ΗΠΑ: Ο Τραμπ και η ζήτηση των data centers δίνουν νέα ευκαιρία στον άνθρακα [γραφήματα]

Η ζήτηση για τον άνθρακα, το πιο ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο, αυξάνεται καθώς οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας λειτουργούν τα εργοστάσιά τους με μεγαλύτερη ένταση και τα ορυχεία άνθρακα αυξάνουν την παραγωγή.

Η κατανάλωση άνθρακα στις ΗΠΑ παρουσίαζε πτωτική τάση κατά το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων δύο δεκαετιών, λόγω του φθηνού φυσικού αερίου, των αυστηρότερων περιβαλλοντικών περιορισμών και της πίεσης για τη μείωση των εκπομπών που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ωστόσο, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας ανησυχούν πλέον για τη δυνατότητα να διατηρήσουν το ηλεκτρικό ρεύμα και τον αυξανόμενο αριθμό κέντρων δεδομένων σε λειτουργία.

Αυτό έχει δώσει μια ευκαιρία στον άνθρακα, όπως και η κίνηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αναζωογονήσει τη βιομηχανία χαλαρώνοντας τους ρυθμιστικούς φραγμούς. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι το καύσιμο είναι «απαραίτητο» για την εθνική και οικονομική ασφάλεια, και η κυβέρνησή του έχει δώσει αναστολές της τελευταίας στιγμής σε εργοστάσια ορυκτών καυσίμων που επρόκειτο να κλείσουν.

Η αμερικανική βιομηχανία άνθρακα έχει μια καλή χρονιά, σχολιάζει το Bloomberg.

Τον Σεπτέμβριο, το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 625 εκατομμύρια δολάρια για την επαναλειτουργία ή τον εκσυγχρονισμό των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα, στο πλαίσιο μιας συντονισμένης προσπάθειας της κυβέρνησης να αναζωογονήσει τον κλάδο.

«Ο άνθρακας στις ΗΠΑ βρίσκεται σαφώς σε φάση αναβίωση», δήλωσε ο Τζιμ Γκρέτς , διευθύνων σύμβουλος της Peabody Energy Corp., κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης για τα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου της γιγαντιαίας εταιρείας εξόρυξης τον Ιούλιο.

Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

Πόσο περισσότερο άνθρακα θα μπορούσε να καταναλώσει η Αμερική φέτος;

Η Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών (EIA) προβλέπει ότι η Αμερική θα καταναλώσει 398 εκατομμύρια μετρικούς τόνους άνθρακα το 2025, αύξηση 7% σε σχέση με πέρυσι. Αυτό θα σηματοδοτούσε την πρώτη αύξηση από το 2021, όταν η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ανέκαμψε μετά την παγκόσμια βιομηχανική ύφεση που προκάλεσε η πανδημία Covid-19.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της χρήσης άνθρακα στις ΗΠΑ. Η EIA προβλέπει ότι η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς παραγωγής με άνθρακα θα αυξηθεί κατά 9% φέτος. Αυτό θα ανεβάσει το μερίδιο του άνθρακα στο 17% του ενεργειακού μείγματος — μια μικρή αύξηση σε σχέση με το 2024, αν και πολύ μακριά από τις ημέρες που τροφοδοτούσε περισσότερο από το ήμισυ της παραγωγής της χώρας.

Εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού απο άνθρακα

Η ανάκαμψη έχει να κάνει περισσότερο με τη δυναμική της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας παρά με την αναβίωση του άνθρακα που εμπνεύστηκε ο Τραμπ, σχολιάζει το Bloomberg.

Για χρόνια, το φθηνό φυσικό αέριο έκανε τα εργοστάσια άνθρακα συγκριτικά λιγότερο οικονομικά. Ωστόσο, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν το 2025 λόγω της μειωμένης προσφοράς, γεγονός που ώθησε τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να καίνε περισσότερο άνθρακα — ιδίως κατά τους πρώτους μήνες του έτους, όταν ο χειμώνας ήταν πιο κρύος από το αναμενόμενο, αυξάνοντας τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση.

Αν και η χώρα διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα άνθρακα στον κόσμο, η παραγωγή της βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη πτώση εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.

Από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο, οι τιμές του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ ήταν, κατά μέσο όρο, 85% υψηλότερες από ό,τι ένα χρόνο νωρίτερα. Αυτό συνέπεσε με μια πτώση 3% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα αυξήθηκε κατά περισσότερο από ένα πέμπτο.

«Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό», δήλωσε ο Ντένις Γουόμστεντ, αναλυτής ενέργειας στο Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης. Κοιτώντας μπροστά, αναμένει ότι οι χαμηλότερες τιμές του φυσικού αερίου θα συμβάλουν στην επανεκκίνηση της πτώσης της ζήτησης άνθρακα το επόμενο έτος και στη συνέχιση της μακράς και σταθερής πτώσης της.

Επανεκίνηση – Ο άνθρακας έχει εκτοπιστεί από το ενεργειακό μείγμα των ΗΠΑ

Ο Αμερικανός πρόεδρος εξέδωσε τον Απρίλιο ένα εκτελεστικό διάταγμα που ορίζει ως εθνική προτεραιότητα την υποστήριξη της βιομηχανίας άνθρακα στις ΗΠΑ και έδωσε εντολή στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να εντοπίσουν και να εξετάσουν την αναθεώρηση οποιωνδήποτε πολιτικών αποθαρρύνουν την παραγωγή άνθρακα και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Τον ίδιο μήνα, η κυβέρνησή του χορήγησε διετή εξαίρεση σε δεκάδες σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα από τις ομοσπονδιακές απαιτήσεις για τον περιορισμό των εκπομπών υδραργύρου και άλλων τοξινών.

Εν τω μεταξύ, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος επιδιώκει να ανατρέψει ορισμένα από τα θεμελιώδη νομικά πορίσματα για τη ρύθμιση των αερίων του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ, μια κίνηση που θα αποδυναμώσει τα όρια ρύπανσης για τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα και θα καταστήσει (αναμένεται) πιο οικονομική τη λειτουργία τους.

Η κυβέρνηση Τραμπ στοχεύει επίσης στην ενίσχυση της αλυσίδας εφοδιασμού, καθώς ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπουργκούμ -και τσάρος της Ενέργειας- δηλώνει ότι οι ΗΠΑ θα «εξορμήσουν στην εξόρυξη».

Αν και η χώρα διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα άνθρακα στον κόσμο, η παραγωγή της βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη πτώση εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.

Οι πολιτικές για πόσο καιρό θα κρατήσουν «ζωντανό» τον άνθρακα;

Το να αναγκάσει τα εργοστάσια να παραμείνουν ανοιχτά είναι απίθανο να δώσει σημαντική ώθηση στη βιομηχανία. Ο Αντι Μπλουμενφελτ , διευθυντής ανάλυσης δεδομένων στη McCloskey by Opis, εκτιμά ότι η Campbell καταναλώνει περίπου 400.000 τόνους άνθρακα το μήνα για να λειτουργήσει. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 1% της συνολικής ζήτησης των ΗΠΑ.
«Δεν είναι μικρό», είπε ο Αντι Μπλουμενφελτ . «Αλλά ένα εργοστάσιο δεν αλλάζει την κατάσταση».

Υπάρχει επίσης οικονομικό κόστος, τόσο για τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας όσο και για τους πελάτες τους. Η Consumers Energy, ιδιοκτήτρια του εργοστασίου Campbell, δήλωσε ότι το κόστος συμμόρφωσης με την εντολή της κυβέρνησης του Μαΐου ανήλθε σε 29 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος Ιουνίου και ότι θα ζητήσει άδεια από τη ρυθμιστική αρχή για να ανακτήσει το κόστος από τους καταναλωτές.

Για άλλα υπάρχοντα εργοστάσια, ακόμη και με πιο χαλαρούς κανόνες για τη ρύπανση, τα έξοδα συντήρησης θα αυξηθούν, δήλωσε ο Γουόμστεντ. «Στο τέλος της ημέρας, όλα αυτά τα εργοστάσια άνθρακα γερνούν».

Η πλειονότητα της παραγωγικής ικανότητας των εργοστασίων άνθρακα στις ΗΠΑ είναι τουλάχιστον 40 ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Global Energy Monitor. Η τελευταία μεγάλη εγκατάσταση τέθηκε σε λειτουργία πριν από περισσότερο από μια δεκαετία στο Τέξας.

Πόση ενέργεια χρειάζονται τα data centers ;

Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα τα επόμενα χρόνια, μετά από δεκαετίες στασιμότητας. Ορισμένοι ερευνητές προβλέπουν ότι θα μπορούσε να αυξηθεί έως και 25% έως το 2030.

Η δυναμική αυτή αντανακλά την εξάπλωση των κέντρων δεδομένων για τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και την αυξανόμενη ηλεκτροδότηση των σπιτιών και των αυτοκινήτων και την απομάκρυνση των εργοστασίων από τα ορυκτά καύσιμα. Τα κέντρα δεδομένων θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν το 7% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μέχρι το τέλος της δεκαετίας, σύμφωνα με την BloombergNEF, από περίπου 4% σήμερα.

Η αύξηση της ζήτησης από τα κέντρα δεδομένων εμφανίστηκε γρήγορα και σε μεγάλο βαθμό αιφνιδίασε τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Τα κέντρα δεδομένων απαιτούν σταθερή, 24ωρη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να μπορούν να λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Αυτό δίνει στα ορυκτά καύσιμα ένα πλεονέκτημα έναντι της διαλείπουσας παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας — τουλάχιστον για τώρα, μέχρι να προστεθούν περισσότερες μπαταρίες στο δίκτυο για την αποθήκευση της πλεονάζουσας ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την εκφόρτισή της όταν χρειάζεται.

Ενώ οι εταιρείες κοινής ωφέλειας σχεδιάζουν να κατασκευάσουν νέα παραγωγική ικανότητα, η διαδικασία μπορεί να είναι αργή. Υπάρχει μια πολυετής καθυστέρηση για τις τουρμπίνες συνδυασμένου κύκλου που χρησιμοποιούνται στα εργοστάσια φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα, οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας επανεξετάζουν τα χρονοδιαγράμματα απόσυρσης των δραστηριοτήτων τους στον τομέα του άνθρακα.

Ο Μακ Κλόσκει  έχει παρακολουθήσει 10 μονάδες άνθρακα με χωρητικότητα σχεδόν 10 γιγαβάτ που έχουν ανακοινώσει καθυστερήσεις στην απόσυρση το 2025.
Η BloombergNEF εκτιμά ότι μέχρι το 2035, οι ΗΠΑ θα χρειαστούν επιπλέον 77 γιγαβάτ παραγωγικής ικανότητας για να τροφοδοτήσουν τα κέντρα δεδομένων τους