Σύνοδος της Αλάσκας: Ξεκίνησε η συνάντηση Τραμπ-Πούτιν

Η συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκίνησε πριν από λίγο στην Αλάσκα. Οι δύο ηγέτες κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλον σε αίθουσα της στρατιωτικής βάσης στην αμερικανική πολιτεία, πλαισιωμένοι από τις αντιπροσωπείες τους. Πίσω τους, ένα μπλε φόντο φέρει την αναγραφή «Pursuing Peace» (επιδιώκοντας την ειρήνη).

Οι ηγέτες δεν προέβησαν σε δηλώσεις ούτε απάντησαν στις ερωτήσεις που τους απηύθυναν οι δημοσιογράφοι. «Σας ευχαριστώ πολύ. Σας ευχαριστώ», αρκέστηκε να πει ο Τραμπ. Οι δημοσιογράφοι απομακρύνθηκαν άμεσα από την αίθουσα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε νωρίτερα ότι επιθυμεί την άμεση κήρυξη κατάπαυσης του πυρός, με στόχο την εξεύρεση λύσης για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε το Κρεμλίνο, η συνάντηση μπορεί να κρατήσει έως και 6-7 ώρες, αν και ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε κάτι τέτοιο.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, φορώντας τη χαρακτηριστική κόκκινη γραβάτα του, περπάτησε στο κόκκινο χαλί, όπου και ανέμενε την άφιξη του Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι δύο άνδρες αντάλλαξαν μια εγκάρδια χειραψία και διέσχισαν μαζί το κόκκινο χαλί, υπό τις επευφημίες των παρευρισκομένων στον αεροδιάδρομο. Κατά τη διέλευση αμερικανικών στρατιωτικών αεροσκαφών, ο πρόεδρος Τραμπ απηύθυνε σύντομο στρατιωτικό χαιρετισμό. Οι δύο ηγέτες συνομίλησαν για λίγο καθώς διέσχιζαν το κόκκινο χαλί, για να σταθούν κατόπιν σε μια εξέδρα με την ένδειξη «Αλάσκα 2025».

Τον Τραμπ συνόδευσαν στη συνάντηση ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ. Μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών θα παρατεθεί γεύμα, στο οποίο, εκτός των Ρούμπιο και Γουίτκοφ, θα συμμετάσχουν επίσης ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, ο υπουργός Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ και η προσωπάρχης του Τραμπ, Σούζι Γουάιλς, μετέδωσε το πρακτορείο Reuters. Από ρωσικής πλευράς συμμετείχαν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο προεδρικός σύμβουλος, Γιούρι Ουσάκοφ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε νωρίτερα συνάντηση με την πολιτική ηγεσία της Αλάσκας, συμπεριλαμβανομένων των γερουσιαστών Λίζα Μουρκόφσκι και Νταν Σάλιβαν, καθώς και του κυβερνήτη Μάικ Ντανλίβι, σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου, Κάρολαϊν Λέβιτ.

Δείτε φωτογραφίες:

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος δεν προσκλήθηκε στις συνομιλίες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του εκφράζουν ανησυχίες ότι ο Τραμπ ενδέχεται να «θυσιάσει» την Ουκρανία, παγώνοντας τη σύγκρουση και αναγνωρίζοντας, έστω και ανεπίσημα, τον ρωσικό έλεγχο σε περίπου ένα πέμπτο της ουκρανικής επικράτειας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος προσπάθησε να κατευνάσει τις ανησυχίες αυτές κατά την επιβίβασή του στο Air Force One, λέγοντας ότι θα αφήσει την Ουκρανία να αποφασίσει για ενδεχόμενες εδαφικές παραχωρήσεις. «Δεν είμαι εδώ για να διαπραγματευτώ για την Ουκρανία, είμαι εδώ για να τους φέρω στο τραπέζι», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όταν ρωτήθηκε τι θα καθιστούσε τη συνάντηση επιτυχημένη, απάντησε στους δημοσιογράφους: «Θέλω να δω μια γρήγορη κατάπαυση του πυρός… Δεν θα είμαι χαρούμενος αν δεν γίνει σήμερα… Θέλω να σταματήσει ο σκοτωμός».

Η συνάντηση

Οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντώνται σε αεροπορική βάση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, στην Αλάσκα, στην πρώτη τους δια ζώσης συνάντηση από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ ελπίζει ότι μια εκεχειρία στον πόλεμο, που διαρκεί ήδη 3,5 χρόνια, θα ενισχύσει το προφίλ του ως παγκόσμιου ειρηνοποιού, που του αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης.

Για τον Πούτιν, η σύνοδος αποτελεί ήδη μια σημαντική επιτυχία, την οποία μπορεί να προβάλει ως απόδειξη ότι οι πολυετείς προσπάθειες της Δύσης να απομονώσει τη Ρωσία έχουν αποτύχει και ότι η Μόσχα ανακτά τη θέση της στο υψηλότερο επίπεδο της διεθνούς διπλωματίας. Ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος Κίριλ Ντμίτριεφ περιέγραψε τη διάθεση πριν από τη σύνοδο ως «μαχητική», δηλώνοντας στο πρακτορείο RIA ότι οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν όχι μόνο την Ουκρανία, αλλά το σύνολο των διμερών σχέσεων.

Αναζητώντας κοινό έδαφος

Ο Τραμπ, ο οποίος κάποτε είχε δηλώσει ότι θα τερμάτιζε τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα σε 24 ώρες, παραδέχθηκε ότι αποδείχθηκε δυσκολότερο έργο από ό,τι περίμενε. Ανέφερε ότι εάν οι συνομιλίες της Παρασκευής εξελιχθούν θετικά, η γρήγορη διοργάνωση μιας δεύτερης, τριμερούς συνόδου με τον Ζελένσκι θα είναι ακόμη πιο σημαντική από τη συνάντησή του με τον Πούτιν. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι μια τριμερής σύνοδος θα ήταν δυνατή εάν οι συνομιλίες στην Αλάσκα αποδώσουν καρπούς.

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι τόνισε ότι η σύνοδος πρέπει να ανοίξει τον δρόμο για μια «δίκαιη ειρήνη» και τριμερείς συνομιλίες που θα τον περιλαμβάνουν, προσθέτοντας ωστόσο ότι η Ρωσία συνεχίζει τις επιθέσεις. «Είναι καιρός να τελειώσει ο πόλεμος και τα απαραίτητα βήματα πρέπει να γίνουν από τη Ρωσία. Βασιζόμαστε στην Αμερική», έγραψε ο Ζελένσκι στο Telegram.

Πηγή με γνώση των σκέψεων του Κρεμλίνου ανέφερε ότι υπάρχουν ενδείξεις πως η Μόσχα θα μπορούσε να είναι έτοιμη για έναν συμβιβασμό στην Ουκρανία, δεδομένου ότι ο Πούτιν κατανοεί την οικονομική ευπάθεια της Ρωσίας και το κόστος της συνέχισης του πολέμου. Σύμφωνα με προηγούμενα δημοσιεύματα του Reuters, ο Πούτιν ενδέχεται να είναι πρόθυμος να παγώσει τη σύγκρουση κατά μήκος των σημερινών γραμμών του μετώπου, υπό την προϋπόθεση μιας νομικά δεσμευτικής υπόσχεσης για μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και άρσης ορισμένων δυτικών κυρώσεων.

Το δίλημμα της εδαφικής ακεραιότητας

Το κεντρικό ζήτημα που θα κυριαρχήσει στις συνομιλίες είναι η πιθανή συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και οι όροι που θα τη συνοδεύουν. Ο μεγαλύτερος φόβος του Κιέβου και των Ευρωπαίων είναι μήπως ο Τραμπ «πουλήσει» την Ουκρανία, παγώνοντας τη σύγκρουση και αναγνωρίζοντας, έστω και ανεπίσημα, τον ρωσικό έλεγχο στο ένα πέμπτο του ουκρανικού εδάφους, όπως επισημαίνει το Reuters.

Οι απαιτήσεις της Ρωσίας είναι γνωστές. Σύμφωνα με την Χελίμα Κροφτ, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στην RBC Capital Markets, την οποία επικαλείται το CNBC, «σε αντάλλαγμα για τη διακοπή της στρατιωτικής της επίθεσης, η Ρωσία επιδιώκει να διατηρήσει την Κριμαία και ολόκληρη την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, καθώς και να εξασφαλίσει ένα οριστικό τέλος στις φιλοδοξίες του Κιέβου για ένταξη στο ΝΑΤΟ».

Ο ίδιος ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι για να σταματήσει ο πόλεμος, τα ουκρανικά στρατεύματα πρέπει να αποσυρθούν από τα τμήματα των περιοχών του Ντονέτσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας που εξακολουθούν να ελέγχουν.

Ο Τραμπ έχει προκαλέσει σύγχυση με τις δηλώσεις του, καθώς από τη μία μιλά για πιθανή «ανταλλαγή εδαφών» και από την άλλη διαβεβαιώνει τους Ευρωπαίους ότι δεν θα διαπραγματευτεί νέα σύνορα για την Ουκρανία. Ο πρόεδρος Ζελένσκι έχει καταστήσει σαφές ότι η εδαφική ακεραιότητα της χώρας είναι κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα και οποιαδήποτε αλλαγή θα απαιτούσε δημοψήφισμα, μια διαδικασία εξαιρετικά περίπλοκη.