Το ανάμικτο προς αρνητικό κλίμα που υπάρχει στα ελληνικά νησιά σχετικά με το τέλος κρουαζιέρας που ξεκίνησε να ισχύει από την Τρίτη 1η Ιουλίου, μεταφέρουν τα ξένα μέσα ενημέρωσης.
Στο επίκεντρο τίθενται τα νησιά Μύκονος και Σαντορίνη, όπου ο αριθμός των επισκεπτών αναμένεται να ξεπεράσει το 1,5 εκατομμύριο.
Με τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων να αναμένεται επίσης να σπάσουν προηγούμενα ρεκόρ, αυτή «η πρωτοποριακή εισφορά που ορίζεται σε 20 ευρώ ανά επιβάτη κατά την περίοδο αιχμής» έχει σχεδιαστεί για να περιορίσει τον υπερτουρισμό, να προστατεύσει τις καταπονημένες υποδομές και να υποστηρίξει τη μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική βιωσιμότητα, σύμφωνα και με όσα τονίζει σε δημοσίευμά του αυστραλιανού TravelWeekly.
Μύκονος και Σαντορίνη
Αυτά τα δύο δημοφιλή νησιά πληρώνουν τους υψηλότερους φόρους. Σύμφωνα με όσα αναφέρει σε δημοσίευμά του το αυστραλιανό μέσο, διαμορφώνονται ως εξής:
Περίοδος αιχμής (1 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου): 20 ευρώ (περίπου 36 δολάρια) ανά επιβάτη
Μεσαία περίοδος: (Απρίλιος, Μάιος, Οκτώβριος): 12 € (περίπου 21,50 $) ανά επιβάτη
Χαμηλή περίοδος (1 Οκτωβρίου – 31 Μαΐου): 4€ (περίπου 7$) ανά επιβάτη
Άλλα ελληνικά λιμάνια:
Περίοδος αιχμής (1 Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου): 5 ευρώ (περίπου 9 δολάρια) ανά επιβάτη
Μεσαία περίοδος (Απρίλιος, Μάιος, Οκτώβριος): 3€ (περίπου 6$) ανά επιβάτη
Χαμηλή περίοδος (1 Οκτωβρίου – 31 Μαΐου): 1 ευρώ (περίπου 2 δολάρια) ανά επιβάτη
Σύμφωνα και με το France24, η Σαντορίνη υποδέχτηκε περισσότερους από 1,3 εκατομμύρια επιβάτες πέρυσι, σημειώνοντας αύξηση 4%. Το νησί πέρυσι περιόρισε τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων σε 8.000 επιβάτες την ημέρα, ωστόσο την πρώτη ημέρα του φόρου, τέσσερα πλοία με περίπου 8.400 επιβάτες είχαν προγραμματιστεί να δέσουν στη Σαντορίνη, σύμφωνα με στοιχεία της λιμενικής αρχής.
Ο στόχος
Με την εφαρμογή αυτού του νέου φόρου, η Ελλάδα στοχεύει να μετριάσει την πίεση που ασκείται σε αυτά τα εμβληματικά νησιά, να προωθήσει πιο βιώσιμες τουριστικές πρακτικές και να διασφαλίσει ότι η μοναδική γοητεία τους θα διατηρηθεί για τις μελλοντικές γενιές επισκεπτών και κατοίκων.
Τα έσοδα που θα προκύψουν από αυτόν τον φόρο θα υποστηρίξουν ζωτικές τοπικές υποδομές, θα μετριάσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του τουρισμού και θα συμβάλουν στις προσπάθειες που αποσκοπούν στη διατήρηση της μοναδικής ομορφιάς και κληρονομιάς των νησιών.
View this post on Instagram
Οι αντιδράσεις
Δημοτικοί εκπρόσωποι εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για την επιβολή του μέτρου, το οποίο χαρακτηρίζουν ως «φοροεισπρακτικό» καθώς δεν αναμένονται τα χρήματα αυτά να κατευθυνθούν απευθείας στα ταμεία των νησιωτικών δήμων για βελτιωτικά έργα υποδομών, αλλά μέσω επιδοτήσεων. Άλλοι μάλιστα έκαναν λόγο για «φόρο που δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των νησιών με υψηλή φορολογία και των υπολοίπων με χαμηλότερη».
Όπως μάλιστα επισήμανε ο Μανόλης Ορφανός, μέλος του δημοτικού συμβουλίου Θήρας στο MEGA, «ήδη από χθες (σ.σ. 1η Ιουλίου) έχει ξεκινήσει η καταβολή του τέλους κρουαζιέρας στους tour operators και τους πράκτορες».
Σύμφωνα και με το Travel and Tour World, «η Μύκονος που κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των πιο περιζήτητων προορισμών κρουαζιέρας στην Ευρώπη, βρίσκεται σε καλό δρόμο για να φιλοξενήσει 900 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων και 1,5 εκατομμύριο επισκέπτες το 2025. Υπάρχουν ωστόσο ανησυχίες για το εάν η επιβολή του συγκεκριμένου τέλους θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ελκυστικότητα του νησιού για τις εταιρείες κρουαζιέρας που ήδη σταθμίζουν το λειτουργικό κόστος με τα περιορισμένα περιθώρια κέρδους. Η Μύκονος σημείωσε 768 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων το 2024, φέρνοντας περίπου 1-2 εκατομμύρια τουρίστες . Με αυτούς τους αριθμούς να αυξάνονται ετησίως, τα διακυβεύματα είναι υψηλά για την τοπική οικονομία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα εποχιακά έσοδα από τον τουρισμό».
«Ενώ οι ανησυχίες επιμένουν σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις, ειδικά σε προορισμούς υψηλής ζήτησης όπως η Μύκονος, ο μακροπρόθεσμος στόχος παραμένει σαφής: να διασφαλιστεί ότι τα πολύτιμα νησιά της Ελλάδας θα παραμείνουν ζωντανά, κατοικήσιμα και ελκυστικά — όχι μόνο για τους τουρίστες, αλλά και για τις κοινότητες που τα αποκαλούν σπίτι τους».
Η αλλαγή που «είδαν» τα μέσα
Η εισαγωγή αυτού του φόρου επιβατών κρουαζιέρας σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της Ελλάδας για τη διαχείριση του τουρισμού κρουαζιέρας. Για τους επιβάτες, το τέλος θα ενσωματωθεί πιθανότατα στο συνολικό ναύλο της κρουαζιέρας, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να μην εμφανίζεται ως ξεχωριστή χρέωση στον τελικό λογαριασμό τους. Οι εταιρείες κρουαζιέρας θα είναι υπεύθυνες για την είσπραξη και την απόδοση αυτών των κεφαλαίων στην ελληνική κυβέρνηση.
Όπως διευκρινίζει και ο Independent, το τέλος των 20 ευρώ κατά τους μήνες αιχμής είναι ειδικά σχεδιασμένο για να αντιμετωπίσει τα πιο σοβαρά προβλήματα συμφόρησης, όταν τα νησιά είναι συνήθως υπερφορτωμένα. Το κόστος θα απορροφηθεί πιθανότατα στην τιμή της κρουαζιέρας που μετακυλίεται στους επιβάτες. Οι χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές κατά τη διάρκεια των περιόδων εκτός αιχμής έχουν ως στόχο να δώσουν κίνητρα για τον τουρισμό κατά τις πιο ήσυχες περιόδους, συμβάλλοντας στην πιο ομοιόμορφη κατανομή του αριθμού των επισκεπτών κατά τη διάρκεια του έτους και στη μείωση της εποχικής επιβάρυνσης.
Υπερτουρισμός στη Νότια Ευρώπη
Όλοι εξάλλου συνέδεσαν την επιβολή του τέλους κρουαζιέρας με το ότι η Νότια Ευρώπη έχει βιώσει ένα κύμα διαμαρτυριών κατά του τουρισμού τους τελευταίους μήνες, με τις χώρες να διαμαρτύρονται για τις επιζήμιες συνέπειες του υπερτουρισμού.
Ενώ η δημοτικότητα των δύο νησιών ως σταθμοί κρουαζιέρας είναι μακροχρόνια, ο τεράστιος όγκος των επισκεπτών τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε διάφορα κρίσιμα ζητήματα, όπως ο υπερπληθυσμός, η περιβαλλοντική επιβάρυνση και η έλλειψη νερού.