Ο στόχος να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή βρίσκεται «στα πρόθυρα της κατάρρευσης», προειδοποίησε χθες Παρασκευή ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας την ανησυχία πως τα νέα εθνικά σχέδια για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα οποία αναμένονται ενόψει της COP30, δεν θα ανέλθουν στο ύψος των περιστάσεων (στη φωτογραφία του Reuters, επάνω, το λογότυπο της COP30 στην περιοχή Estacao das Docas, στην Μπελέμ της Βραζιλίας, όπου πρόκειται να διεξαχθεί η Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή).
«Θεωρώ πως το ότι αυτός ο στόχος βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης είναι επιπρόσθετος λόγος, αυτήν τη συγκεκριμένη στιγμή, για να ασκήσουμε κάθε δυνατή πίεση ώστε να εξασφαλίσουμε πιο αποφασιστικές NDC (εθνικά καθορισμένες συνεισφορές)», που θα είναι «αποδεκτές», είπε ο κ. Γκουτέρες κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Εχουμε απόλυτη ανάγκη» οι χώρες να καταρτίσουν «σχέδια δράσης για το κλίμα απόλυτα εναρμονισμένα με τον στόχο του 1,5° Κελσίου»
Οι στόχοι για το κλίμα ενόψει 2035 των κρατών που υπέγραψαν τη συμφωνία του Παρισιού, οι λεγόμενες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (στα αγγλικά: nationally determined reduction commitments, NDC), αναμενόταν καταρχήν να ανακοινωθούν πριν μήνες. Ομως γεωπολιτικές εντάσεις και συγκρούσεις για το εμπόριο επιβράδυναν τη διαδικασία.
Ενώ δεν απομένουν ούτε δυο μήνες ως την COP30 στη Βραζιλία, τα νέα σχέδια δεκάδων κρατών καθυστερούν να ανακοινωθούν, ιδίως αυτά της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δυνάμεων που θεωρείται πως θα διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στο μέλλον της κλιματικής διπλωματίας.
Ο ΟΗΕ ευελπιστεί ότι η συνεδρίαση για το κλίμα στην οποία θα συμπροεδρεύσουν την ερχόμενη Τετάρτη (24η Σεπτεμβρίου) ο Αντόνιο Γκουτέρες κι ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα θα δώσει νέα ορμή στο εγχείρημα.
«Ανησυχώ»
«Εχουμε απόλυτη ανάγκη οι χώρες να προσέλθουν (…) με σχέδια δράσης για το κλίμα απόλυτα εναρμονισμένα με τον στόχο του 1,5° Κελσίου, τα οποία θα καλύπτουν όλη την οικονομία τους κι όλες τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου», τόνισε ο επικεφαλής του ΟΗΕ.
«Ανησυχώ» για το ενδεχόμενο μετά από όλη την προσπάθεια που έχει γίνει «να λάβουμε σειρά NDC που δεν θα ανέρχονται στο ύψος (των περιστάσεων για την επίτευξη) αυτού του στόχου».
Δεν υπάρχει λόγος «να πανικοβληθούμε», όμως, αν όντως οι NDC δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες, «πρέπει να ασκηθεί όση πίεση είναι εφικτό για να διορθωθούν το ταχύτερο», εκτίμησε.
Ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή (1850-1900) είναι ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού.
Ομως πολλοί κλιματολόγοι συμφωνούν πως το όριο αυτό θα έχει πιθανότατα ξεπεραστεί πριν το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, καθώς η ανθρωπότητα συνεχίζει να καίει – ολοένα περισσότερο – πετρέλαιο, αέριο και άνθρακα.
Η πιο θερμή χρονιά
Το κλίμα είναι ήδη κατά μέσον όρο 1,4° Κελσίου θερμότερο σήμερα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Κοπέρνικος.
Οι επιστήμονες τονίζουν τη σημασία που έχει να περιοριστεί όσο δυνατόν περισσότερο η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης: κάθε επιπλέον δεκαδικός αυξάνει περαιτέρω τους κινδύνους, φέρνοντας μεταξύ άλλων καύσωνες, εγείροντας απειλή για την καταστροφή αναρίθμητων μορφών θαλάσσιας ζωής.
Το να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου μάλλον παρά στους 2° Κελσίου θα επέτρεπε να αμβλυνθούν οι πιο καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου, σύμφωνα με τη διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (GIEC) των Ηνωμένων Εθνών.
Κατά τον ΟΗΕ, το 2024 ήταν η πιο θερμή χρονιά που καταγράφηκε ποτέ, στην κορύφωση μιας δεκαετίας με «θερμοκρασίες ρεκόρ».
Πηγή: ΑΠΕ