Η απουσία του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών Σκοτ Μπεσεντ απο τη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών και των διοικητών τραπεζών των 20 πιο ανεπτυγμένων οικονομιών του κόσμου δεν προβλημάτισε ιδιαίτερα τους οικοδεσπότες και ειδικά τον Ενοκ Γκοντονγκουάνα, υπουργό Οικονομικών της Νότιας Αφρικής, της χώρας που ασκεί την προεδρία των G20 για το 2025.
Βέβαια, ο Σκοτ Μπέσεντ που δεν είχε παραστεί στην προηγούμενη υπουργική σύνοδο στο Κέηπ Τάουν έστειλε στη θέση του αυτή τη φορά στο Ντέρμπαν, τον υφυπουργό Οικονομικών, Μάικλ Κάπλαν.
Ο νοτιοαφρικανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε στους Financial Times ότι δεν θεωρεί την απουσία του Μπέσεντ ως ένδειξη μειωμένης διάθεσης για συμμετοχή στην G20. Σε ιδιωτικές συζητήσεις με τον Αμερικανό υπουργό, ο Γκοντονγκουάνα λέει πως είχε την αίσθηση ότι ο Μπέσεντ έδειχνε «αποδεδειγμένη δέσμευση» στην ομάδα των G20.
Ο Αμερικανός υφυπουργός Οικονομικών Μάικλ Κάπλαν που συμμετέχει στην υπουργική σύνοδο των G 20 στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής
«Αν και, φυσικά, μπορεί να υπάρχει διαφορά μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και του υπουργείου Εξωτερικών», πρόσθεσε ο Γκοντονγκουάνα θέλοντας -προφανώς- να υπενθυμίσει όχι μόνον την απουσία αλλα την άρνηση του Μάρκο Ρούμπιο να συμμετάσχει στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ομάδας G20, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο αρχηγός της αμερικανικής διπλωματίας είχε δηλώσει πως δεν θα παρευρεθεί στις συνομιλίες στη Νότια Αφρική εν μέσω διαφωνιών την προώθηση ενός αμφιλεγόμενου νόμου που προωθούσε η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής και επιτρέπει την απαλοτρίωση γης χωρίς αποζημίωση, όπως κατήγγειλε η Ουάσιγκτον. Μάλιστα, ήταν ιδιαίτερα επικριτικός για την κυβέρνηση Ραμαφόζα ακολουθώντας ανάλογες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε απειλήσει (και τελικά το έκανε) τότε ότι θα περικόψει κάθε μελλοντική χρηματοδότηση προς τη Νότια Αφρική επειδή η κυβέρνηση του Γιοχάνεσμπουργκ δήμευε γη και «φερόταν πολύ άσχημα σε ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων».
Στο ναδίρ οι σχέσεις ΗΠΑ- Νότιας Αφρικής
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της πιο βιομηχανικής χώρας της Αφρικής και των ΗΠΑ έχουν επίσης φθάσει στο χαμηλότερο σημείο τους εδώ και χρόνια υπό την κυβέρνηση Τραμπ, αν και κάποια στιγμή ο πρόεδρος της Νοτιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόσα είχε κάνει μια (ανεπιτυχή) προσπαθήσει να εκτονώσει τη διαμάχη με την νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, ζητώντας απο τον Ιλον Μασκ , το γνωστό δισεκατομυριούχο και στενό συνεργάτη (τότε) του Αμερικανου προέδου- ο οποίος γεννήθηκε στη Νοτια Αφρική – να μεσολαβήσει.
Οι οριακές σχέσεις των δυο κρατών ήταν έκδηλες και κατά την επίσκεψη του προέδρου της Νοτιας Αφρικής στο Λευκό Οίκο τον περασμένο Μάιο. Ηταν μια τεταμένη συνάντηση που σε αρκετούς θύμισε την υποδοχή του Ουκρανου προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι καθώς ο Ντοναλντ Τραμπ είχε υποδεχθει τον Σιριλ Ραμαφόζα με (αμφιλεγόμενους) ισχυρισμούς περί «γενοκτονίας των λευκών» και κατασχέσεων γης, γεγονός που έκανε την προσπάθεια του ομολόγου του να μοιάζει , εξ’ αρχης , καταδικασμένη.
Απο την «επεισοδιακή» συνάντηση Τραμπ – Ραμαφόσα στο Λευκό Οίκο
Οι δασμοί και το χρέος των φτωχών κρατών
Πάντως, η προεδρία της Νότιας Αφρικής αγωνίζεται να κρατήσει ενωμένη την G20 υπό την πίεση του δασμολογικού πολέμου του Τραμπ και της ευρύτερης αμφιθυμίας προς την πολυμέρεια, καθώς και των δικών της συχνών διπλωματικών συγκρούσεων με τις ΗΠΑ.
Παρόλο που τα εμπορικά θέματα δεν κυριαρχούν κανονικά στις οικονομικές συναντήσεις της G20, η διάχυση του δασμολογικού πολέμου είχε ωθήσει τις συζητήσεις αυτές στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης, δήλωσε ο Ενοκ Γκοντονγκουάνα.
Είπε ακόμα ότι «οι ΗΠΑ είναι ένας σημαντικός παίκτης. Δεν μπορείτε να τις αγνοήσετε, ούτε τον αντίκτυπο της αλλαγής της πολιτικής τους στην G20, οπότε ήταν μια αρκετά μεγάλη πρόκληση».
Ο υπουργος Οικονομικών της Νότιας Αφρικής δήλωσε ότι υπήρξε πρόοδος στην ευρύτερη ομάδα G20 σε θέματα όπως η αναδιάρθρωση του χρέους για τις φτωχότερες αφρικανικές χώρες και η χρηματοδότηση των υποδομών.
Ήταν «ακόμα πιθανό» οι συναντήσεις του Ντέρμπαν αυτή την εβδομάδα να καταλήξουν σε ένα ανακοινωθέν – μια συμφωνία για τις πολιτικές όλων των χωρών – και όχι σε μια δήλωση του προέδρου που θα συνοψίζει τα γεγονότα, όπως τον Μάρτιο, είπε.
«Έχουμε αναμφίβολα σημειώσει πρόοδο», πρόσθεσε.
Η σειρά των ΗΠΑ
Ο Μαρκ Σόμπελ, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής διαπραγματευτής της G20 για τα οικονομικά της χώρας, δήλωσε στους Financial Times ότι η μη εμφάνιση του Μπέσεντ ήταν ένα ακόμη παράδειγμα «λυπηρής γενικευμένης περιφρόνησης της G20 φέτος και της Νότιας Αφρικής».
Ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Σιρίλ Ραμαφόσα θα παραδώσει την προεδρία της G20 στον Τραμπ τον Νοέμβριο, αλλά παραμένει ασαφές αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα παραστεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών στο Γιοχάνεσμπουργκ εκείνο τον μήνα. Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε αρνηθεί να δεσμευτεί για αυτο στη συνάντησή τους στο Λευκό Οίκο.
Ο Σόμπελ δήλωσε ότι ενώ ο Τραμπ είναι πιθανό να αξιοποιήσει στο έπακρο τα φώτα της δημοσιότητας μόλις οι ΗΠΑ παραλάβουν την προεδρία της G20, ο πρόεδρος θα μπορούσε επίσης να προσπαθήσει να «εξορθολογήσει ριζικά μια διογκωμένη G20».
