«Ένας άνθρωπος είχε μια κότα η οποία κάθε μέρα του γεννούσε ένα χρυσό αυγό, και έτσι ζούσε πλούσιος και ευτυχισμένος. Μια μέρα έκανε την σκέψη ότι μέσα της η κότα θα έχει κάποιον μεγάλο θησαυρό και έπιασε την έσφαξε για να βρει θησαυρό». Η συνέχεια του Μύθου Αισώπου γνωστή…
Στην Ελλάδα του σήμερα, υπάρχει μια χρυσοτόκος όρνιθα η οποία τα τελευταία χρόνια «ταΐζει» τους πάντες, όμως σιγά σιγά οι ημέρες της φαίνεται να λιγοστεύουν.
Πρόκειται για τον Τουρισμό, την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος εμφανίζει σημάδια κόπωσης αυτό το καλοκαίρι.
Η φετινή τουριστική περίοδος εξελίσσεται με έντονες αντιφάσεις καθώς τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος και το ΙΝΣΕΤΕ αποτυπώνουν μια περίπλοκη εικόνα με θετικές και αρνητικές εκπλήξεις κατά τους δύο προηγούμενους κρίσιμους μήνες της περιόδου, Μάιο και Ιούνιο.
Τον Μάιο του 2025, η συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 2,7% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, φτάνοντας τα 2,97 εκατομμύρια ταξιδιώτες.
Τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ για την περίοδο Ιανουαρίου–Ιουνίου 2025 δείχνουν συνολική αύξηση 5,7% στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, φτάνοντας τα 10,3 εκατ. επιβάτες. Η άνοδος δεν είναι ωστόσο ομοιόμορφη, καθώς ορισμένες περιοχές και αεροδρόμια κατέγραψαν σημαντική αύξηση, ενώ άλλες βρέθηκαν σε πτωτική τροχιά.
Η φετινή τουριστική περίοδος χαρακτηρίζεται από σκαμπανεβάσματα και στροφή στο μοντέλο των κρατήσεων last minute. Οι κρατήσεις γίνονται ακόμη και 2-3 ημέρες πριν την άφιξη. Οι ξενοδόχοι δεν μπορούν να προσφέρουν σημαντικές εκπτώσεις λόγω των αυξημένων λειτουργικών εξόδων γεγονός που πιέζει τη διαμόρφωση των τιμών.
Παράγοντες της τουριστικής αγοράς εκτιμούν ότι ο ελληνικός τουρισμός ενδέχεται να εισέλθει σε φάση επιβράδυνσης διετίας, λόγω της ευρωπαϊκής οικονομικής αβεβαιότητας και των γεωπολιτικών εντάσεων.
Άρα τι πρέπει να γίνει; Η χρυσοτόκος όρνιθα αρχίζει να την καταβάλλεται και ίσως έχει έρθει η στιγμή για την αλλαγή του μοντέλου στον τουρισμό.
Άλλωστε πρόσφατη έρευνα της Eurobank επιβεβαιώνει αυτό ακριβώς. Το κλειδί στην προσπάθεια στροφής σε ένα πιο διατηρήσιμο τουριστικό μοντέλο, είναι η επιδίωξη της ενίσχυσης της οικονομικής συνεισφοράς του κλάδου, όχι μέσω αύξησης του αριθμού των αφίξεων, αλλά μέσω αύξησης της δαπάνης ανά επισκέπτη.
Η τράπεζα καταθέτει και δράσεις για τον μετασχηματισμό του υπάρχοντος μοντέλου με στόχο τη στροφή σε έναν ποιοτικότερο τουρισμό. Ωστόσο, η μελέτη δεν παραλείπει να τονίσει ότι πρόκειται για μια σύνθετη προσπάθεια, η οποία δυσχεραίνεται από το γεγονός ότι το όφελος είναι σημαντικό και για πολλούς, αλλά είναι έμμεσο και μακροπρόθεσμο, ενώ το κόστος είναι για συγκεκριμένους και βραχυπρόθεσμο.
Αυτό με τη σειρά του προϋποθέτει την παραδοχή ότι η βιωσιμότητα του τουριστικού «προϊόντος», σε κάθε προορισμό, συνδέεται με τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της παράδοσης κάθε τόπου, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση της ομορφιάς των φυσικών τοπίων.
Αυτοί οι παράγοντες εγγυώνται την αυθεντικότητα της εμπειρίας. Αυτά δύσκολα είναι συμβατά με ένα μοντέλο μαζικού τουρισμού χαμηλής δαπάνης. Επομένως, το κριτήριο με το οποίο πρέπει να δομείται το στρατηγικό σχέδιο για τη δημιουργία -δημόσιων και ιδιωτικών- υποδομών για την ανάπτυξη του τουριστικού «προϊόντος», πρέπει να αποσκοπεί στην διατηρησιμότητα, καθώς και την εμπέδωση συμβιωτικών και συνεργατικών και όχι ανταγωνιστικών σχέσεων με άλλες οικονομικές δραστηριότητες.
