Barry Callebaut: Η μάχη της εταιρείας με την παγκόσμια έλλειψη κακάο – Το δύσκολο μέλλον

Όταν ο μέσος καταναλωτής απολαμβάνει μια σοκολάτα Nestlé, Hershey ή Mars, σπάνια σκέφτεται τι κρύβεται κάτω από το χαρτί περιτυλίγματος.

Όμως, πίσω από την παγκόσμια βιομηχανία της σοκολάτας υπάρχει ένας διακριτικός κολοσσός, με έδρα τη Ζυρίχη, που ελέγχει το ένα πέμπτο της παγκόσμιας επεξεργασίας κακάο: η Barry Callebaut.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η εταιρεία που για δεκαετίες αποτελούσε το αθέατο στήριγμα της βιομηχανίας γλυκισμάτων, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με την πιο πικρή δοκιμασία της ιστορίας της.

Barry Callebaut: Η άνοδος μιας σιωπηλής αυτοκρατορίας

Η Barry Callebaut δημιουργήθηκε το 1996 από τη συγχώνευση της γαλλικής Cacao Barry και της βελγικής Callebaut.

Με την υποστήριξη του επιχειρηματία Klaus Johann Jacobs, οικοδομήθηκε πάνω στην ιδέα ότι οι μεγάλοι όμιλοι θα προτιμούσαν να αναθέσουν την παραγωγή σοκολάτας σε εξειδικευμένους προμηθευτές.

Και είχαν δίκιο: μέσα σε λίγα χρόνια, η εταιρεία κατέκτησε κολοσσούς όπως η Nestlé και η Unilever, λειτουργώντας ως ο «αθόρυβος κινητήρας» της παγκόσμιας γλυκιάς βιομηχανίας.

Με πάνω από 20 εργοστάσια και παρουσία σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία, η Barry Callebaut εξελίχθηκε στον μεγαλύτερο επεξεργαστή κακάο παγκοσμίως.

Η τιμή της μετοχής της εκτοξεύθηκε, με την κεφαλαιοποίηση να ξεπερνά τα 13 δισ. δολάρια το 2021.

Η κρίση που έφερε τα πάνω κάτω

Όμως, τα τελευταία τρία χρόνια, το σκηνικό άλλαξε δραματικά. Η πανδημία έπληξε τη ζήτηση, ένα περιστατικό σαλμονέλας στο εργοστάσιο του Wieze το 2022 προκάλεσε ζημιά δεκάδων εκατομμυρίων φράγκων, ενώ η ιστορική άνοδος στις τιμές κακάο το 2023-2024 αποδείχθηκε καταστροφική.

Οι κακές σοδειές σε Ακτή Ελεφαντοστού και Γκάνα οδήγησαν τα συμβόλαια κακάο σε επίπεδα ρεκόρ, αγγίζοντας σχεδόν τα 13.000 δολάρια ο τόνος — τετραπλάσια τιμή από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.

Το μοντέλο της Barry Callebaut, που βασιζόταν στη μετακύλιση κόστους στους πελάτες, κατέρρευσε, καθώς οι λιανέμποροι αδυνατούσαν να απορροφήσουν τις αυξήσεις.

Αποτέλεσμα;

Η εταιρεία αναγκάστηκε να ανεβάσει τις τιμές της κατά 63%, οι παραγγελίες μειώθηκαν κατά 6%, ενώ οι επενδυτές έβλεπαν τη μετοχή να υποχωρεί σχεδόν στο μισό.

Ο πιο «shorted» τίτλος στην Ελβετία

Σήμερα, η Barry Callebaut είναι η πιο «σορταρισμένη» μετοχή στην Ελβετία: σχεδόν το 25% των ελεύθερων μετοχών της ποντάρονται στην πτώση. Παρά την πρόσφατη μερική ανάκαμψη, η κεφαλαιοποίηση κυμαίνεται γύρω στα 6 δισ. φράγκα.

Η οικογένεια Jacobs, που παραμένει ο μεγαλύτερος μέτοχος, φέρεται να εξέτασε την αποχώρηση της εταιρείας από το χρηματιστήριο με τη στήριξη της CVC Capital Partners, χωρίς όμως να καταλήξει σε συμφωνία. Οι φήμες περί ιδιωτικοποίησης συνεχίζουν να πλανώνται πάνω από τη Ζυρίχη.

Η νέα συνταγή του Peter Feld

Μετά την αιφνιδιαστική αποχώρηση του Peter Boone το 2023, τη σκυτάλη πήρε ο Peter Feld, έμπειρος μάνατζερ αναδιαρθρώσεων. Με το σχέδιο «BC Next Level» έθεσε στόχο εξοικονόμηση 250 εκατ. φράγκων, περικοπές θέσεων, απλοποίηση της γκάμας προϊόντων και κλείσιμο μονάδων.

«Η σοκολάτα δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην παράδοση. Χρειάζεται ταχύτητα, καινοτομία και βιωσιμότητα», λέει ο Feld στο Bloomberg. Στόχος του είναι η επανατοποθέτηση της Barry Callebaut σε μια πιο ανταγωνιστική πορεία, ακόμη κι αν βραχυπρόθεσμα οι αλλαγές πονέσουν.

Ο αντίκτυπος στην αγορά σοκολάτας

Η σημασία της Barry Callebaut ξεπερνά τα όρια της ίδιας της εταιρείας. Επεξεργάζεται πάνω από 2 εκατ. τόνους σοκολάτας τον χρόνο, με μερίδιο αγοράς σχεδόν διπλάσιο από τον πλησιέστερο ανταγωνιστή της. Εάν οι πιέσεις συνεχιστούν, ολόκληρη η αλυσίδα της σοκολάτας — από τους παραγωγούς έως τα σούπερ μάρκετ — μπορεί να βρεθεί σε αναταραχή.

Οι αυξήσεις τιμών φέρνουν πονοκέφαλο στους πελάτες, αλλά όπως τονίζει ο Feld, η πραγματική ανησυχία είναι η εξασφάλιση προμήθειας. «Η θέση μας είναι μοναδική γιατί οι πελάτες ξέρουν ότι χωρίς εμάς, δεν υπάρχει σοκολάτα στο ράφι», είπε χαρακτηριστικά.

Οι ανταγωνιστές και οι αμφισβητήσεις

Οι ανταγωνιστές δεν έχασαν χρόνο: η Cargill προσέφερε πιο ανταγωνιστικές τιμές, ενώ άλλοι παραγωγοί πειραματίζονται με υποκατάστατα κακάο για να μειώσουν την εξάρτηση.

Αναλυτές του Bloomberg Intelligence θεωρούν ότι η Barry Callebaut είναι ο πιο «εκτεθειμένος» παίκτης, καθώς βρίσκεται στη μέση της εφοδιαστικής αλυσίδας — ούτε καταναλωτικό brand με άμεση ζήτηση, όπως η Lindt, ούτε trader που μπορεί να αντισταθμίσει ζημιές αλλού.

Οι προοπτικές

Παρά τη δυσμενή συγκυρία, η ηγεσία εμφανίζεται αισιόδοξη. Η εταιρεία επενδύει σε νέες συνταγές με λιγότερο κακάο, χωρίς όμως να θυσιάζει τη γεύση, ενώ παράλληλα ενισχύει τα ψηφιακά εργαλεία για να προσεγγίσει καλύτερα τους πελάτες.

Το ερώτημα που παραμένει είναι αν η οικογένεια Jacobs εξακολουθεί να πιστεύει στο μέλλον της. Έχει μειώσει το ποσοστό της τα τελευταία χρόνια, αλλά φέρεται να προχώρησε και σε νέες αγορές μετοχών.

Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι εκτιμήσεις για αύξηση κερδών πάνω από 60% μέσα στο 2025 ίσως αποδειχθούν υπεραισιόδοξες, δεδομένων των υψηλών δανειακών υποχρεώσεων και της πτώσης όγκου πωλήσεων.

Η Barry Callebaut παραμένει ο αθέατος πυλώνας πίσω από τις πιο γνωστές σοκολάτες του κόσμου.

Όμως, όπως σημειώνει το Bloomberg, η κρίση κακάο και οι εσωτερικές αναταράξεις τη φέρνουν μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Το στοίχημα είναι αν η «μυστική αυτοκρατορία» θα καταφέρει να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις της αγοράς και να συνεχίσει να γλυκαίνει τον πλανήτη — ή αν η γεύση της επιτυχίας θα μείνει για πάντα πικρή.