«Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει ως αποστολή να αποδυναμώσει το παγκόσμιο δίκτυο λιμένων της Κίνας και να θέσει περισσότερους στρατηγικούς τερματικούς σταθμούς υπό δυτικό έλεγχο» σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το Reuters.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η επιχείρηση αποτελεί μέρος της πιο φιλόδοξης προσπάθειας επέκτασης της ναυτιλιακής επιρροής των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1970 και έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει τους αυξανόμενους φόβους στην Ουάσινγκτον ότι θα βρεθεί σε μειονεκτική θέση έναντι της Κίνας σε περίπτωση σύγκρουσης.
Και τονίζουν ότι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ πιστεύουν ότι ο στόλος εμπορικής ναυτιλίας των ΗΠΑ δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένος για να παρέχει υλικοτεχνική υποστήριξη στον στρατό σε καιρό πολέμου και ότι η εξάρτηση της Ουάσινγκτον από ξένα πλοία και λιμάνια είναι υπερβολική.
Οι επιλογές που εξετάζει ο Λευκός Οίκος περιλαμβάνουν την υποστήριξη ιδιωτικών αμερικανικών ή δυτικών εταιρειών για την αγορά κινεζικών μεριδίων σε λιμάνια, ανέφεραν οι τρεις πηγές. Δεν ανέφεραν καμία συγκεκριμένη εταιρεία εκτός από την προτεινόμενη συμφωνία της BlackRock για την αγορά των λιμενικών περιουσιακών στοιχείων της CK Hutchison του Χονγκ Κονγκ σε 23 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Διώρυγας του Παναμά.
Οι ανησυχίες των ΗΠΑ
Εκτός από τον Παναμά, Αμερικανοί αξιωματούχοι και νομοθέτες ανησυχούν για τις κινεζικές ναυτιλιακές υποδομές που κατέχει σε μέρη όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, η Καραϊβική και τα λιμάνια της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις πηγές.
«Η Κίνα ανέκαθεν αντιτίθετο σθεναρά στις παράνομες και αδικαιολόγητες μονομερείς κυρώσεις και στην λεγόμενη μακροπρόθεσμη δικαιοδοσία και στις κινήσεις που παραβιάζουν και υπονομεύουν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα άλλων χωρών μέσω οικονομικού καταναγκασμού, ηγεμονισμού και εκφοβισμού», σχολίασε εκπρόσωπος της διπλωματικής αποστολής της Κίνας στην Ουάσινγκτον.
«Η κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί τις κινεζικές επενδύσεις σε παγκόσμια λιμάνια ως τεράστια απειλή για την εθνική της ασφάλεια», δήλωσε ο Stuart Poole-Robb, ιδρυτής της KCS Group, συμβουλευτικής εταιρείας για θέματα κινδύνου και πληροφοριών.
«Η ανησυχία είναι ότι η Κίνα θα μπορούσε να αξιοποιήσει τον έλεγχό της επί αυτών των περιουσιακών στοιχείων για κατασκοπεία, στρατιωτικό πλεονέκτημα ή για να διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού κατά τη διάρκεια γεωπολιτικών κρίσεων», είπε, επικαλούμενος συνομιλίες με ομολόγους του στον τομέα της ασφάλειας των ΗΠΑ.
«Στο επίκεντρο το ελληνικό λιμάνι»
Σύμφωνα με τις πηγές τις οποίες επικαλείται το Reuters, οι ΗΠΑ σκοπεύουν να εξετάσουν τα κινεζικά συμφέροντα στο ελληνικό λιμάνι του Πειραιά: «Βρισκόμενο στην Αθήνα, στην ανατολική Μεσόγειο, το λιμάνι του Πειραιά είναι ένας κεντρικός κόμβος στην εμπορική διαδρομή που συνδέει την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Η COSCO, ένας από τους μεγαλύτερους λιμενικούς και ναυτιλιακούς ομίλους της Κίνας, κατέχει το 67% των μετοχών της εταιρείας του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς», γράφει το Reuters, υπογραμμίζοντας ότι πηγή κοντά σε Κινέζους επενδυτές που ασχολούνται με την ελληνική ναυτιλία, αναφέρουν ότι «ορισμένοι Κινέζοι επενδυτές ανησυχούν ότι η Ουάσινγκτον μπορεί να θέλει να στοχοποιήσει τις δραστηριότητες της COSCO στην Ελλάδα»
Η COSCO και η ελληνική κυβέρνηση δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό. Έλληνες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει στο Reuters στο παρελθόν ότι δεν έχουν ενημερωθεί για τυχόν σχέδια αλλαγής ελέγχου του Πειραιά.
Στο στόχαστρο η COSCO
Η Ουάσινγκτον πάντως έχει ήδη στο στόχαστρο την COSCO. Όπως γράφει το Reuters, το υπουργείο Άμυνας πρόσθεσε την κρατική COSCO στη μαύρη λίστα εταιρειών με δεσμούς με τον κινεζικό στρατό τον Ιανουάριο. Ενώ ο χαρακτηρισμός δεν συνεπάγεται άμεσες απαγορεύσεις σε αμερικανικές εταιρείες να συνεργάζονται με όσες περιλαμβάνονται στον κατάλογο, μπορεί να λειτουργήσει ως ένδειξη ότι εξετάζονται περαιτέρω ενέργειες.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν να επιτεθούν στη διεθνή επιρροή της Κίνας υπερβάλλοντας τη «θεωρία της κινεζικής απειλής» και να τη χρησιμοποιήσουν ως δικαιολογία για να αναγκάσουν τους συμμάχους να πάρουν θέση στις ρυθμίσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας», ανέφερε σε έγγραφο που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα το Κέντρο Έρευνας Ανάπτυξης του Κρατικού Συμβουλίου, ένα επίσημο think tank του κυβερνώντος υπουργικού συμβουλίου της Κίνας.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε πέρυσι από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μια αμερικανική δεξαμενή σκέψης, η Κίνα είχε επενδύσεις σε 129 λιμενικά έργα παγκοσμίως μέσω διαφόρων εταιρειών, από τον Αύγουστο του 2024.
Η ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας εκτιμάται επίσης ότι είναι 230 φορές μεγαλύτερη από την ικανότητα των ναυπηγείων των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσαν να χρειαστούν δεκαετίες για να καλυφθεί το χάσμα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.
Υπό αναθεώρηση η «Μεσογειακή Πύλη»
Τον περασμένο Μάρτιο, η Ομοσπονδιακή Ναυτιλιακή Επιτροπή των ΗΠΑ ξεκίνησε μια αναθεώρηση επτά ναυτιλιακών σημείων συμφόρησης, τονίζοντας ότι στόχος είναι να εντοπίσει κανονισμούς, πολιτικές ή πρακτικές «που δημιουργούν δυσμενείς συνθήκες ναυτιλίας». Μεταξύ αυτώ των σημείων, είναι και το Στενό του Γιβραλτάρ, το οποίο χωρίζει την Ισπανία από την Αφρική στην είσοδο της Μεσογείου Θάλασσας.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ έχει επιδιώξει να εμβαθύνει τους εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα και αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ουάσινγκτον σχετικά με την πρόσβαση του Πεκίνου στα λιμάνια της, ανέφεραν δύο από τις πηγές.
Η COSCO έχει παραχωρήσεις για τη λειτουργία τερματικών σταθμών εμπορευματοκιβωτίων στη Βαλένθια και το Μπιλμπάο, δήλωσε εκπρόσωπος της Ισπανικής Λιμενικής Αρχής.
Ο Τραμπ έχει κάνει πολλά βήματα από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο για να ενισχύσει την επιρροή των ΗΠΑ στις θάλασσες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εν τω μεταξύ, η COSCO έχει επενδύσεις με τοπικούς εταίρους σε τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων στα λιμάνια του Λος Άντζελες και του Λονγκ Μπιτς. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με τις επενδύσεις της COSCO στις ΗΠΑ.