Στις 8 Αυγούστου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι στην επικείμενη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του στην Αλάσκα, θα υπάρξουν ανταλλαγές εδαφών προς όφελος των εμπολέμων Ρωσίας και Ουκρανίας. Το μεγάλο χαρτί, όμως του Κιέβου για το οποίο μάτωσε τόσο πολύ έχει καεί: Το Κουρσκ.
Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία εξαπέλυσε την επίθεση-σοκ στο Κουρσκ, λίγο μετά τα ξημερώματα της 6ης Αυγούστου, αιφνιδιάζοντας τα ανυποψίαστα ρωσικά στρατεύματα.
Η επτάμηνη επιδρομή του ουκρανικού στρατού εξέπληξε τους συμμάχους με το σθένος του και έφερε σε αμηχανία τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με το αμερικανικό δημοσίευμα.
«Αν το ξέραμε…»
Οι Ουκρανοί υποχωρούν
Ο τελευταίος βασικός δρόμος προς τη Σούτζα έγινε τόσο επικίνδυνος ώστε κάθε διαδρομή ήταν ρώσικη ρουλέτα για τους Ουκρανούς. Με τον ουρανό κορεσμένο από drones, η Ουκρανία συχνά αδυνατούσε να απομακρύνει τραυματίες επί ώρες ή και μέρες.
Η περικύκλωση
Ενώ η Ρωσία ήδη πίεζε στα ανατολικά τους Ουκρανούς, μια ρωσική ταξιαρχία εκπόνησε σχέδιο ενέδρας από τα νώτα, στέλνοντας στρατεύματα μέσα από έναν ανενεργό υπόγειο αγωγό φυσικού αερίου που για δεκαετίες μετέφερε ρωσικό αέριο διαμέσου Ουκρανίας.
Η επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία «Stream» και συνέβαλε στις ουκρανικές απώλειες. Σύμφωνα με τον ένα Ρώσο στρατιωτικό που επικαλείται η Washington Post, χρειάστηκαν 24 ώρες έρπειν, σκυφτοί με λυγισμένα γόνατα, για να διανύσουν τα 10 μίλια ως την έξοδο.
Ο αγωγός είχε ύψος περίπου 1,5 μέτρο, γλιστερούς τοίχους και παγερό, αποπνικτικό σκοτάδι όπου περίμεναν πέντε μέρες ώσπου να φτάσουν άλλοι 800 άνδρες. Τρύπες αερισμού βουλώθηκαν από λάσπη και βροχή, η έλλειψη οξυγόνου και τα υπολείμματα μεθανίου προκάλεσαν παραισθήσεις, ενώ τρόφιμα και νερό τελείωναν. «Όλοι πιστεύαμε ότι θα πεθάνουμε εκεί μέσα, αλλά συνεχίσαμε», είπε. «Ήταν εφιάλτης, καθαρτήριο».
Τελικά στις 8 Μαρτίου αφού δόθηκε η διαταγή επίθεσης, οι Ρώσοι ξεχύθηκαν από τον αγωγό και όρμησαν σε ουκρανικές θέσεις. Φορούσαν μπλε περιβραχιόνια, όπως οι Ουκρανοί, για σύγχυση, αλλά «ήμασταν σαν ανθρακωρύχοι: κατάμαυροι από την καπνιά, φτύναμε αίμα, με πυρετό, αφυδατωμένοι και εξαντλημένοι — κι όμως ξαφνικά μας κυρίευσε μια έκρηξη θέλησης».
Άλλες ρωσικές μονάδες και πυροβολικό επιτέθηκαν από αλλού. «Με την έναρξη της έφοδου, όλη η περιοχή “άνοιξε σαν λουλούδι”», είπε o Ουκρανός ταγματάρχης Όλεχ Σιριάγεφ ο οποίος παραδέχτηκε ότι η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε την ουκρανική απροετοιμασία για τον αγωγό: «Ακόμη μια φορά πέσαμε στην ίδια παγίδα», είπε υπονοώντας ότι το ίδιο είχε συμβεί και στην μάχη της Αντβιίκα.
Η ώρα της παραδοχής
Η αποστολή κόστισε βαρύτατα και στους Ρώσους, καθώς αρκετοί πέθαναν από ασφυξία και ατυχήματα πριν αρχίσει η έφοδος, ενώ άλλοι εμφάνισαν πνευμονία, πνευμοθώρακα και συμπτώματα χημικής έκθεσης. Ωστόσο, τα κατάφεραν.
Η επιχείρηση Κουρσκ ήταν η μεγαλύτερη αποτυχία της ουκρανικής άμυνας, δεδομένου του στόχου, που σύμφωνα με το Κίεβο ήταν να αποτελέσει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί. Πλέον, ακόμα φιλοουκρανοί αναλυτές όπως η Μπέθανι Έλιοτ στο Unherd σημειώνουν ότι χρειάζεται μεγαλύτερη δημόσια παραδοχή στην Ουκρανία ότι ρωσοκρατούμενα εδάφη ίσως χρειαστεί να εγκαταλειφθούν -έστω προσωρινά- ώστε η Μόσχα να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε ειρήνη. «Η προοπτική αυτή δεν είναι απλώς άδικη—είναι τερατώδης, αλλά είναι η πραγματικότητα. Είναι η φύση του πολέμου».
