Η Ιαπωνία που αποτελεί μια χώρα της οποίας ο πληθυσμός γερνάει, γίνεται πεδίο δοκιμών για το κατά πόσον οι εταιρείες logistics μπορούν να ξεπεράσουν τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού και να διατηρήσουν ταχύτερους χρόνους παράδοσης, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του τομέα υστερεί σε σχέση με την Amazon στην υιοθέτηση των ρομπότ.
Στο κέντρο εκπλήρωσης παραγγελιών της στην Τσίμπα κοντά στο Τόκιο, όπου τα ρομπότ ξεπερνούν σε αριθμό τους 2.000 υπαλλήλους και η χωρητικότητα αποθήκευσης είναι 40% υψηλότερη από μια κανονική αποθήκη, η Amazon παρουσίασε μια νέα μηχανή περιτύλιξης χαρτιού που προσαρμόζεται αυτόματα στο μέγεθος του αντικειμένου και ένα ιλιγγιωδώς πολύπλοκο σύστημα διαλογής που συντονίζει πολλά αντικείμενα για συσκευασία σε ένα μόνο κουτί ή τσάντα.
Αλλά οι άνθρωποι αναλαμβάνουν τον έλεγχο μόλις ένα πακέτο βγει στο δρόμο. Με σχεδόν το 30% των Ιαπώνων πολιτών άνω των 65 ετών, το σύνολο των οδηγών φορτηγών αναμένεται να συρρικνωθεί κατά ένα τρίτο σε 480.000 έως το 2030.
Η Amazon γίνεται πιο τοπική με τον αυτοματισμό και βλέπει περιθώρια για να αξιοποιήσει την αποτελεσματικότητα σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Ο Κοχέι Σιματάνι, αντιπρόεδρος λειτουργιών στην Amazon Japan, δήλωσε στους Financial Times ότι η ρομποτική βρίσκεται στα πρόθυρα εξάπλωσης πέρα από τα κέντρα εκπλήρωσης, ώστε να επιτρέψει την αυτοματοποιημένη συσκευασία σε μικρότερους κόμβους παράδοσης πιο κοντά στους πελάτες. Ο αυτοματισμός θα προηγηθεί του ταχέως συρρικνούμενου πληθυσμού σε ηλικία εργασίας της Ιαπωνίας, προέβλεψε.
Πόσο πρόβλημα είναι ο γηράσκων πληθυσμός
«Δεν νομίζω ότι ο ίδιος ο γηράσκων πληθυσμός θα αποτελέσει εμπόδιο» στην επίτευξη ταχύτερων χρόνων παράδοσης, όπως η επέκταση της παράδοσης την ίδια ημέρα σε περισσότερα προϊόντα, δήλωσε ο Σιματάνι. «Πολλοί άνθρωποι είναι άνω των 65 ετών… αλλά δεν νομίζω ότι αυτό το πρόβλημα από μόνο του θα είναι κρίσιμο».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Amazon εισάγει ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που ονομάζεται DeepFleet για να ελέγχει όλα τα ρομπότ της και να αποκτήσει περαιτέρω ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης έχει ήδη βελτιώσει την ταχύτητα των ρομπότ κατά 10%.
Ωστόσο, τους ανταγωνιστές της στον τομέα της εφοδιαστικής στην Ιαπωνία δεν συμμερίζονται την βαθιά εμπιστοσύνη της αμερικανικής εταιρείας στη δύναμη της τεχνολογίας να ξεπεράσει τις προκλήσεις της εργασίας. Οι Ιαπωνικές εταιρείες, αντιμετωπίζουν πολύ μεγαλύτερες διακυμάνσεις στις απαιτήσεις των πελατών και στα είδη που καθιστούν την τυποποίηση και τον ρομποτικό χειρισμό πιο δύσκολο.
Σε μια αποθήκη στο ανατολικό Τόκιο, η Nippon Express δοκιμάζει αυτόνομα περονοφόρα ανυψωτικά μηχανήματα, αυτοματοποιημένα συστήματα αποθήκευσης και ανάκτησης τύπου πλέγματος, ρομπότ που στοκάρουν ράφια και ένα υψηλής τεχνολογίας αμαξίδιο κινητικότητας για συλλέκτες.
Ωστόσο, τα στελέχη της δεν είναι καθόλου πεπεισμένα ότι οι επενδύσεις στον αυτοματισμό θα αποδώσουν από μόνες τους.
Ανώριμη τεχνολογία
«Αν μιλάμε απλώς για την απλή αντικατάσταση ενός συγκεκριμένου φόρτου εργασίας με αυτήν την τεχνολογία, δεν νομίζω ότι μπορούμε πραγματικά να μετρήσουμε την αποτελεσματικότητα», δήλωσε στους FT ο Ακίρα Ούνο, επικεφαλής ανάπτυξης επιχειρήσεων στην Nippon Express.
«Μεγάλο μέρος αυτής της τεχνολογίας βρίσκεται σε φάση επίδειξης. Νομίζω ότι πρόκειται για μια μεταβατική περίοδο όπου θα δούμε αν θα έχουν εκρηκτική ανάπτυξη ή αν οι άνθρωποι είναι καλύτεροι».
Παρά το γεγονός ότι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο ονομάζεται χώρα των ανερχόμενων ρομπότ, λόγω του ρόλου της ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής βιομηχανικών ρομπότ στον κόσμο, υπάρχουν μόνο 0,17 ρομπότ ανά αποθήκη εκτός Amazon στην ίδια τη χώρα, έναντι 0,68 μονάδων στις ΗΠΑ και 0,57 στην Κίνα, σύμφωνα με στοιχεία της Interact Analysis.
Οι σκληρά εργαζόμενοι υπάλληλοι, η συγκέντρωση σε αστικές περιοχές και η αργή υιοθέτηση των ηλεκτρονικών αγορών έχουν συμβάλει στην λιγότερο ταχεία υιοθέτηση των ρομπότ στην εφοδιαστική αλυσίδα από την Ιαπωνία. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα γης στην ορεινή χώρα σημαίνει επίσης ότι οι αποθήκες της τείνουν να είναι μικρότερες, σε σχήμα L και εκτείνονται σε πολλαπλούς ορόφους, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την ενσωμάτωση ρομποτικών συστημάτων.
«Ο βασικός λόγος για την αργή ανάπτυξή τους είναι το σημαντικό κόστος για την παράδοση ρομπότ σε υπάρχουσες αποθήκες», δήλωσε στους FT ο Ριοΐτσι Κακούι, διευθύνων σύμβουλος της e-LogiT, μιας εταιρείας συμβούλων εφοδιαστικής με έδρα το Τόκιο. «Το κλειδί για τις εταιρείες εφοδιαστικής αλυσίδας τρίτων να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους είναι να απαλλαγούν από τη διαχείριση εξαιρετικών αντικειμένων».
Αλλού, πέρυσι ξέσπασαν ανησυχίες σχετικά με αυτό που τα ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης ονόμασαν «πρόβλημα του 2024» της νέας νομοθεσίας που περιόριζε τις ώρες εργασίας των οδηγών φορτηγών. Τώρα, η πρόβλεψη της NRI για πολύ λιγότερους οδηγούς το 2030 τραβάει την προσοχή, καθώς η Ιαπωνία χάνει 10.000 από τον κλάδο κάθε χρόνο.
Τα στελέχη της εφοδιαστικής φοβούνται ότι η Ιαπωνία δεν θα είναι σε θέση να διαχειριστεί καμία αύξηση στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το οποίο εξακολουθεί να είναι λιγότερο από το 10% των λιανικών πωλήσεων έναντι 27% στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα.
Η SBS Holdings, ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους φορτηγών της χώρας, δεν βασίζεται στην αυτόνομη οδήγηση ως πανάκεια στο εγγύς μέλλον. Σχεδιάζει να προσλάβει εκατοντάδες αλλοδαπούς τα επόμενα χρόνια για να εργαστούν ως οδηγοί φορτηγών.
Για την Nippon Express και τους ομολόγους της, ο υπολογισμός για την εισαγωγή ρομπότ εξελίσσεται πέρα από μια απλή σύγκριση της εξοικονόμησης κόστους στο αν η Ιαπωνία μπορεί να συνεχίσει να παραδίδει.
