Με αξία διμερούς εμπορίου της τάξεως των €12,05 δισ. (σύμφωνα με στοιχεία DESTATIS), η Ελλάδα ανέβηκε δύο θέσεις από την 39η το 2023 στην 37η το 2024 μεταξύ των εμπορικών εταίρων της Γερμανίας (2022: 40η), αναφέρει η ετήσια έκθεση για τις ελληνογερμανικές οικονομικές σχέσεις της ελληνικής πρεσβείας στο Βερολίνο, αν και όπως σημειώνει αυτό που θα πρέπει να προβληματίσει την ελληνική πλευρά και τους εξαγωγικούς φορείς της χώρας μας είναι ότι, μεταξύ των κρατών- μελών της ΕΕ, η Ελλάδα είναι μόλις στην 20η θέση ως προς τις εξαγωγές στη Γερμανία.
Οι ελληνικές εξαγωγές προϊόντων προς Γερμανία το 2024, σημειώνοντας αύξηση 5,2%, διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των €3,42 δισ., έναντι €3,25 δισ. το 2023, ενώ οι ελληνικές εισαγωγές από Γερμανία το ίδιο έτος αναφοράς αυξήθηκαν επίσης κατά 3,5% και ανήλθαν σε €8,63 δισ., έναντι €8,33 δισ. το 2023. Καθώς ο όγκος διμερούς εμπορίου το 2024 αυξήθηκε κατά 3,8% και ανήλθε σε €12,05 δισ, έναντι €11,60 δισ. το 2023, το εμπορικό έλλειμμα εις βάρος της χώρας μας το 2024 αυξήθηκε κατά 0,85% και διαμορφώθηκε στο επίπεδο των €5,2 δισ., έναντι €5,1 δισ. το 2023.
Ο δείκτης κάλυψης των ελληνικών εισαγωγών από τις εξαγωγές προς τη Γερμανία για το 2024 διαμορφώθηκε σε περίπου 39,6%, καταδεικνύοντας τη διατήρηση ενός σημαντικού εμπορικού ελλείμματος εις βάρος της Ελλάδας. Ωστόσο, η αύξηση του διμερούς όγκου εμπορίου αντανακλά τη σταθερή ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει αμοιβαίο εμπορικό ενδιαφέρον, αλλά και βελτιωμένες προοπτικές συνεργασίας σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, παρά τις διεθνείς προκλήσεις.
Από την οπτική πλευρά της Γερμανίας και σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας DESTATIS, η Ελλάδα απετέλεσε το 2024 τον 37ο κατά σειρά, εμπορικό εταίρο της Γερμανίας, με συνολικό όγκο εμπορίου €12,05 δισ., που αντιστοιχεί σε μερίδιο 0,42% επί του συνολικού όγκου του διμερούς εμπορίου της Γερμανίας με το εξωτερικό, ανεβαίνοντας δυο θέσεις σε σύγκριση με το 2023, οπότε είχε καταλάβει την 39η θέση.
Η επίδοση αυτή περιλαμβάνει εισαγωγές από την Ελλάδα ύψους €3,42 δισ. (μερίδιο 0,26% επί των συνολικών εισαγωγών της) και εξαγωγές προς Ελλάδα ύψους €8,63 δισ. (μερίδιο 0,55% επί των συνολικών εξαγωγών της Γερμανίας).
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. η Γερμανία αποτέλεσε τον δεύτερο σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Ελλάδας, με μερίδιο 9,3% επί του συνολικού όγκου εμπορίου, πολύ κοντά στην πρώτη θέση που κατέχει η Ιταλία. Παράλληλα, κατέλαβε τη δεύτερη θέση και ως προς τις ελληνικές εξαγωγές, με μερίδιο 7%, ακολουθώντας και πάλι την Ιταλία. Όσον αφορά στις εισαγωγές μας, η Γερμανία καταλαμβάνει το 2024 (όπως και το 2023) την 1η θέση με μερίδιο 10,77% (2022: 9,2%, 2η θέση οπότε τότε την 1η είχε καταλάβει η Ρωσία).
Κυριότερα προϊόντα
Στην κορυφή της λίστας των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων στη Γερμανία βρίσκονται τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία παρά τη μείωση κατά 14% περίπου σε σχέση με το 2023, παραμένουν το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν προς τη Γερμανία, καταλαμβάνοντας 8.6% του συνόλου. Ακολουθούν τα τυριά, κυρίως φέτα, με ποσοστό 7.8%, αν και καταγράφεται πτώση κατά 5.4%.
Αξιοσημείωτη είναι και η θεαματική αύξηση των εξαγωγών προϊόντων καπνού (+361%)
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εντυπωσιακή αύξηση κατά 152% στις ελληνικές εξαγωγές οπτικών και λέιζερ στη Γερμανία, οι οποίες αγγίζουν πλέον το 5% του συνόλου, υποδεικνύοντας την ενίσχυση του τεχνολογικού προσανατολισμού της ελληνικής εξαγωγικής βάσης.
Στον τομέα των μετάλλων, τα προϊόντα από αλουμίνιο (πλάκες, ταινίες, ράβδοι κ.λπ.) διατηρούν σταθερά υψηλές επιδόσεις, με ήπιες διακυμάνσεις. Σημαντική αύξηση κατέγραψε το ελαιόλαδο, με άνοδο 39.2%, σε σχέση με το προηγούμενο έτος ενισχύοντας τη θέση του ως βασικό αγροδιατροφικό εξαγώγιμο προϊόν (3.6% του συνόλου).
Το ίδιο ισχύει και για τα προϊόντα της ΔΚ 0810 – φρέσκα φρούτα και καρποί που ενισχύθηκαν κατά 27.9% σε σχέση με το 2023, ενώ οι ελληνικές εξαγωγές σε λαχανικά σε κονσέρβα ή διατηρημένα αλλιώς αυξήθηκαν κατά 10.7%. Αξιοσημείωτη είναι και η θεαματική αύξηση των εξαγωγών προϊόντων καπνού (+361%), παρόλο που ξεκινούν από σχετικά χαμηλή βάση.
Από την άλλη πλευρά, πτωτική πορεία σημείωσαν προϊόντα όπως οι ηλεκτρικοί συσσωρευτές (-8,90%) και τα ορυκτέλαια (-29,39%), τα οποία επηρεάζονται από διεθνείς μεταβολές στην ενέργεια και τις πρώτες ύλες.
Η αξία αυτών των 15 κατηγοριών προϊόντων αντιστοιχεί στο 55 % του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς τη Γερμανία το 2024 ενώ το 2023 η αντίστοιχη αξία τους αποτελούσε το 66,9% επί του συνόλου.
Η εν λόγω πτώση δείχνει μεγαλύτερη ισορροπία και διαφοροποίηση στο ελληνικό εξαγωγικό καλάθι προς τη Γερμανία, αν και παράλληλα επισημαίνει την ανάγκη στήριξης και επαναφοράς σημαντικών κατηγοριών που παρουσίασαν κάμψη. Από τις 15 κορυφαίες εξαγώγιμες κατηγορίες ελληνικών προϊόντων προς τη Γερμανία το 2024, οι 5 ανήκουν στον αγροδιατροφικό τομέα.
Η ισχυρή αγροδιατροφική παρουσία στο εξαγωγικό καλάθι της Ελλάδας προς τη Γερμανία παραμένει σταθερή. Το γεγονός ότι σχεδόν το 1/5 των εξαγωγών σε αξία προέρχεται από τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα, αναδεικνύει την ανταγωνιστικότητα και αποδοχή των ελληνικών τροφίμων στη γερμανική αγορά Σημειώνουμε ότι το υψηλό ποσοστό συμμετοχής των εν λόγω προϊόντων ξεπερνά το αντίστοιχο μέσο όρο πολλών χωρών της Ε.Ε., κάτι που μπορεί να αξιοποιηθεί περαιτέρω επιχειρηματικά.
Διαπιστώσεις και επισημάνσεις
Η χώρα μας κατατάσσεται διαχρονικά σε χαμηλή θέση μεταξύ των προμηθευτών της Γερμανίας, ως προς τα περισσότερα εξαγωγικά της προϊόντα, ενώ αντίθετα το διμερές εμπόριο υπηρεσιών παραμένει πλεονασματικό για την Ελλάδα, κυρίως χάρη στον τουρισμό. H πανδημική και ενεργειακή κρίση λειτούργησε θετικά ως προς την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς τη Γερμανία.
Η σύνθεση και διαστρωμάτωση των ελληνικών εξαγωγών προς Γερμανία κυριαρχείται από προϊόντα των κλάδων εντάσεως εργασίας, τα οποία υφίστανται ισχυρό ανταγωνισμό από ομοειδή προϊόντα χωρών χαμηλού εργατικού κόστους παραγωγής εν αντιθέσει με τη δομή των γερμανικών εξαγωγών προς Ελλάδα, όπου δεσπόζουν βιομηχανικά προϊόντα υψηλής προστιθεμένης αξίας, γεγονός το οποίο αντανακλάται στο διευρυμένο εμπορικό έλλειμμα εις βάρος της Ελλάδος.
Επίσης τα ελληνικά προϊόντα με ενσωματωμένη τεχνολογία έχουν μικρή συμμετοχή στη διάρθρωση των εξαγωγών της χώρας μας προς Γερμανία, με δεδομένο ότι κύρια εξαγώγιμα προϊόντα είναι αγροδιατροφικής και γεωργικής φύσης. Σταθερή είναι πάντως η άνοδος εξαγωγών κορυφαίων ελληνικών ΠΟΠ προϊόντων στη Γερμανία, ως δείγμα αναγνώρισης ποιοτικής υπεροχής τους σε σύγκριση με τα ομοειδή ανταγωνιστριών χωρών Ελλάδας.
Ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις ενδιαφέρονται έντονα για τη γερμανική αγορά, μεταξύ άλλων και λόγω της ελληνικής ομογενειακής παρουσίας στη χώρα. Το ενδιαφέρον αυτό αντανακλάται στον μεγάλο αριθμό αιτημάτων για παροχή πληροφοριών, από μεγάλες εξαγωγικές, έως μικρές ή/και νεοφυείς επιχειρήσεις, που απευθύνονται στο Γραφείο μας.
Βασικά χαρακτηριστικά της γερμανικής αγοράς: υψηλή αγοραστική δύναμη, συνειδητοποιημένη συμπεριφορά καταναλωτικού κοινού, γενικευμένη εφαρμογή σχέσης τιμής/ποιότητας, προστασία του περιβάλλοντος και ροπή προς βιολογικά προϊόντα.
Προοπτικές των ελληνογερμανικών οικονομικών σχέσεων
Με δεδομένη την οικονομική κρίση στη Γερμανία και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος γ/Μμ Επιχειρήσεων προχωρούν σε ενέργειες για μετεγκατάστασή τους στο εξωτερικό, εξαιτίας υψηλού ενεργειακού κόστους, ελλείψεων εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού κ.ά., χώρα μας θα μπορούσε να αποτελέσει περαιτέρω πόλο έλξης, ειδικότερα με τα κατά τα τελευταία χρόνια θεσπισθέντα από ελληνικής πλευράς κίνητρα, άκρως ελκυστικά για κάθε αλλοδαπό επιχειρηματία/επενδυτή που σχεδιάζει να εγκατασταθεί στη χώρα (ενεργειακά, φορολογικά, χρηματοδοτικά, απλούστευσης γραφειοκρατίας και ψηφιοποίησης διαδικασιών).
Τομείς για περαιτέρω ανάπτυξη & ενδυνάμωση των ελληνογερμανικών εμπορικών σχέσεων με στόχο την προβολή σημαντικών κλάδων ελληνικού οικονομικού ενδιαφέροντος:
✓ φάρμακα
✓ δομικά υλικά
✓ τρόφιμα-ποτά
✓ περιβάλλον-κλίμα – κυκλική οικονομία
✓ ναυτιλιακά- συνεργασία λιμένων
✓ υψηλή τεχνολογία και νεοφυής επιχειρηματικότητα
✓ ψηφιοποίηση-ΤΠΕ & Smart Cities
✓ ιδίως της ενέργειας:
✓ φάρμακα
✓ δομικά υλικά
✓ τρόφιμα-ποτά
✓ περιβάλλον-κλίμα – κυκλική οικονομία
✓ ναυτιλιακά- συνεργασία λιμένων
✓ υψηλή τεχνολογία και νεοφυής επιχειρηματικότητα
✓ ψηφιοποίηση-ΤΠΕ & Smart Cities
✓ ιδίως της ενέργειας:
Πιο συγκεκριμένα η Γερμανία συνεχίζει να αναζητά λύσεις για την ενεργειακή της ασφάλεια και επάρκεια και να λαμβάνει σειρά μέτρων για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προκειμένου αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση.
Θεωρεί τις ΑΠΕ και το «κλιματικά ουδέτερο» υδρογόνο ‘κλειδί’ για την ενεργειακή της μετάβαση και την υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων της για απανθρακοποίηση, εκπονώντας μάλιστα εθνικές στρατηγικές με οριζόντια δράση.
Υφίσταται ενεργό πεδίο για συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα σε Ελλάδα και Γερμανία με στόχο την αξιολόγηση της επενδυσιμότητας και την εξέταση επιμέρους παραμέτρων υλοποίησης ενεργειακών σχεδίων για την «πράσινη» μετάβαση και μετασχηματισμό οικονομίας, καθώς η Ελλάδα διαθέτει ένα ιδιαίτερα υποσχόμενο δυναμικό ηλιακής και αιολικής ενέργειας.
Άμεσες Γερμανικές Επενδύσεις στην Ελλάδα
Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το απόθεμα (stock) των γερμανικών Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ελλάδα, την 31.12.2022 (προσωρινά στοιχεία), ανήλθε σε περίπου € 8 δις, σημειώνοντας κάμψη (-1,3%) και καταλαμβάνοντας μικρότερο μερίδιο (13,5% έναντι 16,2%) επί του συνόλου των ΑΞΕ.
Μάλιστα, αν και παρέμεινε στη δεύτερη θέση, η Γερμανία ήταν η μόνο χώρα με μείωση του αποθέματός της μεταξύ των πρώτων 10 επενδυτών στην Ελλάδα. Μεταξύ των δραστηριοποιουμένων γερμανικών εταιρειών στην Ελλάδα συγκαταλέγονται οι: Deutsche Telekom, Abo Wind, Allianz, Bayer, Böhringer-Ingelheim, DHL, Mercedes Benz, Nokia- Siemens Networks, Siemens, Lidl, Robert Bosch, RWE, Siemens, Beiersdorf, Osram, Henkel, SAP, Fraport AG, Big Dutchman, Next.e.GO Mobile SE, Volkswagen, RWE, Team Viewer CGS, Comquent, P&I, Onelity, Prodyna, MVI, Infoteam, κ.ά.
