Είναι ακριβό ή φθηνό το ρεύμα;

Τελικά στην Ελλάδα πληρώνουμε ακριβά ή φθηνά το ηλεκτρικό ρεύμα σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης;

Και τελικά ποια είναι η τιμή του ρεύματος και σε όρους αγοραστικής δύναμης;

Και επίσης έχουμε ακριβή ή φθηνή χονδρεμπορική αγορά στην ηλεκτρική ενέργεια;

Αυτά τα ερωτήματα ήρθαν στο προσκήνιο όταν ξέσπασε η ενεργειακή κρίση και παραμένουν στη δημοσιότητα ακόμη και σήμερα καθώς η αλήθεια είναι πώς οι τιμές στο ρεύμα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Πριν όμως παραθέσουμε τα στοιχεία του ρεπορτάζ και της ανάλυσης ώστε να εξάγετε τα δικά σας συμπεράσματα να κάνουμε μία παρένθεση και να θυμίσουμε ότι στην περίοδο της ενεργειακής κρίσης ο κρατικός προϋπολογισμός και οι ηλεκτροπαραγωγοί (μηχανισμός ανάκτησης εσόδων) επιδότησαν με 9 δισεκατομμύρια ευρώ τους λογαριασμούς ρεύματος προκειμένου οι τιμές να παραμείνουν σε ανεκτά επίπεδα.

Οι τιμές Ελλάδας vs Ευρώπης

Ας δούμε όμως πόσο πληρώνουν τα νοικοκυριά το ηλεκτρικό ρεύμα στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες 32 ευρωπαϊκές πόλεις.

Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στον δείκτη HEPI, έναν αξιόπιστο δείκτη που λαμβάνει υπόψη της και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον εκπονούν οι ρυθμιστικές αρχές ενέργειας της Αυστρίας και της Ουγγαρίας σε συνεργασία με την εταιρεία «VaasaETT». Ο δείκτης καταγράφει τις τιμές της κιλοβατώρας ανάμεσα σε νοικοκυριά 33 ευρωπαϊκών πόλεων

Ο τελευταίος HEPI του Ιουνίου δείχνει ότι τα νοικοκυριά στην Αθήνα πληρώνουν την τελική τιμή ρεύματος (μαζί με φόρους και ρυθμιζόμενες χρεώσεις) στα 24,06 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα. Η θέση της Αθήνας ως προς το ύψος της τελικής τιμή ρεύματος ανάμεσα στις 33 πόλεις είναι η 18η θέση.

Η ακριβότερη κιλοβατώρα είναι στο Βερολίνο με 39,99 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα και η φθηνότερη ανάμεσα στις 33 πόλεις είναι στη Βουδαπέστη με 9,17 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.

Κι επειδή στην Ελλάδα μας αρέσει να συγκρίνουμε τις τιμές με εκείνες χωρών που έχουμε παρόμοια οικονομικά μεγέθη και εισοδήματα, ο HEPI δείχνει π.χ. τη Μαδρίτη να είναι ακριβότερα από την Αθήνα στα 24,87 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, στη Λισαβόνα στα 24,96 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα και στη Ρώμη στα 31,68 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.

Αν δούμε και τη μέση τιμή της κιλοβατώρα στην Ε.Ε. των 27 χωρών αυτή είναι στα 24,52 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα. Άρα η Αθήνα είναι ελαφρώς χαμηλότερα από τη μέση ευρωπαϊκή τελική τιμή. Και άρα η Ελλάδα έχει ανταγωνιστική τιμή σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η τιμή του ρεύματος με βάση την αγοραστική δύναμη

Ας δούμε όμως την τιμή του ρεύματος με τη μονάδα μέτρησης της αγοραστικής δύναμης.

Δηλαδή πόσο κοστίζει η τιμή του ρεύματος με βάση την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Δηλαδή πώς διαμορφώνεται ο λογαριασμός ρεύματος λαμβάνοντας υπόψη το μισθό και το κόστος ζωής.

Με βάση πάλι τον HEPI στην Αθήνα σκαρφαλώνει στην 9η θέση των 33 πόλεων, η Πράγα στην πρώτη, το Όσλο στην τελευταία θέση.

Άρα το ρεύμα για τα ελληνικά νοικοκυριά κοστίζει ακριβά λόγω των χαμηλών μισθών και του υψηλού κόστους ζωής.

Ο ανταγωνισμός και οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις στο ρεύμα

Ένα ακόμη στοιχείο που πρέπει να παραθέσουμε είναι αν λειτουργεί ο ανταγωνισμός στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Με βάση τον δείκτη HEPI στην Ελλάδα η τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται σε ποσοστό κατά 70% από τις εταιρείες ρεύματος (πάροχοι και ηλεκτροπαραγωγοί), σε ποσοστό 14% από τις χρεώσεις δικτύου, σε ποσοστό 11% από ενεργειακούς φόρους, ενώ ο ΦΠΑ είναι στο 6%.

Το ποσοστό του 70% της διαμόρφωσης των τιμών στην Ελλάδα από την αγορά είναι από τα υψηλότερα στην Ε.Ε.

Στην Ελλάδα αξίζει να σημειωθεί ότι δραστηριοποιούνται περί τις 10 εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας με τον κύριο παίκτη να έχει ένα μερίδιο της τάξης του 49% στην προμήθεια.

Στην Κύπρο για παράδειγμα όπου το 79% του τελικού λογαριασμού ρεύματος διαμορφώνεται από την αγορά, υπάρχει μόνο ένας παίκτης, ένα κρατικό μονοπώλιο.

Ο HEPI με βάση τις 33 πόλεις που ερευνά σημειώνει ότι σε μέσα επίπεδα ο τελικός λογαριασμός διαμορφώνεται σε ποσοστό 59% από την αγορά, 29% από τις χρεώσεις δικτύων, 8% από τους ενεργειακούς φόρους και 14% από τον ΦΠΑ.

Η χονδρεμπορική αγορά ρεύματος

Πολύς λόγος γίνεται και για την χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, όπως αυτή διαμορφώνεται στο χρηματιστήριο ενέργειας.

Σας παραθέτουμε επίσημα στοιχεία που παρουσίασε στη Βουλή ο Νίκος Τσάφος υφυπουργός Ενέργειας.  Το 2019 η Ελλάδα είχε την υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας. Και ήταν ακριβότερη κατά 34% σε σχέση με τη Βουλγαρία και κατά 69% σε σχέση με τη Γερμανία. Η χώρα μας, επίσης είχε και εισαγωγές στο 18% της κατανάλωσης ρεύματος.
Στο πρώτο εξάμηνο του 2025 η Ελλάδα είχε την 7η υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή, χαμηλότερη τιμή από τη Βουλγαρία και 20% πάνω από τη Γερμανία. Επίσης η Ελλάδα ήταν εξαγωγική στο ρεύμα.

Πέραν των όσων παρουσίασε ο Νίκος Τσάφος, η Ελλάδα σχεδόν κάθε μήνα διαμορφώνει το ενεργειακό της μίγμα κατά περίπου 50% με 55% από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Πρόκειται για τη φθηνότερη τεχνολογία ρεύματος και η ταχύτατη διείσδυση των φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων στην Ελλάδα είχαν ως αποτέλεσμα τη συγκράτηση της χονδρεμπορικής τιμής αλλά και της διαμόρφωσης της ανταγωνιστική χρέωση του ρεύματος σε ανταγωνιστικά σε σχέση με την Ευρώπη επίπεδα.

Το ενεργειακό μίγμα, οι ΑΠΕ και τα δίκτυα

Ωστόσο στο ενεργειακό μίγμα διατηρείται σε μεγάλο επίπεδο το ακριβό φυσικό αέριο.

Πέραν αυτού, δεν υπάρχει ακόμα στην Ελλάδα αναπτυγμένη η τεχνολογία της αποθήκευσης ενέργειας, ώστε οι μπαταρίες να μαζεύουν το φθηνό ρεύμα της ημέρας από τα αιολικά και φωτοβολταϊκά και να τη διαθέτουν το βράδυ στο σύστημα όταν δεν υπάρχει ο ήλιος και υπάρχει μόνο το φυσικό αέριο.

Στην Ελλάδα και τη Νότια Ευρώπη υπάρχει επίσης το μεγάλο πρόβλημα με τη χωρητικότητα των ευρωπαϊκών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Κάτι που φάνηκε έντονα το περσινό καλοκαίρι, όταν οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης είχαν ανάγκη από εισαγωγές ρεύματος και οι χώρες του Νότου που επίσης είχαν ανάγκη σκόνταφταν στην ανισορροπία του δικτύου Βορρά – Νότου με αποτέλεσμα οι τιμές στην περιοχή μας να εκτοξευτούν.

Πολύτιμο αγαθό

Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι πολύτιμο κοινωνικό αγαθό. Και η παραγωγή, μεταφορά και διάθεση του απαιτεί επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ.

Απαιτεί επίσης και σοβαρή εθνική στρατηγική για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας, κάτι που φάνηκε περίτρανα και στην περίοδο της ενεργειακής κρίσης την οποία προκάλεσε η Ρωσία που σχεδόν μονοπωλιακά εφοδίαζε με αέριο τις χώρες της Ευρώπης.

Χρειάζεται επίσης νηφαλιότητα και ψυχραιμία στην όποια εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς το αν π.χ. το μοντέλο της Ιβηρικής είναι το καλύτερο ενεργειακό σύστημα με φθηνό ρεύμα. Ούτε φθηνό ρεύμα έχει κι επίσης ούτε επάρκεια και ασφάλεια όπως φάνηκε από το τελευταίο μπλακάουτ.

Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και μία σοβαρή κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίζει τη διάθεση του σε ανταγωνιστικούς όρους.

Το κόστος ζωής

Μία σοβαρή κυβέρνηση επίσης οφείλει να διαμορφώνει και έναν σύγχρονο τρόπο διαβίωσης των νοικοκυριών της, κάτι που στην Ελλάδα μέχρι τώρα δεν έχει επιτευχθεί. Κι αυτό φαίνεται από τη «στοιχειωμένη» ακρίβεια σε τρόφιμα και υπηρεσίες και τους μόνιμα χαμηλότερους μισθούς έναντι των άλλων ευρωπαϊκών κράτων.

Όταν το κόστος ζωής παραμένει υψηλό και οι μισθοί χαμηλοί και από την άλλη μεριά το παράνομο εμπόριο και η φορομπηχτική πολιτική ζουν και θεριεύουν, το ρεύμα, το ψωμί και το γάλα θα μοιάζουν πάντα ακριβά και απρόσιτα σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού.