Την παραχώρηση ολόκληρης της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς, την εγκατάλειψη των φιλοδοξιών για ένταξη στο ΝΑΤΟ, τη διατήρηση της ουδετερότητας και την απομάκρυνση των δυτικών στρατευμάτων από τη χώρα, φέρεται να ζητά από την Ουκρανία ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, σύμφωνα με τρεις πηγές τις οποίες επικαλείται το Reuters.
Ο Ρώσος πρόεδρος συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα, στην πρώτη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-ΗΠΑ μετά από περισσότερα από τέσσερα χρόνια, αφιερώνοντας σχεδόν ολόκληρη την τρίωρη κλειστή συνάντηση στη συζήτηση του πλαισίου ενός πιθανού συμβιβασμού για την Ουκρανία.
Οι ρωσικές πηγές ανέφεραν ότι ο Πούτιν έχει περιορίσει τις εδαφικές απαιτήσεις που είχε διατυπώσει τον Ιούνιο του 2024, οι οποίες προέβλεπαν την παραχώρηση από το Κίεβο του συνόλου των τεσσάρων επαρχιών που η Μόσχα διεκδικεί ως τμήμα της Ρωσίας: του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ στην ανατολική Ουκρανία — που αποτελούν το Ντονμπάς — καθώς και της Χερσώνας και της Ζαπορίζια στον νότο. Το Κίεβο είχε απορρίψει αυτούς τους όρους ως ισοδύναμους με παράδοση.
Στη νέα του πρόταση, ο Πούτιν επιμένει στην απαίτηση για πλήρη αποχώρηση της Ουκρανίας από τα τμήματα του Ντονμπάς που εξακολουθεί να ελέγχει. Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα θα παγώσει τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ και δεδομένα από ανοιχτές πηγές, η Ρωσία ελέγχει περίπου το 88% του Ντονμπάς και το 73% της Ζαπορίζια και της Χερσώνας. Η Μόσχα εμφανίζεται επίσης διατεθειμένη να παραδώσει τα μικρά τμήματα των περιοχών του Χαρκόβου, του Σούμι και του Ντνιπροπετρόφσκ που ελέγχει, ως μέρος μιας πιθανής συμφωνίας.
Παράλληλα, ο Πούτιν επιμένει στις προηγούμενες απαιτήσεις του για εγκατάλειψη των φιλοδοξιών της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, για νομικά δεσμευτική υπόσχεση από τη στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ότι δεν θα επεκταθεί περαιτέρω προς τα ανατολικά, καθώς και για περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό και συμφωνία ότι δεν θα αναπτυχθούν δυτικά στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος ως μέρος ειρηνευτικής δύναμης.
Η στάση του Κιέβου
Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει επανειλημμένα απορρίψει την ιδέα της αποχώρησης από διεθνώς αναγνωρισμένα ουκρανικά εδάφη στο πλαίσιο μιας συμφωνίας και έχει δηλώσει ότι η βιομηχανική περιοχή του Ντονμπάς λειτουργεί ως φρούριο που αναχαιτίζει τη ρωσική προέλαση βαθύτερα στην Ουκρανία. «Αν μιλάμε απλώς για αποχώρηση από την ανατολή, δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό», δήλωσε σε δημοσιογράφους. «Είναι ζήτημα επιβίωσης της χώρας μας, που αφορά τις ισχυρότερες αμυντικές γραμμές».
Οι τρεις πηγές που βρίσκονται κοντά στο Κρεμλίνο ανέφεραν ότι η σύνοδος κορυφής στην πόλη Άνκορατζ της Αλάσκας δημιούργησε την καλύτερη ευκαιρία για ειρήνη από την έναρξη του πολέμου, καθώς υπήρξαν συγκεκριμένες συζητήσεις για τους όρους της Ρωσίας και ο Πούτιν έδειξε προθυμία για υποχωρήσεις. «Ο Πούτιν είναι έτοιμος για ειρήνη, για συμβιβασμό. Αυτό είναι το μήνυμα που μεταφέρθηκε στον Τραμπ», ανέφερε μία από τις πηγές.
Οι ίδιες πηγές προειδοποίησαν ότι δεν είναι σαφές για τη Μόσχα εάν η Ουκρανία θα ήταν διατεθειμένη να παραχωρήσει τα εναπομείναντα εδάφη του Ντονμπάς, και ότι αν δεν το έκανε, ο πόλεμος θα συνεχιζόταν. Επίσης, παραμένει ασαφές εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παρείχαν οποιαδήποτε μορφή αναγνώρισης στα κατεχόμενα από τη Ρωσία ουκρανικά εδάφη.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να τερματίσει την «αιματοχυσία» του πολέμου και να μείνει στην ιστορία ως «πρόεδρος-ειρηνοποιός». Τη Δευτέρα ανέφερε ότι έχει αρχίσει να οργανώνει μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών της Ρωσίας και της Ουκρανίας, η οποία θα ακολουθηθεί από μια τριμερή σύνοδο κορυφής με τον πρόεδρο των ΗΠΑ. «Πιστεύω ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει να δει το τέλος του», δήλωσε ο Τραμπ δίπλα στον Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο. «Είμαι βέβαιος ότι θα το λύσουμε».
Εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία της συνόδου κορυφής και της τελευταίας προσπάθειας για ειρήνη, σύμφωνα με δύο από τις ρωσικές πηγές. Ο Γουίτκοφ συναντήθηκε με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο στις 6 Αυγούστου μαζί με τον σύμβουλο του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ. Στη συνάντηση αυτή, ο Πούτιν μετέφερε με σαφήνεια στον Γουίτκοφ ότι είναι έτοιμος για συμβιβασμό και καθόρισε το περίγραμμα του τι θα μπορούσε να αποδεχτεί για την ειρήνη.
Εάν η Ρωσία και η Ουκρανία καταλήξουν σε συμφωνία, τότε υπάρχουν διάφορες επιλογές για μια επίσημη διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής τριμερούς συμφωνίας Ρωσίας-Ουκρανίας-ΗΠΑ που θα αναγνωριστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Μια άλλη επιλογή είναι η επιστροφή στις αποτυχημένες συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης του 2022, όπου η Ρωσία και η Ουκρανία συζήτησαν τη μόνιμη ουδετερότητα της Ουκρανίας με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: τη Βρετανία, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Υπάρχουν δύο επιλογές: πόλεμος ή ειρήνη, και αν δεν υπάρξει ειρήνη, τότε θα υπάρξει περισσότερος πόλεμος», ανέφερε μία από τις πηγές.
