Δασμοί: Συμφωνία Τραμπ με φον ντερ Λάιεν

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συνήψε εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά από συναντήσεις με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με το BBC.

Νωρίτερα σήμερα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ σε λίγο σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί εμπορική συμφωνία πριν από την προθεσμία της Παρασκευής, οπότε και θα αρχίσουν να επιβάλλονται δασμοί 30% στις εξαγωγές του μπλοκ προς τις ΗΠΑ.

Το διακύβευμα των συνομιλιών, που είναι προγραμματισμένες στο θέρετρο γκολφ του Τραμπ στο Turnberry της δυτικής Σκωτίας, δύσκολα θα μπορούσε να είναι υψηλότερο για τη φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, έπειτα από μήνες συνομιλιών και διπλωματίας , η οριστικοποίηση μιας συμφωνίας εξαρτάται κυρίως από τον Τραμπ.

Τι ειπώθηκε λίγο πριν τη συνάντηση

Πριν ξεκινήσει η συνάντηση, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την ελπίδα ότι θα μπορούσε να επιλύσει τις διαφορές του με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχετικά με τις εμπορικές τους σχέσεις πριν από την προθεσμία της Παρασκευής για την έναρξη ισχύος των δασμών 30%.

Good to be in Scotland to meet @POTUS for discussions on transatlantic trade today.

The EU-US trade relationship is the world’s biggest.

I look forward to our talks ↓ https://t.co/pMWoCCwycn

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) July 27, 2025

Ο Τραμπ επανέλαβε την Κυριακή την άποψή του ότι οι πιθανότητες είναι «πιθανώς 50-50 να επιτευχθεί συμφωνία», ενώ συναντήθηκε στο θέρετρο γκολφ του στο Τέρνμπερι της δυτικής Σκωτίας και πρόσθεσε ότι «θα ξέρουμε πιθανώς σε περίπου μία ώρα» αν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία.

Οι ηγέτες μίλησαν στους δημοσιογράφους πριν από μια συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών. Η φον ντερ Λάιεν συμφώνησε με τις πιθανότητες του Τραμπ να επιτευχθεί συμφωνία και ο Τραμπ ανέφερε ότι η Ευρώπη δεν θα λάβει χαμηλότερο δασμολογικό συντελεστή από 15%.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα δεν θα αποτελέσουν μέρος ενός εμπορικού πλαισίου με την ΕΕ, λέγοντας ότι «πρέπει να τα παρασκευάζουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Προειδοποίηση

Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι μια συμφωνία εξαρτάται τελικά από τον Τραμπ, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη του αποτελέσματος. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ διαπραγματεύτηκε με την Ιαπωνία και φάνηκε να αλλάζει ορισμένους τελικούς όρους εν πτήσει πριν συμφωνηθεί τελικά μια συμφωνία.

«Οι εντατικές διαπραγματεύσεις σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο βρίσκονται σε εξέλιξη», δήλωσε η Πάολα Πίνιο, εκπρόσωπος του προέδρου της Επιτροπής, προσθέτοντας: «Οι ηγέτες θα κάνουν τώρα έναν απολογισμό και θα εξετάσουν τα περιθώρια για ένα ισορροπημένο αποτέλεσμα που θα παρέχει σταθερότητα και προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού».

Το ενδεχόμενο συμφωνίας

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν επικεντρωθεί σε μια συμφωνία που θα προβλέπει ότι η ΕΕ θα αντιμετωπίσει δασμούς 15% στο μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου της με τις ΗΠΑ. Περιορισμένες εξαιρέσεις αναμένονται για τις αερομεταφορές, ορισμένες ιατρικές συσκευές και γενόσημα φάρμακα, αρκετά οινοπνευματώδη ποτά και ένα συγκεκριμένο σύνολο κατασκευαστικού εξοπλισμού που χρειάζονται οι ΗΠΑ, σύμφωνα το Bloomberg.

Οι εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου θα επωφεληθούν πιθανότατα από μια ποσόστωση στο πλαίσιο των ρυθμίσεων που συζητούνται, αλλά πάνω από αυτό το όριο θα αντιμετωπίσουν υψηλότερο δασμό 50%.

Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ δήλωσε ότι εναπόκειται στην ΕΕ να πείσει τον Τραμπ.

«Το ερώτημα είναι εάν προσφέρουν στον πρόεδρο Τραμπ μια αρκετά καλή συμφωνία που να αξίζει τον κόπο ώστε να απομακρυνθεί από τους δασμούς 30% που έθεσε», δήλωσε σε συνέντευξη στο Fox News Sunday που μεταδόθηκε την Κυριακή.

Πώς θα λειτουργήσουν οι δασμοί

Παράλληλα με τους καθολικούς δασμούς, ο Αμερικανός πρόεδρος επέβαλε εισφορά 25% στα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και διπλάσια εισφορά στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Έχει επίσης απειλήσει να στοχεύσει τα φαρμακευτικά προϊόντα και τους ημιαγωγούς με νέους δασμούς ήδη από τον επόμενο μήνα, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε δασμό 50% στον χαλκό.

Η ΕΕ αναμένει το ίδιο ανώτατο όριο 15% για ορισμένους τομείς που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο μελλοντικών δασμών, συμπεριλαμβανομένων των φαρμακευτικών προϊόντων, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Αλλά αυτό είναι ένα από τα σημεία-κλειδιά όπου η θέση του Τραμπ θα είναι κρίσιμη για να σφραγιστεί μια συμφωνία, πρόσθεσαν οι ίδιοι άνθρωποι.

«Θα δούμε αν θα κάνουμε μια συμφωνία», δήλωσε ο Τραμπ καθώς έφτασε στη Σκωτία την Παρασκευή, προσθέτοντας: «Η Ούρσουλα θα είναι εδώ, μια εξαιρετικά σεβαστή γυναίκα. Οπότε ανυπομονούμε γι’ αυτό».

Ο Τραμπ επανέλαβε ότι πιστεύει ότι υπάρχει «50-50 πιθανότητα» για συμφωνία με την ΕΕ, λέγοντας ότι υπάρχουν κολλήματα σε «ίσως 20 διαφορετικά πράγματα», τα οποία δεν ήθελε να αναλύσει δημόσια.

Ο Τραμπ έδωσε παρόμοιες πιθανότητες συμφωνίας πριν από την αναχώρησή του από την Ουάσινγκτον, αλλά είπε επίσης ότι η ΕΕ έχει «αρκετά καλές πιθανότητες» να καταλήξει σε συμφωνία.

Κανένα περιθώριο παρέκκλισης

Ο Λούτνικ δήλωσε ότι δεν υπάρχει περιθώριο παρέκκλισης στην τελευταία προθεσμία της κυβέρνησης, την 1η Αυγούστου, για συμφωνίες για την αποφυγή ή τη μείωση αυτών των εισφορών, αν και ο Τραμπ είναι έτοιμος να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις μετά την ημερομηνία αυτή.

«Όχι παρατάσεις, όχι άλλες περίοδοι χάριτος», δήλωσε ο Λούτνικ στο Fox News, σημειώνοντας: «Την 1η Αυγούστου, οι δασμοί έχουν οριστεί, θα τεθούν σε ισχύ».

Εκτός από τους δασμούς, οποιαδήποτε συμφωνία θα καλύπτει μη δασμολογικά εμπόδια, συνεργασία σε θέματα οικονομικής ασφάλειας και στρατηγικές αγορές από την ΕΕ σε τομείς όπως η ενέργεια και τα τσιπ τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα το Bloomberg. Το μπλοκ έχει επίσης προσφερθεί να καταργήσει τους δασμούς σε πολλά βιομηχανικά προϊόντα και μη ευαίσθητες γεωργικές εισαγωγές.

Οι όροι οποιασδήποτε αρχικής συμφωνίας, η οποία είναι πιθανό να έχει τη μορφή σύντομης κοινής δήλωσης, εάν συμφωνηθεί, θα πρέπει να εγκριθούν από τα κράτη μέλη, δήλωσαν ορισμένοι από όσους γνωρίζουν το θέμα. Και μια δήλωση θα θεωρηθεί ως ένα σκαλοπάτι προς πιο λεπτομερείς συνομιλίες.

Τα αντίμετρα

Λόγω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας, η ΕΕ έχει παράλληλα σχεδιάσει αντίμετρα για την περίπτωση ενός σεναρίου μη συμφωνίας. Αυτό θα την έφερνε να πλήξει γρήγορα τις αμερικανικές εξαγωγές με δασμούς έως και 30% σε αγαθά αξίας περίπου 100 δισεκατομμυρίων ευρώ (117 δισεκατομμυρίων δολαρίων) – μεταξύ των οποίων αεροσκάφη της Boeing , αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής και ουίσκι μπέρμπον – σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας ή αν ο Τραμπ πραγματοποιήσει την απειλή του να επιβάλει αυτό το ποσοστό στις περισσότερες εξαγωγές του μπλοκ μετά την 1η Αυγούστου ή στο μέλλον. Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει επίσης ορισμένους περιορισμούς στις εξαγωγές μετάλλων σκραπ.

Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία, το μπλοκ είναι επίσης έτοιμο να προχωρήσει με το εργαλείο που θα του επιτρέψει τελικά να στοχεύσει και άλλους τομείς, όπως η πρόσβαση στην αγορά, οι υπηρεσίες και οι περιορισμοί στις δημόσιες συμβάσεις, εφόσον η πλειοψηφία των κρατών μελών υποστηρίξει τη χρήση του.

Ενώ ο Τραμπ δεν συνέδεσε ρητά τις διαπραγματεύσεις με μη εμπορικά θέματα την Παρασκευή, άφησε να εννοηθεί ότι σκόπευε να εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές. Ο Τραμπ έχει επιβάλει αυστηρές αντιμεταναστευτικές πολιτικές από τότε που επέστρεψε στην εξουσία, πραγματοποιώντας μια μαζική προσπάθεια απέλασης όσων βρίσκονται παράνομα στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα στένεψε τις οδούς για τη νόμιμη μετακίνηση στις ΗΠΑ.