Γιάννης Ξυλάς (INTERCARGO): Η ναυτιλία δεν χρειάζεται βιαστικές αποφάσεις για την πράσινη μετάβαση

Οι σύγχρονες τεχνολογίες για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, οι πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν την εμπορία εκπομπών άνθρακα από τη ναυτιλία, οι προκλήσεις που προκύπτουν από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, ήταν ορισμένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στο 2ο Chios International Shipping Summit, που πραγματοποιήθηκε στη Χίο και τις Οινούσες στις 20 και 21 Ιουνίου 2025. Το Summit που διοργανώθηκε για δευτερη χρονιά από το Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών (ΤΝΕΥ) του Πανεπιστημίου Αιγαίου, εξετάσθηκαν ακόμη τα σύγχρονα δεδομένα για την εκπαίδευση και το well-being των ναυτικών, οι προοπτικές για την ευρωπαϊκή ναυτιλία μικρών αποστάσεων, οι νέες τάσεις και επιταγές για τη βιωσιμότητα στην ακτοπλοΐα και τη νησιωτικότητα.

Η ανταγωνιστικότητα και η ενεργειακή ασφάλεια

Στην εναρκτήρια ομιλία του στο 2ο Chios International Shipping Summit, ο κ. Ιωάννης Α. Ξυλάς, Πρόεδρος της INTERCARGO και Ταμίας της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών, με οικογενειακές ρίζες από τη Χίο, σε μια εμπεριστατωμένη επισκόπηση των σύγχρονων ζητημάτων και ευκαιριών του κλάδου, ανέδειξε τις κυριότερες εξελίξεις που επιδρούν στον κλάδο της διά θαλάσσης μεταφοράς ξηρών φορτίων ‒ έναν θεμελιώδη πυλώνα του παγκόσμιου εμπορίου. Ειδική αναφορά έκανε στη σημασία της ναυτιλίας για την ανταγωνιστικότητα και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, ενώ τόνισε την ανάγκη για συντεταγμένες πρωτοβουλίες από την ΕΕ, βάσει των κατευθύνσεων που έθεσε πρόσφατα η πολυσυζητημένη έκθεση Draghi.

Ο Πρόεδρος της INTERCARGO ανέλυσε με ρεαλισμό τις προκλήσεις της ενεργειακής μετάβασης στη ναυτιλία, προτάσσοντας τις ελλείψεις στις τεχνολογίες και στις υποδομές για εναλλακτικά καύσιμα, καθώς και τους πιθανούς κινδύνους για το περιβάλλον και την ασφάλεια, αν και εφόσον ληφθούν βιαστικές αποφάσεις από τον διεθνή νομοθέτη. Επιπλέον, ο Πρόεδρος της INTERCARGO έκανε έκκληση για συντονισμένη δράση όλων των φορέων και υιοθέτηση από τα αρμόδια όργανα, καθολικά αποδεκτών μεθόδων αξιολόγησης των εναλλακτικών που προτάσσονται για την αποανθρακοποίηση του κλάδου.

Επιπλέον, υπογράμμισε ότι, χωρίς ουσιαστικές τεχνολογικές τομές και εκπαίδευση της ναυτεργασίας, οι στόχοι για net-zero εκπομπές κινδυνεύουν να παραμείνουν ευχολόγιο. Κλείνοντας, ο κ. Ξυλάς τόνισε τη σημασία της επένδυσης στο ανθρώπινο κεφάλαιο, καθώς και τη στενή συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα, έτσι ώστε η ναυτιλία να συνεχίσει να ηγείται με ασφάλεια και να παραμένει βιώσιμη και ανταγωνιστική.

Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης ο Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Γιώργος Αλεξανδράτος, καθώς και ‒μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος‒ ο Δρ Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης, Πρέσβης Καλής Θελήσεως του ΙΜΟ στην Ελλάδα και Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου.

Από τον εναρκτήριο χαιρετισμό του Καθηγητή Σεραφείμ Κάπρου, Προέδρου του Τμήματος

Τις δραστηριότητες και τις πρωτοβουλίες του Τμήματος Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, καθώς και το όραμα και την αποστολή του Summit, παρουσίασε ο Καθηγητής Σεραφείμ Κάπρος, Πρόεδρος του Τμήματος.

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις και η ναυτιλία

Στη θεματική συνεδρία του Summit, με τίτλο «Geo-economics and the Impact on Shipping», αναδείχθηκε η βαθιά επιρροή που δέχεται η ναυτιλία από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις παγκόσμιες οικονομικές ανακατατάξεις. Με συντονίστρια την Καθηγήτρια Ελένη Θανοπούλου, η συζήτηση εστίασε στην ανάγκη για σταθερότητα, διορατικότητα, αλλά και νηφαλιότητα σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον.

Από αριστερά ο κ. Johannes Kock (Container Gr Inc.), Α.Ε. κ. Matthew Lodge (Πρέσβης του Η.Β. στην Ελλάδα), Δρ Δημήτριος Φαφαλιός (Επ. Πρόεδρος της INTERCARGO), Καθ. Ελένη Θανοπούλου (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Στο πάνελ συμμετείχαν o Πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα, κ. Matthew Lodge, o Δρ Δημήτριος Φαφαλιός, Επίτιμος Πρόεδρος της INTERCARGO και Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, καθώς και ο κ. Johannes Kock, Director της Container Gr Inc.

Οι ομιλητές εστίασαν στις εξελίξεις στον Αραβικό Κόλπο, τονίζοντας την ανάγκη εξεύρεσης διπλωματικών λύσεων. Παράλληλα αναφέρθηκαν στην εύφλεκτη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και στην αποφυγή ορισμένων κομβικών γεωγραφικών περιοχών και θαλάσσιων αρτηριών λόγω της επικινδυνότητας από τις συγκρούσεις στην περιοχή.

Επιπλέον, οι εισηγητές τόνισαν πως η ναυτιλία, και ιδιαίτερα η ποντοπόρος ναυτιλία, αποτελεί πρότυπο ορθής και συστηματικής διαχείρισης αλλαγής, καθώς αντιδρά ταχύτερα και πιο ευέλικτα από πολλούς άλλους κλάδους. Ταυτόχρονα, πρόσθεσαν πως η αποδοτικότητα παραμένει σταθερή επιδίωξη για όλους τους τομείς της ναυτιλίας, ενώ οι συνθήκες ασφαλείας ορίζουν το εάν και πότε θα επανέλθουν τα πλοία του παγκόσμιου εμπορικού στόλου σε βασικές εμπορικές διαδρομές και αρτηρίες.

Η ναυτική εκπαίδευση θεμελιώδης πυλώνας

Η θεματική συνεδρία του Summit, με τίτλο «Education and Wellbeing of Seafarers», πραγματοποιήθηκε υπό τον συντονισμό του καπτ. Γεωργίου Γεωργούλη από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και εστίασε σε δύο θεμελιώδεις πυλώνες της σύγχρονης ναυτιλίας: την εκπαίδευση των ναυτικών και την ευημερία του ανθρώπινου δυναμικού εν πλω. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι Επ. Καθηγήτριες Βικτωρία Αθανασοπούλου και Ελένη Ιακωβάκη από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ο κ. Μιχάλης Δημητριάδης-Ευγενίδης, CEO της Aegean Sea Lines και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), ο κ. Δημήτρης Πατρίκιος, Διευθύνων Σύμβουλος της V. Ships Greece Ltd., και η κα Άννα Γιατρά, Γενική Γραμματέας της WISTA Hellas.

Από αριστερά ο Καπτ. Γεώργιος Γεωργούλης (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), Επ. Καθ. Βικτωρία Αθανασοπούλου (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), κ. Μιχάλης Δημητριάδης-Ευγενίδης (ΣΕΕΝ & Aegean Sea Lines), κ. Δημήτρης Πατρίκιος (V. Ships Greece Ltd.), κα Άννα Γιατρά (WISTA Hellas) και Επ. Καθ. Ελένη Ιακωβάκη (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Οι ομιλητές υπογράμμισαν ότι η αποτελεσματικότητα της ναυτικής εκπαίδευσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την “κουλτούρα” που καλλιεργεί η ναυτιλιακή εταιρεία. Επίσης επεσήμαναν πως η διαχείριση της πίεσης και του άγχους στα λιμάνια απαιτεί ηγετικές δεξιότητες και ανθρωποκεντρική προσέγγιση από τον πλοίαρχο. Οι ομιλητές και οι ομιλήτριες αναφέρθηκαν επίσης στις πρόσφατες τροποποιήσεις της Maritime Labour Convention (MLC), που επιχειρούν να καλύψουν ζητήματα όπως η εγκατάλειψη ναυτικών, η βίαιη συμπεριφορά και η κακοποίηση. Τέλος, ιδιαίτερη μνεία έγινε στην ενδυνάμωση της γυναικείας παρουσίας στη ναυτιλία, με την τεχνολογία να λειτουργεί ως καταλύτης για την επίτευξη ισότητας, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο.

Ξεχωριστή στιγμή στο συνέδριο ήταν η τετ-α-τετ συζήτηση με τίτλο «The Power of Shipping», ανάμεσα σε δύο κορυφαίες προσωπικότητες της παγκόσμιας ναυτιλίας: τον κ. Συμεών Παληό, ιδρυτή και Πρόεδρο του ΔΣ της Diana Shipping Inc., και τον κ. Lucien Arkas, Πρόεδρο της Arkas Holding. Η συζήτηση διεξήχθη στην ελληνική γλώσσα, δεδομένου ότι και ο κ. Lucien Arkas παρουσίασε τις σκέψεις του σε άπταιστα ελληνικά.

Το 2ο Chios International Shipping Summit, το οποίο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, έφερε και πάλι τη Χίο και τις Οινούσσες στο επίκεντρο του παγκόσμιου ναυτιλιακού γίγνεσθαι.