Ελβετία: Σοκ από τον δασμό 39% – Το «χτύπημα» του Τραμπ που κανείς δεν περίμενε

Δασμούς 39% ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές από την Ελβετία, έναν από τους υψηλότερους δασμούς παγκοσμίως, που απειλεί να επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις βασικές εξαγωγές της χώρας.

Το αποτέλεσμα – όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε εκτελεστικό διάταγμα της Πέμπτης – είναι υψηλότερο από τον δασμολογικό συντελεστή 31% που είχε απειλήσει να επιβάλει ο Τραμπ τον Απρίλιο και διαψεύδει τις ελπίδες ότι η χώρα θα εξασφαλίσει μια πιο ευνοϊκή συμφωνία.

Η ελβετική κυβέρνηση εξέφρασε τη «μεγάλη της λύπη», επισημαίνοντας ότι ο νέος δασμολογικός συντελεστής διαφέρει «σημαντικά» από ένα προσχέδιο πλαισίου που διαπραγματεύονταν οι χώρες.

Οι εμπορικοί διαπραγματευτές της Βέρνης αιφνιδιάστηκαν από την ανακοίνωση, καθώς είχαν λάβει ενθαρρυντικά μηνύματα από αρκετούς ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους, σύμφωνα με πηγή που μίλησε ανώνυμα στο Bloomberg. Σχεδιάζουν να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και εξακολουθούν να ελπίζουν να συμφωνήσουν σε χαμηλότερους δασμούς, πρόσθεσε η πηγή.

Σε μια ανάρτηση στο X, η πρόεδρος και υπουργός Οικονομικών Κάριν Κέλερ-Σάτερ δήλωσε ότι είχε μια τελευταία συνομιλία με τον Τραμπ πριν από την προθεσμία και ότι το εμπορικό έλλειμμα παραμένει «στο επίκεντρο των ανησυχιών των ΗΠΑ». Η ελβετική κυβέρνηση δήλωσε ότι «συνεχίζει να αναζητά μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων».

Υποχώρησε το ελβετικό φράγκο

Το ελβετικό φράγκο ήταν μεταξύ των σημαντικότερων νομισμάτων με τις χειρότερες επιδόσεις την Παρασκευή, υποχωρώντας κατά 0,2% έναντι του δολαρίου. Ωστόσο, παραμένει περισσότερο από 8% ισχυρότερο από ό,τι ήταν πριν από την αρχική ανακοίνωση των δασμών στις 2 Απριλίου.

Για τις ελβετικές σοκολατοποιίες, συμπεριλαμβανομένης της Lindt, και κατασκευαστές ρολογιών όπως η Swatch Group και η Rolex SA, οι υψηλότεροι δασμοί απειλούν να επηρεάσουν αρνητικά τις πωλήσεις στη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά στον κόσμο. Τα φαρμακευτικά προϊόντα αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών ελβετικών προϊόντων προς την Αμερική το 2024, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg Economics.

Η ελβετική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους βιομηχανικούς γίγαντες Novartis AG και Roche Holding AG. Οι φαρμακευτικές εταιρείες αντιμετωπίζουν διπλή πίεση καθώς ο Τραμπ κλιμακώνει την εκστρατεία του για να τους πιέσει για χαμηλότερες τιμές, στέλνοντας επιστολές σε 17 από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο απαιτώντας να χρεώνουν στις ΗΠΑ όσα πληρώνουν άλλες χώρες για νέα φάρμακα.

Η Swissmechanic, μια ομάδα λόμπι του κλάδου, χαρακτήρισε τον συντελεστή 39% «επικίνδυνο». Προέτρεψε την κυβέρνηση να διαπραγματευτεί στο στενό χρονικό διάστημα μέχρι να τεθούν σε ισχύ οι δασμοί στις 7 Αυγούστου, κάτι που διαφορετικά κινδυνεύει να αφήσει την οικονομία να γίνει «μία από τις λίγες χώρες που αγωνίζονται μόνιμα με διαρθρωτικά ανταγωνιστικά μειονεκτήματα».

Το λόμπι τεχνολογίας-κατασκευής Swissmem τόνισε ότι η Ελβετία κερδίζει κάθε δεύτερο φράγκο από το εξωτερικό εμπόριο.

«Έκπληκτοι» στην Ελβετία

«Είμαι έκπληκτος – αυτοί οι δασμοί είναι εντελώς παράλογοι και αυθαίρετοι», δήλωσε ο επικεφαλής της Swissmem, Στέφαν Μπρούπμπαχερ. «Αυτή η απόφαση θέτει σε κίνδυνο δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στον κλάδο».

Ο συντελεστής στις ελβετικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από άλλους εμπορικούς εταίρους που μπόρεσαν να διαπραγματευτούν πλαίσια με τις ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα συμφώνησαν σε δασμούς 15%.

Ο Τραμπ στη δεύτερη θητεία του έχει εφαρμόσει μια εκτεταμένη δασμολογική ατζέντα που στοχεύει να πιέσει χώρες και βιομηχανίες να επανατοποθετήσουν την παραγωγή στις ΗΠΑ και να μειώσουν τις παγκόσμιες εμπορικές ανισορροπίες. Οι ΗΠΑ είχαν εμπορικό έλλειμμα 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την Ελβετία πέρυσι, κοντά στην κατάταξη των 10 κορυφαίων εμπορικών ελλειμμάτων. Ο δασμολογικός συντελεστής του Τραμπ έρχεται παρά τους μήνες διπλωματίας υψηλού διακυβεύματος που αποσκοπούσε στην ολοκλήρωση μιας συμφωνίας, διαπραγματεύσεις που ανάγκασαν τη Βέρνη να εξισορροπήσει τη δέσμευσή της για παγκόσμιο άνοιγμα έναντι της προστασίας της εγχώριας γεωργίας. Ο κλάδος αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% της οικονομίας, αλλά διαθέτει τεράστια πολιτική επιρροή, και οι λομπίστες των αγροτών είχαν απειλήσει να αντιταχθούν σε οποιαδήποτε διευθέτηση που επηρεάζει τα ελβετικά υψηλά δασμολογικά εμπόδια στην περιοχή.

Η Ελβετία μπορεί να μην ήταν σε θέση να προσφέρει στις ΗΠΑ τις παραχωρήσεις που ήταν σε θέση να παράσχουν άλλες χώρες. Είχε ήδη καταργήσει μονομερώς τους βιομηχανικούς δασμούς. Η πρόταση για χαμηλότερους δασμούς εισαγωγής για αμερικανικά εσπεριδοειδή, ξηρούς καρπούς και οστρακοειδή – καθώς και απλοποιημένη έγκριση για ιατρικές συσκευές – μπορεί να μην ήταν αρκετά δελεαστική.

Η ανακοίνωση δασμών του Τραμπ στις 2 Απριλίου είχε θέσει τους εξαγωγείς της Ελβετίας σε διπλό δίλημμα, καθώς προκάλεσε επίσης μια απότομη ανατίμηση του ελβετικού φράγκου. Αυτό ώθησε την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας να μειώσει τα επιτόκια στο μηδέν, αφού προηγουμένως είχε σηματοδοτήσει ότι είχε σταματήσει η χαλάρωση.