Για «πολύ σοβαρές» συνέπειες εάν ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός εντός της εβδομάδας, έκανε λόγο ο Ντόναλντ Τραμπ μετά την τηλεδιάσκεψη με τους Ευρωπαίους ηγέτες και τον πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, επιβεβαίωσε τη στάση του προέδρου Τραμπ, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους μετά την τηλεδιάσκεψη: «Ο πρόεδρος Τραμπ ήταν ξεκάθαρος ως προς το ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν εκεχειρία στη συνάντηση της Αλάσκας». «Επαναλάβαμε ότι μέχρι να υπάρξει εκεχειρία και διαρκής ειρήνη, πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία, και όταν λέω εμείς, εννοώ Ευρωπαίοι και Αμερικανοί».
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της εξέφρασαν την ελπίδα ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα πιέσει για την επίτευξη εκεχειρίας στις συνομιλίες του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, χωρίς να παραβλέψει τα συμφέροντα του Κιέβου ή να προτείνει τη διαίρεση της ουκρανικής επικράτειας, θέτοντας τις «κόκκινες γραμμές» τους ενόψει της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με τον Ρώσο ομόλογό του στην Αλάσκα, την Παρασκευή.
Οι δηλώσεις του Τραμπ υπογράμμισαν τόσο την πρόθεσή του να μετριάσει τις προσδοκίες για πλήρη ειρηνευτική συμφωνία στη σύνοδο κορυφής στο Άνκορατζ, όσο και την ανταπόκρισή του στις ανησυχίες των Ευρωπαίων εταίρων, οι οποίοι τον προέτρεψαν να δώσει προτεραιότητα σε απευθείας συνομιλίες μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι.
«Βαθμολογία 10 στα 10» από τον Τραμπ
Στην τηλεδιάσκεψη, που διήρκεσε περίπου μία ώρα, συμμετείχαν ο Ντόναλντ Τραμπ και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, μαζί με ηγέτες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Πολωνία και την Ιταλία, καθώς και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέφερε σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι οι ηγέτες είχαν «πολύ καλή επικοινωνία».
Ο ίδιος ο Τραμπ χαρακτήρισε την τηλεδιάσκεψη «άριστη», λέγοντας ότι θα της έδινε «βαθμολογία 10» και υποσχέθηκε να ενημερώσει άμεσα τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες μετά τη συνομιλία του με τον Πούτιν.
Σε ανάλογο ύφος, ο Μαρκ Ρούτε έγραψε στο X (πρώην Twitter): «Εξαιρετική επικοινωνία με τον ενόψει της συνάντησης του προέδρου Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα. Είμαστε ενωμένοι στην προσπάθεια να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος κατά της Ουκρανίας και να επιτευχθεί δίκαιη και διαρκής ειρήνη. Εκτιμώ την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ και τον στενό συντονισμό με τους Συμμάχους. Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο του Πούτιν».
Οι «κόκκινες γραμμές» για την εδαφική ακεραιότητα
Ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν το Κίεβο και τους Ευρωπαίους είναι το ενδεχόμενο ο Τραμπ να αποδεχθεί όρους ειρήνης που προτείνει ο Πούτιν, οι οποίοι θα έθεταν την Ουκρανία σε μειονεκτική θέση, ειδικά σε ό,τι αφορά εδαφικές παραχωρήσεις. Η Μόσχα απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, καθώς και την Κριμαία, την οποία οι ρωσικές δυνάμεις προσάρτησαν το 2014, ως προϋπόθεση για την έναρξη διαπραγματεύσεων, όπως σημειώνει το Bloomberg.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίστηκαν πιο θετικοί μετά την τηλεδιάσκεψη. «Το δεύτερο σημείο στο οποίο τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα, όπως το εξέφρασε ο πρόεδρος Τραμπ, είναι ότι τα εδάφη που ανήκουν στην Ουκρανία δεν είναι διαπραγματεύσιμα και θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μόνο από τον Ουκρανό πρόεδρο», δήλωσε ο Μακρόν. Ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, που φιλοξένησε την τηλεδιάσκεψη, τόνισε ότι η αρχή πως τα σύνορα δεν μπορούν να αλλάξουν με τη βία πρέπει να παραμείνει αδιαπραγμάτευτη.
Ο Τραμπ ανέφερε επίσης ότι ελπίζει να αξιοποιήσει τη συνάντηση της Παρασκευής για να προετοιμάσει μια «γρήγορη δεύτερη συνάντηση» με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχουμε μια δεύτερη συνάντηση που θα είναι πιο παραγωγική από την πρώτη», είπε, προσθέτοντας ωστόσο ότι είναι διατεθειμένος να αποχωρήσει αν κρίνει ότι ο Πούτιν δεν είναι ειλικρινής. «Μπορεί να μην υπάρξει δεύτερη συνάντηση, γιατί αν αισθανθώ ότι δεν είναι σκόπιμο να την κάνουμε, επειδή δεν πήρα τις απαντήσεις που πρέπει να έχουμε, τότε δεν θα την κάνουμε», ξεκαθάρισε.
Από την πλευρά τους, οι Ευρωπαίοι ξεκαθάρισαν ότι η αποτυχία των συνομιλιών στην Αλάσκα θα οδηγήσει σε κλιμάκωση των μέτρων κατά της Μόσχας. «Αν δεν υπάρξει κίνηση από τη ρωσική πλευρά στην Αλάσκα, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες και εμείς οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αυξήσουμε την πίεση», δήλωσε ο Μερτς. «Ο πρόεδρος Τραμπ γνωρίζει αυτή τη θέση, τη συμμερίζεται σε μεγάλο βαθμό και μπορώ να πω ότι είχαμε μια πραγματικά εποικοδομητική και καλή συζήτηση μεταξύ μας».
Προειδοποίηση Μπέσεντ στην Ευρώπη
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να προετοιμαστούν για την επιβολή υψηλότερων δασμών στην Κίνα και σε άλλα κράτη που αγοράζουν ρωσική ενέργεια, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του για τη χλιαρή ανταπόκριση που συνάντησε όταν παρουσίασε την πρόταση σε σύνοδο των G7 νωρίτερα φέτος.
Ο Μπέσεντ ανέφερε ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας «μπορούν να αυστηροποιηθούν» ή «να χαλαρώσουν», ανάλογα με την έκβαση της συνάντησης που έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή μεταξύ του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Παρ’ όλα αυτά, τόνισε πως οι Ευρωπαίοι οφείλουν να στηρίξουν την πρόταση για πιο αυστηρά μέτρα. «Οι Ευρωπαίοι πρέπει να ενωθούν μαζί μας σε αυτές τις κυρώσεις», δήλωσε ο Μπέσεντ σε συνέντευξή του στο Bloomberg TV. «Είναι επιτακτική ανάγκη».
Ο Μπέσεντ υπογράμμισε ότι «έφτασε η ώρα των αποφάσεων». Επισήμανε πως οι ΗΠΑ έχουν ήδη επιβάλει δευτερογενείς δασμούς στην Ινδία για την αγορά ρωσικού πετρελαίου και προειδοποίησε ότι, αν οι εξελίξεις δεν είναι θετικές, οι κυρώσεις ή οι δασμοί ενδέχεται να αυξηθούν.
Οι ΗΠΑ, μαζί με ευρωπαϊκά κράτη, την Ιαπωνία και άλλες χώρες, έχουν επιβάλει σειρά κυρώσεων στη Ρωσία από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε το 18ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας τον Ιούλιο, το οποίο περιλαμβάνει μέτρα για τη ρωσική ενέργεια.
Σε πρόσφατη συνάντηση των G7 στον Καναδά, ο Μπέσεντ ανέφερε ότι «κοίταξε όλους τους ηγέτες γύρω από το τραπέζι και ρώτησε: “Είναι όλοι σε αυτό το τραπέζι πρόθυμοι να επιβάλουν δευτερογενείς δασμούς 200% στην Κίνα;”. Και ξέρετε κάτι; Όλοι κοίταζαν αμήχανα τα παπούτσια τους». Ο Μπέσεντ κατέληξε λέγοντας ότι ο Τραμπ «θα καταστήσει σαφές στον πρόεδρο Πούτιν ότι όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι».
