Ο νέος στόχος αμυντικών δαπανών του NATO δημιουργεί πονοκεφάλους στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις με τους Ιταλούς πολιτικούς να αποδεικνύονται αρκετά δημιουργικοί αφού προτείνουν να οριστεί ως στρατιωτική δαπάνη μια γέφυρα ύψους 13,5 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τη Σικελία, ένα πρότζεκτ το οποίο συζητείται εδώ και καιρό.
Η Ρώμη είναι μία από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τις χαμηλότερες αμυντικές δαπάνες, κατευθύνοντας μόνο το 1,49% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για τις ένοπλες δυνάμεις της πέρυσι. Αυτό καθιστά τον νέο στόχο του 5% έως το 2035 να φαίνεται ανέφικτος. Και εκεί ακριβώς θα μπορούσε να βοηθήσει η γέφυρα, σημειώνει το Politico.
Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι επιθυμεί να προχωρήσει με το φαραωνικό σχέδιο στον Πορθμό της Μεσσήνης με αυτό που θα είναι η μακρύτερη κρεμαστή γέφυρα στον κόσμο — ένα έργο που ήταν το όνειρο των Ρωμαίων, του δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι και του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Τόσο ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι όσο και ο υπουργός Υποδομών Ματέο Σαλβίνι, αναπληρωτές πρωθυπουργοί της Μελόνι, υπερθεματίζουν την ιδέα ότι η γέφυρα έχει στρατηγική αξία για το ΝΑΤΟ και όχι καθαρά οικονομικό ρόλο — ένα σημείο που τονίστηκε επίσης σε κυβερνητική έκθεση τον Απρίλιο, αναφέρει το Politico.
Επισήμως, το Στενό της Μεσσήνης βρίσκεται εκτός του μοναδικού διαδρόμου στρατιωτικής κινητικότητας του ΝΑΤΟ που έχει ορίσει η Ιταλία
Ένας κυβερνητικός αξιωματούχος τόνισε ότι δεν έχει ληφθεί επίσημη απόφαση σχετικά με την ταξινόμηση της γέφυρας ως έργου ασφαλείας, αλλά είπε ότι πιθανότατα θα διεξαχθούν σύντομα περαιτέρω συνομιλίες για να «δούμε πόσο εφικτό είναι αυτό». Η ιδέα θα μπορούσε να είναι πολιτικά χρήσιμη για τη Μελόνι, καθώς αγωνίζεται να πείσει ένα κοινό που είναι επιφυλακτικό για τον πόλεμο για την ανάγκη σημαντικών αμυντικών δαπανών σε μια εποχή που η Ιταλία ήδη οδεύει προς τη λιτότητα.
Υπάρχουν ορισμένοι σαφείς λόγοι πάνω στους οποίους η Ιταλία θα μπορούσε να στηρίξει την προσπάθεια για την επίτευξη αυτού του στόχου. Από τον στόχο του 5% του ΑΕΠ που έχει θέσει το ΝΑΤΟ, μόνο το 3,5% πρέπει να αφορά βασικές αμυντικές δαπάνες, ενώ το 1,5% μπορεί να κατευθυνθεί σε ευρύτερη στρατηγική ανθεκτικότητα, όπως οι υποδομές.
Ένας αξιωματούχος του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών υπονόησε επίσης ότι ο χαρακτηρισμός της γέφυρας ως στρατιωτικού έργου θα βοηθούσε την κυβέρνηση να ξεπεράσει ορισμένα από τα οικονομικά και τεχνικά εμπόδια που έχουν εμποδίσει την κατασκευή της στο παρελθόν.
Επί δεκαετίες, οι προσπάθειες κατασκευής της γέφυρας —με εκτιμώμενο κεντρικό άνοιγμα 3,3 χιλιομέτρων— έχουν επανειλημμένα αντιμετωπίσει προβλήματα κόστους, δυσκολίες λειτουργίας σε σεισμική ζώνη και την πρόκληση του εκτοπισμού ανθρώπων.
Ο νέος χαρακτηρισμός θα «παρακάμψει τα γραφειοκρατικά εμπόδια, τις δικαστικές διαμάχες με τις τοπικές αρχές που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την κυβέρνηση στο δικαστήριο ισχυριζόμενη ότι η γέφυρα θα βλάψει δυσανάλογα τη γη τους», δήλωσε ο αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών. Θα «διευκόλυνε επίσης την άντληση χρημάτων, ειδικά τον επόμενο χρόνο, για τη γέφυρα».
Επιτακτικό ή αστείο;
Τον Απρίλιο, η ιταλική κυβέρνηση υιοθέτησε ένα έγγραφο που δήλωνε ότι η γέφυρα έπρεπε να κατασκευαστεί για «επιτακτικούς λόγους υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος».
Εκτός από την πολιτική της χρήση, «η γέφυρα πάνω από το Στενό της Μεσσήνης έχει επίσης στρατηγική σημασία για την εθνική και διεθνή ασφάλεια, σε τέτοιο βαθμό που θα διαδραματίσει βασικό ρόλο στην άμυνα και την ασφάλεια, διευκολύνοντας την κίνηση των ιταλικών ενόπλων δυνάμεων και των συμμάχων του ΝΑΤΟ», προστίθεται στο έγγραφο.
Η Ιταλία ζήτησε επίσης να συμπεριληφθεί το έργο στο σχέδιο χρηματοδότησης της ΕΕ για την κινητικότητα του στρατιωτικού προσωπικού, του υλικού και των περιουσιακών στοιχείων, καθώς «θα ταίριαζε απόλυτα σε αυτή τη στρατηγική, παρέχοντας βασικές υποδομές για τη μεταφορά των δυνάμεων του ΝΑΤΟ από τη Βόρεια Ευρώπη στη Μεσόγειο», ανέφερε η κυβερνητική έκθεση.
Η γέφυρα «αντιπροσωπεύει ένα πλεονέκτημα για την στρατιωτική κινητικότητα, επιτρέποντας την ταχεία μεταφορά βαρέων οχημάτων, στρατευμάτων και πόρων τόσο οδικώς όσο και σιδηροδρομικώς», πρόσθεσε η κυβέρνηση.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαφωνούν τόσο με την ανάγκη κατασκευής της γέφυρας όσο και με την ταξινόμησή της ως στρατιωτική δαπάνη
Το αν το ΝΑΤΟ — και το πιο σημαντικό, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος λατρεύει τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα — θα πιστέψει σε αυτή τη λογική είναι ένα άλλο θέμα, σημειώνει το Politico.
Επισήμως, το Στενό της Μεσσήνης βρίσκεται εκτός του μοναδικού διαδρόμου στρατιωτικής κινητικότητας του ΝΑΤΟ που έχει ορίσει η Ιταλία — ο οποίος ξεκινά από λιμάνια στην περιοχή της Απουλίας, στην άκρη της ιταλικής «μπότας», διασχίζει την Αδριατική προς την Αλβανία και συνεχίζει προς τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία. Δεν είναι επίσης σαφές εάν το στενό περιλαμβάνεται στο δίκτυο στρατιωτικής κινητικότητας της ΕΕ, του οποίου οι διάδρομοι, σύμφωνα με το Politico, αναμένεται να ευθυγραμμιστούν με τις διαδρομές του ΝΑΤΟ.
Οι Αμερικανοί δεν δείχνουν προς το παρόν την υποστήριξή τους. Όταν ρωτήθηκαν για τη γέφυρα στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη στα τέλη Ιουνίου, οι Αμερικανοί βοηθοί χασκογέλασαν, αλλά δεν έδωσαν άμεση απάντηση.
Γέφυρα Μπερλουσκόνι
Ο υπουργός Εξωτερικών Ταγιάνι είναι ένθερμος υποστηρικτής της γέφυρας. «Θα κάνουμε τους Ιταλούς να καταλάβουν ότι η ασφάλεια είναι μια ευρύτερη έννοια από τα άρματα μάχης», δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην οικονομική εφημερίδα Milano Finanza.
«Για να το πετύχουμε αυτό, θα επικεντρωθούμε σε υποδομές που έχουν και πολιτικές χρήσεις, όπως η γέφυρα πάνω από το Στενό [της Μεσσήνης], η οποία εμπίπτει στην έννοια της άμυνας, δεδομένου ότι η Σικελία είναι μια πλατφόρμα του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.
Ο υπουργός Υποδομών Σαλβίνι, ο άλλος αναπληρωτής της Μελόνι, βλέπει τη γέφυρα ως κάτι που θα μπορούσε να μετατρέψει το ακροδεξιό κόμμα του, τη Λέγκα – αρχικά την αποσχιστική Λέγκα του Βορρά – σε ένα επιτυχημένο εθνικό πολιτικό κίνημα που δεσμεύεται επίσης σε ένα μεγάλο έργο στον ιταλικό νότο.
Ένα άλλο επιχείρημα κατά του έργου είναι ότι θα συνέδεε δύο από τις φτωχότερες περιοχές της Ιταλίας, καμία από τις οποίες δεν διαθέτει αποτελεσματικό σύστημα μεταφορών
«Φυσικά», απάντησε πρόσφατα όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο αν η γέφυρα θα μπορούσε να βοηθήσει την Ιταλία να επιτύχει τον νέο της στόχο για το ΝΑΤΟ. «Οι υποδομές είναι επίσης στρατηγικές από άποψη ασφάλειας από πολλές απόψεις, οπότε αν επενδύσουμε περισσότερο στην ασφάλεια, ορισμένες στρατηγικές υποδομές θα γίνουν επίσης μέρος αυτού του σχεδίου ασφαλείας».
Ο Σαλβίνι πιέζει για την επιτάχυνση της διαδικασίας, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών και βουλευτή που γνωρίζει τις εσωτερικές δυναμικές της κυβέρνησης.
«Ο Ματέο πιέζει πολύ για να εξασφαλίσει κάποια μορφή «έγκρισης» του έργου σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο, προκειμένου να δείξει στην κοινή γνώμη ότι κάτι κινείται», δήλωσε ο αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαφωνούν τόσο με την ανάγκη κατασκευής της γέφυρας όσο και με την ταξινόμησή της ως στρατιωτική δαπάνη.
«Αυτό αποτελεί εμπαιγμό των πολιτών και των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στο ΝΑΤΟ. Αμφιβάλλω ότι αυτή η μπλόφα της κυβέρνησης θα γίνει αποδεκτή», δήλωσε ο Τζουζέπε Αντότσι, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το αριστερό-λαϊκιστικό Κίνημα 5 Αστέρων.
«Η κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει και να αποφύγει να αυτογελοιοποιηθεί διεθνώς, κάτι που θα γέμιζε με χλευασμό την Ιταλία», πρόσθεσε.
Ένα άλλο επιχείρημα κατά του έργου είναι ότι θα συνέδεε δύο από τις φτωχότερες περιοχές της Ιταλίας, καμία από τις οποίες δεν διαθέτει αποτελεσματικό σύστημα μεταφορών. Πολλοί πιστεύουν ότι η επένδυση σε τοπικούς δρόμους και σιδηροδρόμους είναι πιο επείγουσα.
«Ο πληθυσμός της Σικελίας και της Καλαβρίας υποφέρει από ανεπαρκείς υποδομές ύδρευσης, γρήγορες μεταφορές, λακκούβες στους δρόμους και τριτοκοσμικά νοσοκομεία. Η γέφυρα πάνω από το στενό, επομένως, δεν μπορεί να αποτελεί προτεραιότητα», δήλωσε ο Αντότσι.
Ωστόσο, ο κυβερνητικός συνασπισμός είναι αποφασισμένος να προχωρήσει. Την Τρίτη, ο Σαλβίνι δήλωσε ότι η τελική έγκριση του έργου αναμένεται τον Ιούλιο .
Σε ένα κάπως δυσοίωνο σημάδι, ο Ταγιάνι πρότεινε να ονομαστεί η γέφυρα από τον Μπερλουσκόνι, έναν πρωθυπουργό φημισμένο για τα… bunga bunga πάρτι του και τις ατελείωτες δικαστικές μάχες του, καταλήγει το Politico.
