ΝΑΤΟ: Επτά δεκαετίες επεκτάσεων της στρατιωτικής συμμαχίας [γράφημα]

Η γέννηση του ΝΑΤΟ ήταν η προοδευτική εξέλιξη των συμμαχιών που δημιούργησε το τέλος του μεγάλου πολέμου, του Β΄παγκοσμίου πολέμου.  Η συμφωνία για τη δημιουργία του Βορειο -Ατλαντικου Συμφώνου, υπογράφτηκε τον Απρίλιο του 1949 και η νέα Συμμαχία ΝΑΤΟ , πήρε το όνομά της απο τα αρχικά των λέξεων North Atlantic Treaty Organization.

Στο αρχικό σχήμα που ιδρύθηκε με τη συμφωνία της Ουάσιγκτον συμμετείχαν δώδεκα χώρες (ιδρυτικά μέλη) και συγκεκριμένα οι ευρωπαικές, Βέλγιο, Γαλλία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισλανδία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Λουξεμβούργο, Νορβηγία και Πορτογαλία και οι ατλαντικές Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδάς. Ο βασικός καταστατικός σκοπός του ΝΑΤΟ ήταν να εγγυηθεί την ελευθερία και την ασφάλεια των μελών του με πολιτικά και στρατιωτικά μέσα.

Η Συμμαχία διευρύνθηκε το 1952, με την ταυτόχρονη ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας. Τρία χρόνια αργότερα, εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ η Δυτική Γερμανία γεγονός που -λέγεται- ότι προκάλεσε την αντανακλαστική κίνηση της δημιουργίας του Συμφώνου της Βαρσοβίας, τα μέλη του οποίου θεώρησαν ως απειλή την ένταξη της Βόννης στην δυτική συμμαχία.

Μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας ήταν η Σοβιετική Ενωση, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Τσεχοσλοβακία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ανατολική Γερμανία που υπέγραψαν στη Βαρσοβία τη «Συνθήκη Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας», η οποία προέβλεπε τη στρατιωτική συνεργασία και την αμοιβαία άμυνα των υπογραφόντων κρατών σε περίπτωση εξωτερικής επίθεσης.

Για την επόμενη διεύρυνση του ΝΑΤΟ χρειάστηκε να περάσουν -όπως φαίνεται και στο γράφημα – 27 χρόνια, όταν εντάχθηκε η Ισπανία. Το 1990 και ενω ήδη είχαν μεσολαβησει οι κοσμογονικές αλλαγές που έφερε στην μεταπολεμική Ευρώπη, η πτώση του τείχους του Βερολίνου, ολόκληρη η Ομοσπονδιακή Γερμανία (μετα και τις συμφωνίες ενσωμάτωσης της πρωην Ανατολικής Γερμανίας) εντάχθηκε στην Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας δεν άντεξε στις νέες γεωπολιτικές συνθήκες και διαλύθηκε επισήμως την 1η Ιουλίου 1991. Αντιθέτως,  το ΝΑΤΟ συνέχισε να διευρύνεται…με τελευταία την περιπετειώδη εισδοχή αυτή της Σουηδίας το 2024 και ύστερα απο τις «προϋποθέσεις» που διαρκώς έθετε η Τουρκία …

Η ανατολική διεύρυνση…

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 έχει κλονίσει την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης, ωθώντας τους μακροχρόνιους εταίρους του ΝΑΤΟ, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, να ζητήσουν την πλήρη ένταξή τους – η Φινλανδία το 2023 και η Σουηδία το 2024.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, μετά από συνομιλίες με τον Κινέζο Σι Τζινπίνγκ και τον Ινδό Ναρέντρα Μόντι στη συνάντηση της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης στην Τιαντζίν, δήλωσε ότι το ζήτημα της ανατολικής διεύρυνσης του ΝΑΤΟ θα πρέπει να αντιμετωπιστεί προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη ειρήνη στην Ουκρανία.

Η Ουκρανία, η Γεωργία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη βρίσκονται επί του παρόντος σε αναμονή για ένταξη στο ΝΑΤΟ κι ενώ ήδη υπάρχουν χώρες που αντιτίθενται στην ένταξη της πρώτης. Ακόμα και οι ΗΠΑ του Ντοναλντ Τραμπ δεν υποστηρίζουν την εισδοχή του Κίεβου ενώ και η διοίκηση Μπάιντεν θεωρούσε απίθανη την ένταξη για όσο διάστημα η χωρα βρίσκεται σε ένοπλη σύρραξη με τη Ρωσία.