Ελιά: «Παγώνει» η δακοκτονία στην Κρήτη – Ξέμειναν από φυτοφάρμακα

Στον αέρα βρίσκεται η δακοκτονία στην Περιφέρεια Κρήτης, καθώς τα αποθέματα φυτοφαρμάκων εξαντλήθηκαν, την ίδια στιγμή μάλιστα που ο δάκος στην ελιά είναι σε έξαρση στις παραγωγικές περιοχές του νησιού.

Το σοβαρό πρόβλημα δημιουργήθηκε, καθώς οι διαγωνισμοί για την προμήθεια φυτοπροστατευτικών προϊόντων για το πρόγραμμα δακοκτονίας τόσο της Περιφέρειας όσο και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων βρίσκονται ακόμα σε έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με αποτέλεσμα να καθυστερούν οι εγκρίσεις καθιστώντας πρακτικά αδύνατη την έγκαιρη παραλαβή των απαραίτητων ποσοτήτων εντομοκτόνων υλικών για την συνέχιση και ολοκλήρωση του προγράμματος.

Τα τελευταία αποθέματα φυτοπροσταυτευτικών προϊόντων έχουν εξαντληθεί ή εξαντλούνται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα

Σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπεριφερειάρχη αγροτικής οικονομίας Σταύρου Τζεδάκη, για πρώτη φορά το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν ενέκρινε τον συμπληρωματικό διαγωνισμό που διεξάγει κάθε χρόνο η Περιφέρεια Κρήτης για τους συνολικά πέντε ψεκασμούς σε κάθε περιφερειακή ενότητα του νησιού και ακόμη δεν έχει δώσει τη νέα απάντηση στην προσφυγή που έχει ήδη καταθέσει η Περιφέρεια, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα να έχει διακοπεί, αφού τα φάρμακα εξαντλήθηκαν.

Μετά την απορριπτική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 21/07/2025 η Περιφέρεια Κρήτης κατέθεσε ένσταση, προσκομίζοντας όσα αποδεικτικά έγγραφα ζητήθηκαν. «Το αποτέλεσμα εκδίκασης της ένστασης, δεν έχει ακόμα γνωστοποιηθεί, ενώ περιμέναμε απάντηση από τις αρχές Σεπτεμβρίου», επισημαίνει η Περιφέρεια.

Τέλος στα αποθέματα

Στις αποθήκες των Δ.Α.Α.Κ. των Περιφερειακών Ενοτήτων τα τελευταία αποθέματα έχουν εξαντληθεί ή εξαντλούνται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Πιο συγκεκριμένα, η Π.Ε. Ρεθύμνου διαθέτει αποθέματα για τον τέταρτο δολωματικό ψεκασμό, η Π.Ε. Ηρακλείου δεν διαθέτει αποθέματα, η Π.Ε. Λασιθίου διαθέτει ελάχιστα αποθέματα ενώ η Π.Ε. Χανίων εξαντλεί τα αποθέματά της με την ολοκλήρωση του 4ου (τοπικού) ψεκασμού.

Όλες οι πιθανές λύσεις για την προμήθεια των απαιτούμενων φυτοπροστατευτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης και της μεταφοράς εντομοκτόνων από άλλες Περιφερειακές Ενότητες εκτός Κρήτης, της αναζήτησης πόρων για προμήθεια εντομοκτόνων υλικών εκτός προγράμματος δακοκτονίας, σύμφωνα με την Περιφέρεια έχει εξαντληθεί.

Έπειτα από τα παραπάνω, η διενέργεια περαιτέρω δολωματικών ψεκασμών (πέραν από τους κατά τόπους ψεκασμούς που θα καλυφθούν από τα παραπάνω αποθέματα των Π.Ε.) σταματά στο νησί, λόγω αδυναμίας προμήθειας φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Σε έξαρση ο δάκος

Μάλιστα, σύμφωνα με ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών, με βάση τις τελευταίες συλλήψεις στο εγκατεστημένο δίκτυο παγίδων σε όλη την Κρήτη, με εξαίρεση την ΠΕ Ρεθύμνης, οι πληθυσμοί του δάκου είναι σταθερά υψηλοί και κατά τόπους πολύ υψηλοί (παραλιακές και ορεινές περιοχές) παρά τους δολωματικούς ψεκασμούς που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Επίσης σε αρκετές περιοχές έχουν διαπιστωθεί σημαντικές προσβολές στον ελαιόκαρπο από τον δάκο ιδιαιτέρως σε ελαιόφυτα με χαμηλά ποσοστά καρποφορίας, τα οποία δυστυχώς αποτελούν σημαντικό ποσοστό της φετινής καρποφορίας.

Οι σταθερά ευνοϊκές για την ανάπτυξη του εντόμου καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία) σε συνδυασμό με την διακοπή των δολωματικών ψεκασμών του προγράμματος δακοκτονίας είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε αύξηση των προσβολών στον ελαιόκαρπο, καθιστώντας απόλυτη ανάγκη την ενεργοποίηση των ελαιοπαραγωγών για την προστασία της παραγωγής τους.

Το μπαλάκι στους παραγωγούς

Καθώς οι αποθήκες με τα φυτοφάρμακα έμειναν άδειες, οι ελαιοπαραγωγοί, οι οποίοι βρίσκονται σε απόγνωση, καλούνται από την Περιφέρεια Κρήτης, για το επόμενο χρονικό διάστημα, να μεριμνήσουν οι ίδιοι για την προστασία του ελαιοκάρπου τους από τον δάκο χρησιμοποιώντας, όπου υπάρχει ανάγκη, μόνο εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, πάντοτε σε συνεργασία με τους τεχνικούς συμβούλους τους.

«Αυτοί θα τους υποδείξουν την καταλληλότερη μέθοδο καταπολέμησης, η οποία θα πρέπει να συνδυάζει την μέγιστη αποτελεσματικότητα με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο προϊόν, στο χρήστη και στο περιβάλλον. Υπενθυμίζεται ότι για την παραγωγή ελαιολάδου που θα χαρακτηριστεί ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ απαγορεύεται η καταπολέμηση του δάκου με ψεκασμούς καλύψεως», επισημαίνεται χαρακτηριστικά.

Όπως επισημαίνεται, οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας θα συνεχίσουν την παρακολούθηση των πληθυσμών του δάκου μέσω του δικτύου παγίδων έως το τέλος Οκτωβρίου και θα είναι διαθέσιμες να ενημερώνουν κάθε ενδιαφερόμενο για την πορεία εξέλιξής του εντόμου.

Μάλιστα, λόγω της αδυναμίας ολοκλήρωσης του προγράμματος δακοκτονίας η Περιφέρεια Κρήτης δηλώνει ότι θα ζητήσει από το αρμόδιο Υπουργείο την εξαίρεση των Κρητικών παραγωγών από την εισφορά δακοκτονίας.