Για τις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, το μεγάλο στοίχημα της αποθήκευσης, το ενεργειακό μείγμα αλλά και τις προκλήσεις στα υδροηλεκτρικά μίλησε μεταξύ άλλων στο OT FORUM και στους δημοσιογράφους Χρήστο Κολώνα και Αθανασία Ακρίβου, ο γενικός διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ενέργειας (ΕΣΑΗ), Γιώργος Στάμτσης.
«Η χονδρεμπορική αγορά στην Ελλάδα είναι μέρος της ευρωπαϊκής χονδρεμπορικής αγοράς. Ο τρόπος επίλυσής της είναι πανευρωπαϊκός», εξηγεί ο κ. Στάμτσης, ερωτηθείς σχετικά, και προσθέτει: «Υπάρχει ο ACER που παρακολουθεί σε ημερήσιο, ωριαίο και κάθε λεπτό επίπεδο, το πώς διαμορφώνονται οι τιμές και αν κάτι προκαλεί το ενδιαφέρον τους κατευθείαν μπαίνουν και το διερευνούν. Άρα όσον αφορά αυτό το κομμάτι, δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας σε σχέση με το πώς διαμορφώνονται οι τιμές. Το μοντέλο διαμόρφωσης των τιμών είναι η οριακή τιμολόγηση που υπάρχει σε όλες τις απελευθερωμένες αγορές σε όλο τον κόσμο. Αυτό που έχει ενδιαφέρον για την Ελλάδα, στη χονδρεμπορική είναι ότι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει σταματήσει να είναι μέσα στο top 5 των ακριβότερων αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είμαστε συνήθως στην έβδομη -όγδοη θέση».
Το φυσικό αέριο και οι ΑΠΕ
«Αλλά προφανώς μπορούμε να βελτιώσουμε πολύ περισσότερο τα πράγματα. Έχουμε βάλει πολλές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όμως, δεν έχουμε αποθήκευση. Χρειαζόμαστε αποθήκευση, έτσι ώστε να εκμεταλλευτούμε τις ανανεώσιμες πηγές. Το θετικό είναι ότι έχει αρχίσει να μειώνεται η τιμή του φυσικού αερίου που στην Ελλάδα πια δίνει το 40% του μείγματος στον ηλεκτρισμό και αυτό είναι θετικό» αναφέρει, διευκρινίζοντας ότι «υπάρχουν αρκετά σημεία τα οποία χρειάζονται δουλειά έτσι ώστε να πετύχουμε μεγαλύτερο ανταγωνισμό στην αγορά, και αυτός ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός να φανεί και σε χαμηλότερες τιμές στη χονδρεμπορική και κατά συνέπεια και στην λιανική αγορά».
Για τα υδροηλεκτρικά
Στη συνέχει της συζήτησης ο κ. Στάμτσης επισημαίνει ότι «τα μεγάλα υδροηλεκτρικά συνεχίζουν και παραμένουν στην αποκλειστική κυριότητα διαχείρισης μιας εταιρείας. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός», αναφέρει τονίζοντας ότι αυτό δεν έχει σημασία μόνο για την προημερήσια αγορά αλλά και την αγορά εξισορρόπησης»
«Μία λύση για να μπορέσουμε να χαμηλώσουμε τις τιμές στην αγορά εξισορρόπησης ακόμα περισσότερο είναι να αυξήσουμε τον ανταγωνισμό εκεί πέρα, που σημαίνει ότι με κάποιον τρόπο δεν ξέρουμε ακόμα, αλλά πρέπει να ανοίξει αυτή η συζήτηση, πρέπει να ανοίξει και ο ανταγωνισμός στα υδροηλεκτρικά», αναφέρει, εξηγώντας ωστόσο, ότι «το νερό ως δημόσιο αγαθό υπόκειται σε μία σειρά περιορισμών».
«Θα πρέπει να βρεθεί ένα σχήμα ώστε η ενέργεια που παράγεται από υδροηλεκτρικά να μπορεί να παράγεται με ανταγωνιστικούς όρους. Εάν παραχθεί με ανταγωνιστικούς όρους, σίγουρα θα παραχθεί φθηνότερα και σίγουρα η διαχείριση θα είναι καλύτερη», τονίζει.
Ερωτηθείς αν μπορεί ένας ιδιώτης να μπει στην συγκεκριμένη αγορά, ο κ. Στάμτσης τονίζει ότι «βεβαίως, μπορεί, καθώς το νομοθετικό πλαίσιο το επιτρέπει».
Και προσθέτει: «Η πραγματικότητα λέει όμως, ότι δεν έχει δημιουργηθεί ούτε ένα έργο. Οι προσπάθειες έχουν ξεκινήσει εδώ και 17 χρόνια, αλλά σκοντάφτουν στην αδειοδότηση. Ακόμα όμως, και αν είχαν δοθεί οι άδειες οι διαθέσιμες θέσεις που υπάρχουν για μεγάλα υδροηλεκτρικά είναι πια πολύ λίγες».
Για την αποθήκευση
Ερωτηθείς για την αποθήκευση ενέργειας στη χώρας μας ο γενικός διευθυντής της ΕΣΑΗ τονίζει ότι η χώρα μας είναι σε ένα σημείο, που για αποθήκευση έχουμε μόνο τις 2 μονάδες αντλησιοταμίευσης σε Αλιάκμονα και Νέστο: «Δεν έχουμε μπαταρίες».
«Για να αλλάξει η κατάσταση πρέπει γρήγορα να μπούνε μπαταρίες. Δεν ξέρω αν θα μπούνε τα 4,6 gigawatt, για τα οποία λένε τα επόμενα χρόνια, γιατί οι τράπεζες είναι πολύ επιφυλακτικές όσο αφορά το μοντέλο δανειοδότησης, αλλά αυτό που ξέρω ότι σίγουρα χρειαζόμαστε 1-2 gigawatt να μπούνε γρήγορα από μπαταρίες έτσι ώστε να δούμε μία διαφορά στην καθημερινή διαχείριση των ανανεώσιμων πηγών. Μιλάω για μεσοπρόθεσμα για τα επόμενα 1-2 έτη».
Για τα μπλακ άουτ
Ερωτηθείς για τη συζήτηση που έχει ανοίξει για το θέμα της ασφάλειας εφοδιασμού και της επάρκειας ηλεκτρικής ισχύος, με αφορμή τα πρόσφατα μπλακ άουτ Ιβηρική Χερσόνησο ο κ. Στάμτσης τόνισε: «Στην Ελλάδα διατρέχουμε κίνδυνο ασφάλειας, δηλαδή blackout εάν καταστούν μη οικονομικά βιώσιμες αρκετές μονάδες φυσικού αερίου ή υδροηλεκτρικών».
Σύμφωνα με τον ίδιο η πρόταση είναι να υπάρξει μία δεύτερη αγορά ηλεκτρισμού στην Ελλάδα: «δίπλα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, να υπάρχει μία αγορά διαθέσιμης ηλεκτρικής ισχύος, η οποία θα αμείβει όσες μονάδες είναι απαραίτητες, έτσι ώστε και σε καθημερινό επίπεδο ο ΑΔΜΗΕ να μπορεί να καλύπτει τις διακυμάνσεις που υπάρχουνε στην παραγωγή των ανανεώσιμων υπουργών, αλλά και στις μεγάλες εποχιακές αιχμές, είτε αυτές είναι χειμώνα είτε καλοκαίρι, να ξέρουμε ότι σε κάθε στιγμή έχουμε όσα χρειάζονται ή αν καλύψουμε την αυξημένη ζήτηση».
Εκτιμά μάλιστα, ότι αυτό θα εισήγαγε ταυτόχρονα ένα έμμεσο πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: «Γιατί αυτές οι μονάδες δεν θα επιτρέπονταν να λάβουνε αμοιβή πουλώντας την ενέργειά τους πέρα από ένα όριο όσο ψηλά κι αν πήγαινε η τιμή της […]
Ειδικότερα για τον κίνδυνο black out υπογραμμίζει: «Εάν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε εκείνη τη στιγμή την περίσσεια της παραγωγής που υπάρχει από τις ανανεώσιμες πηγές, εάν δεν μπορούμε να την αποθηκεύσουμε ή αν δεν μπορούμε να την εξαγάγουμε, τότε τεχνικά μπορεί να δημιουργηθεί ο κίνδυνος του μπλακ άουτ.
