον εμπορικό πόλεμο που συμφωνήθηκε στις 12 Μαΐου, όταν οι ΗΠΑ συμφώνησαν να μειώσουν τους πρόσθετους δασμούς από το 145% σε αντάλλαγμα για τη χαλάρωση των δασμολογικών και μη δασμολογικών μέτρων της Κίνας.
Η Ουάσινγκτον αυξάνει την πίεση στο Πεκίνο να επιταχύνει τις αποστολές σπάνιων γαιών, ανταποδίδοντας με δικά της μέτρα στην αλυσίδα εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής των κινεζικών ομίλων από εργαλεία σχεδιασμού τσιπ και της διακοπής των εξαγωγών αιθανίου.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς δήλωσε την Τετάρτη ότι άσκησε πίεση στον Κινέζο υπουργό Εμπορίου Γουάνγκ Γουεντάο σχετικά με την έλλειψη ζωτικών εξαρτημάτων, η οποία επιβραδύνει τις παραδόσεις για τους κατασκευαστές πολλών κλάδων, από αυτοκίνητα μέχρι πλυντήρια ρούχων.
Οι «λευκές λίστες»
Όπvς γράφουn οι FT, οι λεγόμενες «λευκές λίστες» γνωστών εταιρειών ήταν συνήθης πρακτική για τους ελέγχους εξαγωγών και τελωνείων. «Είναι πολύ συνηθισμένο στον εκτελωνισμό σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Κίνα, ότι αν θεωρηθείς αξιόπιστη εταιρεία με καλό ιστορικό, τότε ο δείκτης επιθεωρήσεών σου θα μειωθεί».
Η κινεζική γραφειοκρατία ήταν τόσο κατακλυσμένη από αιτήσεις από όλο τον κόσμο για άδειες εξαγωγής σπάνιων γαιών που ήταν δύσκολο γι’ αυτούς να ξεχωρίσουν τις αιτήσεις για ταχείες εγκρίσεις, δήλωσε ένα τρίτο άτομο που ενημερώθηκε για τη συνάντηση.
«Γι’ αυτό… [οι επιχειρήσεις] ήθελαν να δημιουργήσουν αυτήν την ειδική γραμμή για αυτούς», είπε το άτομο, αναφερόμενο στην πρόταση για τη λευκή λίστα.
Οι άνθρωποι που ενημερώθηκαν για τη συνάντηση δήλωσαν ότι έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος από τότε. Ένας εξαγωγέας που συνήθως αποστέλλει 2.000 κιλά ετησίως είχε μέχρι στιγμής λάβει άδεια μόνο για 75 κιλά, σημείωσε ένα άτομο.
Κινέζοι αξιωματούχοι στη συνάντηση αναφέρθηκαν σε διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, κάτι που, όπως κατάλαβαν οι παρευρισκόμενοι, σήμαινε ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις ελλείψεις σπάνιων γαιών ως μοχλό πίεσης σε αυτές τις συνομιλίες. Το Πεκίνο επιδιώκει να αποτρέψει τις ΗΠΑ από το να συνάψουν διμερείς εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες που δεν ευνοούν τα κινεζικά συμφέροντα.
Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε την Πέμπτη ότι εξέτασε νόμιμα τις αιτήσεις για άδειες εξαγωγής ειδών διπλής χρήσης, όπως οι σπάνιες γαίες, όπως είναι η συνήθης διεθνής πρακτική.
«Για αιτήσεις που πληρούν τις απαιτήσεις, η Κίνα θα χορηγεί έγκριση για την προώθηση και τη διευκόλυνση του συμμορφούμενου εμπορίου», δήλωσε ο εκπρόσωπος He Yongqian.
