Σε ωράριο-λάστιχο οδηγεί το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το οποίο τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση. το νομοσχέδιο υιοθετεί τη νομιμότητα του να δουλεύει ένας εργαζόμενος 13 ώρες σερί, προκαλώντας φυσικά τις ανάλογες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης όταν παρουσιάστηκε από την αρμόδια υπουργό Νίκη Κεραμέως. Αντιδράσεις οι οποίες αναμένεται να κλιμακωθούν τις επόμενες ημέρες.
Συνοπτικά, το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας, που δόθηκε για δημόσια διαβούλευση, προβλέπει μεταξύ άλλων: ημερήσια 13ωρη εργασία στον ίδιο εργοδότη, τετραήμερη εβδομάδα εργασίας με 10ωρη απασχόληση ανά ημέρα, υπερωρίες για εργαζόμενους με εκ περιτροπής απασχόληση, προσλήψεις – εξπρές μέσω κινητού για εργασία έως δύο ημερών και μείωση των εισφορών για υπερεργασία και υπερωρίες.
Το σημείο του νομοσχεδίου που έχουν δημουργήσει τις περισσότερες αντιδράσεις από τα συνδικάτα και τα σωματεία αφορούν δύο βασικές διατάξεις. Η πρώτη σχετίζεται με τη δυνατότητα να εργάζεται ένας εργαζόμενος έως 13 ώρες ημερησίως σε έναν εργοδότη, αντί για δύο εργοδότες όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, κάτι που νομιμοποιεί τις εργασιακές πρακτικές που μέχρι σήμερα ήταν παραβιαστικές του εργατικού δικαίου.
Η αρμόδια υπουργός σπεύδει -με το νέο νομοσχέδιο- να θεσμοθετήσει την υπερεργασία φέρνοντας το 13ωρο εν έτει 2025 και ενώ σε όλες τις χώρες της ΕΕ τα ωράρια εργασίας μειώνονται. Δηλαδή, η κυβέρνηση δεν επιθυμεί την υπεργασία ως υπερωρίες, αλλά ως θεσμοθετημένο ωράριο εργασίας.
Εκ περιτροπής εργασία
Δεύτερον, εισάγεται για πρώτη φορά η υπερωριακή απασχόληση για εργαζόμενους με εκ περιτροπής σύμβαση, με προσαύξηση 40% στο ωρομίσθιο. Η ρύθμιση φαίνεται να στοχεύει κυρίως εποχικούς εργαζόμενους στον τομέα της εστίασης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η εργασία γίνεται ιδιαίτερα εντατική.
Ουσιαστικά, το συγκεκριμένο νομοθέτημα καθιερώνει επίσημα τις υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία ειδική μορφή μερικής απασχόλησης, κατά την οποία ο εργαζόμενος απασχολείται λιγότερες ημέρες την εβδομάδα, λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή λιγότερους μήνες το έτος, αλλά πάντα με πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασία. Πρόκειται για ρύθμιση που δεν υπήρχε μέχρι στιγμής.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, το νομοσχέδιο Κεραμέως έρχεται να ενισχύσει την εκ περιτροπής απασχόληση σε βάρος της σταθερής 8ωρης εργασίας μέσω της δυνατότητας για υπερωρίες. Κάνει ένα ακόμα βήμα στην λεγόμενη διευθέτηση του χρόνου εργασίας με δυνατότητα τετραήμερης εργασίας για όλο το έτος αντί του εξάμηνου που ισχύει σήμερα.
Το «σπάσιμο» των αδειών και η ΔΕΘ
Ακόμη ένα κρίσιμο στοιχείο είναι και το πώς θα κατανέμονται οι ετήσιες άδειες των εργαζομένων όπου πλέον θα μπορούν να «σπάνε» σε περισσότερες περιόδους, ανοίγοντας τον δρόμο ώστε να μη δίδονται καλοκαιρινές άδειες σε κλάδους εργασίας που έχουν φόρτο εργασίας αυτή την περίοδο.. Σε ό,τι αφορά στις άδειες, το υπουργείο Εργασίας τονίζει πως: «Μέχρι σήμερα, βάσει νόμου, η άδεια έπρεπε να λαμβάνεται από τον εργαζόμενο αδιαίρετη, σε μία περίοδο, ενώ με αίτημα του εργαζομένου ήταν δυνατή η κατάτμηση του χρόνου αδείας, ωστόσο έπρεπε οι 2 εβδομάδες να λαμβάνονται συνεχόμενα.
Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να αιτηθεί επιμερισμό της άδειάς του σε περισσότερα χρονικά διαστήματα, εφόσον το επιθυμεί. Π.χ. θα μπορεί να λάβει την ετήσια άδειά του τμηματικά σε 4 διαφορετικές περιόδους εντός του ίδιου έτους αν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Η χρονική περίοδος λήψης της αδείας επιλέγεται σε συνεννόηση με τον εργοδότη.»
Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι τα συνδικάτα έχουν ήδη εκφράσει την πλήρη αντίθεσή τους στη νομοθετική πρωτοβουλία, ενώ η απόσυρση του νομοσχεδίου αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα αιτήματα των κινητοποιήσεων που θα πραγματοποιηθούν τις επόμενες ημέρες στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τη Διεθνή Έκθεση.
Πρώτοι στην Ευρώπη σε ώρες εργασίας
Σε κάθε περίπτωση, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι όλα τα παραπάνω λαμβάνουν χώρα σε μια συγκυρία που περισσότεροι Έλληνες εργάζονται «παραπάνω ώρες» από τους κατοίκους κάθε άλλης χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, αν και το υπουργείο Εργασίας έσπευσε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, δείχνοντας τα απογυμνωμένα κυβερνητικά επιχειρήματα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή, το 2024, το 6,6% των απασχολούμενων ηλικίας 20 έως 64 ετών στην ΕΕ εργάζονταν πολλές ώρες, δηλαδή συνήθως 49 ώρες ή περισσότερο εβδομαδιαίως στην κύρια εργασία τους.
Η Ελλάδα είχε το υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων με παραπάνω ώρες εργασίας (12,4%), ακολουθούμενη από την Κύπρο (10,0%) και τη Γαλλία (9,9%). Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (0,4%), στη Λετονία (1,0%) και στη Λιθουανία (1,4%).
